1/ Tài liệu này là gì?
Năm
1999, một văn bản quan trọng được ký kết giữa người Công giáo và người
Tin Lành Luther ở Augsburg, nước Đức. Kết thúc nhiều năm dài đối thoại,
bắt đầu từ sau Công đồng Vatican II, cuối cùng hai bên đã đồng ý về một
công thức cốt lõi chung của đức tin, cụ thể là ơn cứu rỗi được ban cho
con người do ân sủng của Thiên Chúa, chứ không phải vì công trạng của
con người. Thỏa thuận này về “ơn công chính hoá bởi ân sủng”, lấy lại
công thức vẫn thường được chấp nhận, đã kết thúc 500 năm tranh cãi về
thần học từ khi có cuộc Cải cách Tin Lành. Quả vậy, vào thế kỷ XVI, khi
Giáo hội Công giáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc làm, và còn mời gọi
các tín hữu mua lấy ân xá để bảo đảm được lên thiên đàng, Luther và các
nhà cải cách khác phản đối quan điểm này để khẳng định tính ưu việt của
ân sủng.
Trong
bản thỏa thuận 1999 – mà Đức giáo hoàng Gioan Phaolô II rất ủng hộ và
Đức hồng y Ratzinger, khi ấy là Bộ trưởng Bộ Giáo lý Đức tin, đã đích
thân tham gia soạn thảo –, người Công giáo và người Tin Lành Luther đều
nhìn nhận rằng những lời kết án vào thời Cải cách không còn có chỗ đứng
nữa.
Tuyên
bố Augsburg đã không đạt được sự đồng thuận toàn bộ trong giới Tin
Lành, vốn vẫn chia rẽ nhau về việc xích lại với Giáo hội Công giáo. Tuy
nhiên, bảy năm sau, những người Methodist đã tham gia vào bản Tuyên bố
này.
2/ Tiến bộ này đóng góp điều gì?
Nay
đến lúc Liên hiệp Thế giới các Giáo hội Cải cách tham gia thỏa thuận
này. Trong khuôn khổ của một buổi phụng vụ đại kết, ngày hôm nay các nhà
lãnh đạo của Liên hiệp chính thức gia nhập thỏa thuận, với sự hiện diện
của các đại biểu thuộc các Giáo hội khác đã ký tên vào bản Tuyên bố,
trong đó có Đức cha Brian Farrell, thư ký của Hội đồng Toà Thánh về Hiệp
nhất các Kitô hữu.
Trong
năm kỷ niệm 500 năm Cuộc Cải cách Tin Lành này, sự hội nhập của Liên
hiệp Thế giới các Giáo hội Cải cách đánh dấu một giai đoạn quyết định
cho sự hiệp nhất các Kitô hữu, vì Liên hiệp này là một trong những tổ
chức quan trọng nhất trong giới Tin Lành, với khoảng 80 triệu tín hữu.
Đối với nhà thần học Luther André Birmelé, nhân vật hàng đầu của phong trào đại kết, Tuyên bố chung này “không
phải là một kết luận của đối thoại như một kết luận nào khác, vì nó
không chỉ liên quan đến các nhà thần học đặt bút ký, như vẫn thường xảy
ra, nhưng liên quan đến các Giáo hội”.
3/ Làm sao có thể đạt được bước tiến này?
Bước tiến đại kết lớn lao này là thành quả của một phương pháp được áp dụng để đi đến Tuyên bố Augsburg, đó là “sự đồng thuận biệt hoá”
– nhìn nhận rằng sự hiệp nhất đức tin có thể được diễn tả bằng những
ngôn ngữ khác nhau. Cha Emmanuel Gougaud, Giám đốc Văn phòng quốc gia về
Hiệp nhất Kitô giáo của Hội đồng giám mục Pháp, nói rằng: “Điều này có nghĩa là chúng tôi nhìn nhận có những điểm khác nhau, nhưng những điểm khác nhau ấy không còn tách biệt nữa”.
Từ
nay, sự đồng thuận này cũng mở rộng đến các nhà cải cách trên toàn thế
giới. Trong thực tế, không có gì thay đổi, nhưng đã có những cột mốc mới
về thần học được đặt ra để tiếp tục cuộc đối thoại, bằng cách loại bỏ
trở ngại thần học chính đã làm phát sinh phong trào Cải cách.
(Minh Đức, WHĐ 08.07.2017/ La Croix)