Ngày thứ tư 15 tháng 9, khi từ Hungary và Slovakia về Rôma, Đức Phanxicô đã có cuộc họp báo ngắn nửa giờ trả lời các nhà báo đi cùng ngài trên máy bay. Một cơ hội để xem xét các vấn đề thời sự. Dưới đây là những điểm chính từ hãng tin Ý I. Media và Vatican News.

Châu Âu: “Châu Âu có nguy cơ chỉ là một văn phòng quản lý”

“Liên hiệp Âu châu không phải là cuộc họp để bàn công việc… Liên hiệp Âu châu là rất thiêng liêng! Do đó, châu Âu phải lấy lại giấc mơ của những người sáng lập vĩ đại: Schumann, Adenauer, de Gasperi. Có một tinh thần ở nền tảng của Liên hiệp Âu châu và tất cả các quốc gia phải được truyền cảm hứng từ những giấc mơ của những nhà sáng lập vĩ đại. Chúng ta phải quay trở lại vì Liên hiệp Âu châu có nguy cơ chỉ là một văn phòng quản lý. Như thế là không nên! Chúng ta thực sự phải quay trở về với thần nghiệm, tìm lại gốc rễ Âu châu và làm cho nó đi tới với từng nước.”

Tiêm phòng: “Có một số hồng y phủ nhận”

“Nhân loại có một lịch sử liên kết với vắc-xin. Chính chúng ta từ khi còn nhỏ đã chích ngừa ho gà, sởi hay bại liệt, tất cả trẻ em đều được chích ngừa và không ai nói ‘không’. Thật kỳ lạ, bây giờ chúng ta lại ở điểm này. Có thể do độc tính và sự không chắc chắn của đại dịch, nhưng cũng còn do sự đa dạng của các loại vắc-xin và một số vắc-xin không được xem là đáng tin cậy. Điều này đã làm cho người dân sợ. Có người còn cho rằng vắc-xin nguy hiểm vì nó mang vi-rút. Có người giải thích lý do sự phân chia này là vì các nguồn vắc-xin đa dạng chưa được kiểm tra đầy đủ. Sự phân chia này cũng thấy trong hồng y đoàn. Có một số phủ nhận. Và một trong số này có người đáng thương, đang hồi phục sau khi bị nhiễm. Thật là trớ trêu cho cuộc đời! Nhưng chúng ta phải làm sáng tỏ và phải thanh thản nói chuyện. Tại Vatican, tất cả đều đã được chích ngừa trừ một nhóm nhỏ chúng tôi đang tìm cách giúp họ.”

Hungary: “Một luật giúp các cặp vợ chồng trẻ kết hôn và sinh con”

“Tổng thống đã đến gặp tôi. Ông lo cho vấn đề này, thật tốt lành. Ông cùng đi với Thủ tướng và phó thủ tướng. Tổng thống đã nói chuyện với tôi. Chủ đề đầu tiên là sinh thái học. Tôi xin ngả mũ chào các người bạn Hungary: nhận thức về sinh thái của các bạn thật ấn tượng! Sau đó, tôi hỏi tuổi trung bình của người dân vì tôi quan tâm đến mùa đông nhân khẩu học. Ở Ý, nếu tôi không nhầm, độ tuổi trung bình là 47… Ở Tây Ban Nha còn tệ hơn. Đó là một mối quan tâm nghiêm trọng. Làm thế nào để giải quyết tình trạng này? Tổng thống giải thích cho tôi, Hungary có luật giúp các cặp vợ chồng trẻ kết hôn và sinh con. Thật thú vị. Nó trông khá giống với luật của Pháp nhưng triển khai hơn. Đó là lý do vì sao người Pháp không biết đến trường hợp bi thảm như chúng ta đã biết ở Tây Ban Nha và Ý. Chúng tôi chưa nói về vấn đề nhập cư. Vì thế có rất nhiều thanh niên, rất nhiều trẻ em ở Hungary cũng như ở Slovakia. Đó là một hứa hẹn. Thách thức là làm sao tìm việc cho họ bây giờ để họ không ra nước ngoài. Nếu không có việc làm, họ sẽ ra nước ngoài. Tổng thống đã nói chuyện với tôi mọi lúc. Hai bộ trưởng (gồm thủ tướng Viktor Orban) đã bổ sung một số dữ liệu cụ thể. Bầu khí thật tốt.”

Về Tổng thống Joe Biden, rước lễ, phá thai: “Tôi chưa bao giờ từ chối cho ai rước lễ”

“Tôi chưa bao giờ từ chối cho ai rước lễ. Rước lễ không phải là phần thưởng cho ai hoàn hảo – chúng ta hãy nghĩ đến những người theo chủ nghĩa khắc khổ Giăng-xen – rước lễ là món quà, là ơn, là hiện diện của Chúa Giêsu trong Giáo hội và trong cộng đồng. Vậy những ai không thuộc cộng đồng thì không được rước lễ. Họ ra khỏi cộng đồng – bị vạ tuyệt thông – vì họ không được rửa tội hoặc họ đã đi xa.

Vấn đề thứ hai, đó là phá thai: nó không chỉ là một vấn đề, đó là giết người. Ai thực hiện việc phá thai là giết người, không có chuyện nửa vời. Chúng ta mở bất cứ quyển sách y khoa nào về phôi sinh. Tuần thứ ba sau khi thụ thai, tất cả các cơ quan đều đã có, thậm chí cả DNA… Đó là đời sống con người, đời sống con người này phải được tôn trọng, nguyên tắc này quá rõ ràng!

Với những ai không hiểu, tôi xin đặt câu hỏi này: giết một mạng người để giải quyết một vấn đề có đúng không? Có công bằng khi thuê một người giết thuê để giết một mạng sống không? Về mặt khoa học, đó là đời sống một con người. Có đúng, khi loại bỏ nó để giải quyết một vấn đề không? Đó là lý do tại sao Giáo hội rất cứng rắn trong vấn đề này, bởi vì nếu chấp nhận điều này, thì xem như chấp nhận giết người hàng ngày. Một nguyên thủ quốc gia nói với tôi, sự sụt giảm dân số bắt đầu, vì vào thời điểm đó, luật phá thai quá mạnh đến mức có sáu triệu vụ phá thai, dẫn đến việc giảm tỷ số sinh sản của nước này.

Người mục tử phải làm gì? Là mục tử là không lên án. Là mục tử cũng là mục tử cho những người bị vạ tuyệt thông. Mục tử theo  phong cách của Chúa, là gần gũi, trắc ẩn và dịu dàng. Tôi không biết rõ chi tiết ở nước Mỹ… Nhưng nếu bạn gần gũi, yêu thương và bạn cho rước lễ thì sao? Đó là một giả thuyết. Mục tử biết mình phải làm gì trong mọi lúc. Nhưng nếu người mục tử ra khỏi sự chăm sóc mục vụ của Giáo hội, họ thành  chính trị gia.

Họ cũng là con cái Chúa và cần sự gần gũi mục vụ của chúng ta, mục tử giải quyết các hoàn cảnh như Chúa Thánh Thần hướng dẫn…”

Chủ nghĩa bài Do Thái: “Thật khủng khiếp, nó đang dấy lên”

“Chủ nghĩa bài do thái hiện là mốt; nó đang dấy lên. Đó là một cái gì rất khủng khiếp.”

Hôn nhân đồng giới: “Hôn nhân là bí tích giữa người nam và người nữ”

“Hôn nhân là một bí tích. Giáo hội không có quyền thay đổi các bí tích. Chúa đã thiết lập các bí tích. Có những luật tìm cách giúp đỡ hoàn cảnh của rất nhiều người có xu hướng tình dục đa dạng. Và điều quan trọng là phải giúp họ theo cách này, nhưng không áp đặt những điều mà bản chất trong Giáo hội là không đúng. Nếu một cặp vợ chồng đồng tính muốn gắn kết cuộc sống với nhau, nước Mỹ có cách giúp họ về mặt dân sự, cung cấp cho họ các biện pháp tránh lây truyền, sức khỏe, v.v. Người Pháp cũng có luật cho điều này: không chỉ dành cho những người đồng tính mà cho tất cả những ai muốn sống chung. Nhưng hôn nhân là hôn nhân… Điều này không có nghĩa là chúng ta nên lên án những này: không, xin đừng lên án! Họ là anh chị em chúng ta và chúng ta phải đồng hành với họ. Nhưng hôn nhân như một bí tích thì rõ ràng. Các Hiệp ước dân sự của Pháp, các cặp đồng giới đều có thể sử dụng. Nhưng hôn nhân, như một bí tích, là giữa người nam và người nữ. Tất cả chúng ta đều bình đẳng và tất cả chúng ta phải tôn trọng. Chúa tốt lành và sẽ cứu mọi người. Chúa muốn sự cứu rỗi của mọi người. Nhưng xin đừng để Giáo hội phủ nhận sự thật của mình. Rất nhiều người đồng tính đến với bí tích sám hối, tiếp xúc và xin linh mục khuyên giải… Giáo hội giúp họ tiến lên trong cuộc sống của chính mình. Nhưng bí tích của hôn nhân…”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch