BÀI GIẢNG
ĐỂ LÀM TÔNG ĐỒ CỦA ĐỨC KITÔ
Đức Giêsu không chỉ muốn chọn 12
người Do Thái làm Tông Đồ để xây dựng Hội Thánh, mà Ngài còn muốn chọn muôn dân
cùng chung tay góp sức làm cho ơn cứu độ bao trùm cả thế giới (x Mt 28,10-20).
Để trở thành Tông Đồ của Đức Kitô,
hôm nay Hội Thánh mời gọi chúng ta chiêm ngưỡng và học hỏi ơn gọi làm Tông Đồ
của ông Matthêu :
-
Ý thức về tội của mình.
-
Năng hiệp dâng Thánh Lễ.
-
Chọn việc tốt nhất.
I. Ý THỨC VỀ TỘI CỦA
MÌNH.
Càng ý thức mình là kẻ tội lỗi mà đi theo Chúa Giêsu thì
càng làm vinh danh ngài. Đó là lý do Đức Giêsu nói : "Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà là những kẻ tội lỗi."
(Mt 9,13b : Tin Mừng).
Chúa
không kêu gọi người công chính là Ngài không kêu gọi người tự mãn vào việc tuân
giữ Lề Luật Môsê mà khinh dể người khác (x Lc 18,9), đến nỗi trở nên quyết liệt
chống đối Đức Giêsu, và không muốn cho ai theo Ngài (x Ga 7,47-48).
Trước
mặt Thiên Chúa không ai được kể là người công chính (x Tv 143/142,2). Đó là lý
do thánh Phaolô nhắc lại Lời Kinh Thánh : “Không
có ai công chính, một người cũng không. Hết thảy đều lầm lạc hư đốn cả lũ. Hành
thiện không còn có ai, một người cũng không” ( Tv 14/13,1-3 = Rm 3,10-12). Vì lẽ đó mà “Luật lập ra cho loài người vô luân, chứ
không phải cho người được công chính trong Chúa Kitô” (1Tm 1,9). Nhưng “ai đã được công chính trong Chúa Kitô, thì
phải là người ngao ngán cực phiền trước thói phóng đãng của lũ người phi pháp”
(2 Pr 2,7).
“Vi
trùng phi pháp” xâm nhập linh hồn người ta, duy chỉ có “Lương Y Giêsu” mới chữa
lành (x Cv 4,12). Bởi thế Giêsu trả lời cho kẻ chê trách Ngài đã dùng bữa với bọn
thu thuế và quân tội lỗi : “Có cần đến lương y, hẳn không phải là người
lành mạnh mà là kẻ đau ốm. đi mà học lời
này là gì : Ta chuộng nhân nghĩa chứ không phải là lễ tế.” (Mt 9,12-13a
: Tin Mừng).
Sở
dĩ người ta kết án ông Lêvi (Matthêu) làm nghề thu thuế là kẻ có tội vì hai lý
do :
1- Người thu thuế dễ lạm dụng quyền do đế
quốc Roma cho : Thời ấy Roma không trực tiếp đứng ra thu thuế người Do Thái, mà
họ trao cho người địa phương thầu. Người thu thuế chỉ cần nộp đủ số tiền thuế
Roma đã quy định, nên họ dễ dựa vào kẽ hở của Luật để tìm cách thu cao hơn mức
thuế đã ấn định mà người dân phải nộp. Đó là cách gian lận để làm giàu. Chính
ông Giakêu cũng đã thú nhận tội này với Đức Giêsu, qua việc ông xin đền gấp bốn
đối với những ai ông đã làm thiệt hại (x Lc 19,8b).
2- Người thu
thuế dưới cái nhìn của dân Do Thái còn phạm thêm hai loại tội :
·
Phản quốc : Lấy thuế của dân tộc nộp cho ngoại
xâm, là củng cố ách thống trị của đế quốc đang đè nặng trên dân tộc ! Đó là
hành động “rước voi về giày mồ”.
·
Phản đạo : Vì người Do Thái vẫn hằng tin tưởng
vào Thiên Chúa mà cầu nguyện rằng : “Người
ta cậy vào chiến xa pháo mã, còn dân chúng tôi chỉ trông chờ vào danh Chúa mà
thôi” (Tv 20/19,8). Thế mà bọn thu thuế đã lấy thuế của người đồng chủng mà
nộp cho ngoại bang, là một cách trông cậy vào thế lực của kẻ ngoại hơn là trông
cậy vào Thiên Chúa. Nói cách khác : đặt uy danh Chúa dưới quyền lực của đế quốc
Roma !
Nhưng
ai biết ăn năn sám hối tội mình, thì đều đáng được Đức Giêsu kêu gọi để nên
chứng nhân cho Ngài, một khi họ cảm
nghiệm được “ở đâu tội lỗi nhiều,
ở đó ân sủng Chúa ban càng chan chứa” (Rm 5,20).
Trong
lịch sử cứu độ, người nào biết khiêm tốn thú nhận tội lỗi mình trước mặt Chúa,
thì người ấy lại được Chúa cho làm việc lớn. Cụ thể như :
* Ông Phêrô được làm Giáo
hoàng.
- Trong số 12 môn đệ Đức Giêsu chọn, chỉ
ông Phêrô thú nhận với Thầy: “Xin Thầy xa
con, vì con là kẻ có tội” (Lc 5,8), nên ông đã được Chúa đặt làm Giáo hoàng
tiên khởi (x Mt 16,18), bởi đó trước khi Ngài chính thức trao quyền lãnh đạo
Hội Thánh cho ông, Ngài đã khéo léo, tế nhị nhắc đến ba lần ông đã chối Thầy,
bằng cách ba lần Ngài hỏi : “Con có yêu
Thầy không ?”(x Ga 21,15t).
* Ông Phaolô được làm Tông Đồ muôn dân :
- Chính Phaolô đã thú nhận tội với nhiều
người: “Tôi đã bắt bớ đạo Chúa đến chết
chóc cũng không trừ, xiềng xích và tống giam đàn ông đàn bà” (Cv 22,4), và
ông hạ mình đi học Giáo Lý nơi các môn đệ Đức Giêsu bị mang tiếng là “những kẻ vô học thức” (x Cv 4,13). Ông
còn khiêm tốn thú nhận những tội trong lãnh vực luân lý đạo đức với các giáo
đoàn :
·
Chẳng
có gì lành cư ngụ trong tôi, sự lành tôi muốn, tôi không làm, còn sự dữ, tôi
không muốn,tôi lại cứ làm (Rm 7,18-19).
·
Để
mạc khải cao siêu khỏi làm tôi quá tự tôn, thì tôi đã được một cái dằm đâm vào
thân xác, một thần sứ Satan, để nó vả mặt tôi. Về điều ấy, đã ba lần, tôi nài
xin Chúa cho nó rời khỏi tôi. Nhưng Ngài đã phán bảo tôi : Ơn Ta đủ cho ngươi.
Vì chưng quyền năng trong yếu đuối mới viên thành (2Cr 12,7-9). Vì thế Chúa
nhốt ông lại như lời ông nói : Tôi là tù
nhân trong Chúa” (Ep 4,1: Bài đọc). Chúa đặt ông làm Tông Đồ muôn dân, còn
12 Tông Đồ kia chỉ lo cho dân Israel
(x Gl 2,2.7), nên ông khoe với giáo đoàn Corintho : “Thiết tưởng nào tôi thua gì những Tông Đồ thượng đẳng” (2Cr 11,5).
Ông được Chúa ban cho thành công hơn các Tông Đồ Đức Giêsu đã chọn trước Phục
Sinh.
Vậy trong loài người không ai được mặc
cảm mình là kẻ tội lỗi bất xứng, không đáng được Chúa kêu gọi làm Tông Đồ cho
Ngài. Bởi vì cả đến tên trộm lành, suốt cuộc đời hắn chỉ làm khổ người ta. Khi
bị đóng đinh trên thập giá hắn biết sám hối tội, xin Chúa thương xót, và xin
được theo Ngài, hắn đã trở nên mẫu người động viên tất cả những kẻ tội lỗi biết
sám hối tội mình mà đến với Chúa Giêsu, để được ơn hơn lòng mong ước (x Lc
23,43 ; Ep 3,20).
II. NĂNG HIỆP DÂNG THÁNH LỄ.
Hình ảnh bữa tiệc Đức Giêsu ngồi chung với những người
tội lỗi tại nhà ông Mátthêu (x Mt 9,10 : Tin Mừng),trở thành dấu chỉ bữa tiệc
Thánh Thể Chúa mời gọi mọi người tham dự.
Ta
biết ai được dự tiệc với Chúa Giêsu là dấu chỉ người đó được ơn giải phóng,
được giao hòa với Thiên Chúa, được cứu độ. Chân lý này đã được diễn tả qua hình
ảnh ông Gioakim, vua Do Thái thất trận đã bị tù ở bên Babylon. Ngày vua Babylon đăng quang, khi vua
đã toàn thắng các nước chư hầu, vua đã phóng thích cho Gioakim khỏi cảnh tù
đày, cho mặc áo vua và ngồi nơi ghế cao nhất trong bữa tiệc của vua tổ chức (x
2 V 25,27-29).
Thực
vậy, Mạc Khải cho chúng ta biết ơn cứu độ được Chúa ban trọn vẹn cho con người
luôn luôn được diễn tả trong bữa tiệc :
- Ông Matthêu dọn tiệc để mời những
người tội lỗi đến đồng bàn với Đức Giêsu và các môn đệ (x Mt 9,10 : Tin Mừng).
- Những cô trinh nữ khôn ngoan được vào
dự tiệc cưới với chàng rể (x Mt 25,1-13).
- Người đầy tớ trung tín làm trọn những
nhiệm vụ chủ trao phó, khi chủ về, ông đặt đầy tớ vào bàn tiệc để hầu hạ (x Lc
12,35-37).
- Đức Giêsu diễn tả những người được
Ngài cứu độ là những khách được mời đến dự tiệc của vua, ai đến tham dự thì
được sống, kẻ khước từ bị tru diệt (x Lc 14,15t).
- Đứa con hoang đường trở về cũng như
người con cả muốn được hưởng hạnh phúc bên cha thì phải dự tiệc của cha đã dọn
(x Lc 15,11t).
- Ngày cánh chung, khi Chúa cho mọi
người từ cõi chết sống lại cả hồn lẫn xác, hạnh phúc nhất là những người công
chính : người biết thương giúp đồng loại, nhằm quy tụ họ về với Chúa, trở thành
những “kẻ bé nhỏ”, để tất cả được vào dự tiệc hoan lạc trong Nước Thiên
Chúa (x Mt 25,31-46).
III. CHỌN VIỆC TỐT NHẤT.
Một việc được gọi là tốt phải hội đủ
ba yếu tố :
-
Bản chất việc đó tốt.
- Thuộc bổn phận.
- Hoàn cảnh bắt buộc
phải làm trước.
Nhưng việc tốt cũng có
ba cấp độ :
1- Việc tốt thôi. Cụ thể như ông Mátthêu, nếu ông tôn
trọng mọi người, sống công bằng, thì ông chỉ nên thu thuế đúng mức mà chính
quyền đã ấn định, đó mới là một công chức lương thiện, góp phần điều hành tốt
sinh hoạt xã hội. Việc này đơn thuần là tốt, vì nó nhằm mục đích phục vụ một số
người đồng thời, trong một xã hội nhất định.
2- Việc tốt hơn. Hãy bắt chước ông Mátthêu
đã biết dùng tiền của để quy tụ những kẻ tội lỗi đến đồng bàn với Đức Giêsu.
Như thế là tốt hơn vì ông đã biết sử dụng thực tại trần thế để xung vào việc
tập họp mọi thụ tạo, nhất là người tội lỗi được đồng bàn với Đức Kitô, chung
lời tôn vinh Chúa Cha (x 1Cr 3, 22-23). Đó là ta đã đóng góp vào chương trình cứu độ của Đức Kitô, trong
một thời nhất định.
3- Việc tốt nhất. Ông Mátthêu dám tin tưởng vào lời
mời gọi của Đức Giêsu : “Hãy theo Ta”,
nên ông đã mau mắn bỏ ngay kế sinh nhai thu thuế là nghề béo bở đi theo Đức Giêsu
để đi thu góp Lời Chúa, một kho tàng cứu độ vô giá, lưu lại cho muôn thế hệ. Cụ
thể ta thấy vai trò ưu thắng của Tin Mừng Mátthêu trong Phụng vụ Hội Thánh hơn
20 thế kỷ nay, dù ông bị mang tiếng là kẻ tội lỗi tày trời, đang mải miết bận
rộn việc trần thế, mà Đức Giêsu không xa
tránh ông, trái lại Ngài ân cần đến với ông như một y sĩ tận tình chăm sóc bệnh
nhân, và như ông được tình yêu Đức Giêsu thôi thúc (x 2Cr 5,14) phải đi làm
việc tốt nhất Ngài trao cho là loan Tin Mừng cứu độ. Căn cứ vào việc tốt nhất
này, mà Công Đồng Vat.II trong Hiến Chế Hội Thánh số 35 có lý để nhắc nhở cho
mọi Kitô hữu : “Giáo dân có thể và phải
có một hoạt động cao quý là truyền bá Tin Mừng cho thế giới, cả lúc họ bận tâm
lo lắng việc trần thế !”
Áp
dụng chọn công thức “Tốt Thôi – Tốt Hơn – Tốt Nhất” vào cuộc sống chúng ta hôm
nay, ví dụ : Tôi định xây dựng một căn nhà tốn tiền tỷ, thì tốt thôi ; nhưng
tôi bớt ra 50 triệu đồng để giúp vốn cho người nghèo có công ăn việc làm, thì
tốt hơn ; và nếu tôi quyết định chỉ dành 900 triệu xây nhà, và dâng cho Hội
Thánh 100 triệu để làm phát triển Tin Mừng, thì tốt nhất. Tưởng rằng nhà xây
một tỷ, hoặc 900 triệu thì cũng tương đương nhau. Nhưng ở nhà 900 triệu chắc
chắn được Chúa chúc phúc hơn ; hoặc ta định ăn sáng tô phở 20.000$, thì tốt
thôi ; nhưng ta lại ăn bánh mì, bớt được 5.000$ để chia sẻ cho người đói, thì
tốt hơn ; nhưng nếu để 5.000$ đó đóng góp vào việc truyền giáo thì tốt nhất! Đó
mới thực là người Tông Đồ giỏi của Chúa.
Như
thế việc Tông Đồ không dành riêng cho hàng giáo sĩ, mà Chúa còn muốn mọi Kitô
hữu cộng tác khi ý thức thực hành lời
thánh Tông Đồ dạy : “Tôi khuyên nhủ anh
em phải sống xứng đáng với ơn kêu gọi mà Thiên Chúa đã ban cho : Phải ăn ở
khiêm tốn, hiền từ, nhẫn nại, lấy tình bác ái mà chịu đựng lẫn nhau. Thiết tha
duy trì sự hiệp nhất mà Thần Khí đem lại, bằng cách ăn ở thuận hòa gắn bó với
nhau. Vì chỉ có một Thân Thể, một Thần Khí, một niềm tin, một Phép Rửa, một
Thiên Chúa là Cha của mọi người. Mỗi người đã nhận được ân sủng tùy theo mức độ
Đức Kitô ban : người này làm Tông Đồ, người nọ làm ngôn sứ, kẻ khác làm người
loan báo Tin Mừng, kẻ khác nữa làm người coi sóc và dạy dỗ. Nhờ đó dân thánh
được chuẩn bị để làm công việc phục vụ, là xây dựng Thân Mình Đức Kitô, đạt tới
sự xứng hợp trong Đức Tin và trong sự nhận biết Con Thiên Chúa, tới tình trạng
con người trưởng thành, tới tầm vóc viên mãn của Đức Kitô” (Ep 4,1-7.11-13
: Bài đọc).
Sống
được như thế, ta mới hiệp cùng Hội Thánh dâng lời cầu nguyện : “Lạy Thiên Chúa, chúng con xin ca ngợi hát
mừng, tuyên xưng Ngài là Đức Chúa. Lạy Chúa, bậc Tông Đồ đồng thanh ca ngợi
Chúa” (Tung Hô Tin Mừng). Vì nhờ ơn Chúa trợ lực, các chứng nhân của Chúa
đã làm cho muôn dân hô lên : “Tiếng các
ngài đã vang dội khắp hoàn cầu” (Tv 19/18,5a : Đáp ca).
THUỘC
LÒNG
Tôi là tù nhân trong Chúa để sống cho xứng với ơn kêu gọi mà Thiên
Chúa đã ban (Ep 4,1).
http://phaolomoi.net
Lm Giuse Đinh Quang Thịnh