BÀI GIẢNG
ĐỂ LÀM TÔNG ĐỒ CỦA ĐỨC KITÔ
Đức
Giêsu không chỉ muốn chọn 12 người Do Thái làm Tông Đồ để xây dựng Hội Thánh,
mà Ngài còn muốn chọn muôn dân cùng chung tay góp sức làm cho ơn cứu độ bao
trùm cả thế giới (x Mt 28,10-20).
Để
trở thành Tông Đồ của Đức Kitô, hôm nay Hội Thánh mời gọi chúng ta chiêm ngưỡng
và học hỏi ơn gọi làm Tông Đồ của ông Matthêu :
-
Ý thức về tội của mình.
-
Năng hiệp dâng Thánh Lễ.
-
Chọn việc tốt nhất.
I. Ý THỨC VỀ TỘI CỦA MÌNH.
Càng ý thức mình là kẻ tội lỗi mà đi theo Chúa Giêsu
thì càng làm vinh danh ngài. Đó là lý do Đức Giêsu nói : "Tôi không đến để kêu gọi người công chính,
mà là những kẻ tội lỗi." (Mt 9,13b : Tin Mừng).
Chúa
không kêu gọi người công chính là Ngài không kêu gọi người tự mãn vào việc tuân
giữ Lề Luật Môsê mà khinh dể người khác (x Lc 18,9), đến nỗi trở nên quyết liệt
chống đối Đức Giêsu, và không muốn cho ai theo Ngài (x Ga 7,47-48).
Trước
mặt Thiên Chúa không ai được kể là người công chính (x Tv 143/142,2). Đó là lý
do thánh Phaolô nhắc lại Lời Kinh Thánh : “Không
có ai công chính, một người cũng không. Hết thảy đều lầm lạc hư đốn cả lũ. Hành
thiện không còn có ai, một người cũng không” ( Tv 14/13,1-3 = Rm 3,10-12). Vì lẽ đó mà “Luật lập ra cho loài người vô luân, chứ
không phải cho người được công chính trong Chúa Kitô” (1Tm 1,9). Nhưng “ai đã được công chính trong Chúa Kitô, thì
phải là người ngao ngán cực phiền trước thói phóng đãng của lũ người phi pháp”
(2 Pr 2,7).
“Vi
trùng phi pháp” xâm nhập linh hồn người ta, duy chỉ có “Lương Y Giêsu” mới chữa
lành (x Cv 4,12). Bởi thế Giêsu trả lời cho kẻ chê trách Ngài đã dùng bữa với bọn
thu thuế và quân tội lỗi : “Có cần đến lương, hẳn không phải là người
lành mạnh mà là kẻ đau ốm. đi mà học lời
này là gì : Ta chuộng nhân nghĩa chứ không phải là lễ tế.” (Mt 9,12-13a
: Tin Mừng).
Sở
dĩ người ta kết án ông Lêvi (Matthêu) làm nghề thu thuế là kẻ có tội vì hai lý
do :
1- Người thu thuế dễ lạm dụng quyền do đế quốc Roma cho
: Thời ấy Roma không trực tiếp đứng ra thu thuế người Do Thái, mà họ trao cho
người địa phương thầu. Người thu thuế chỉ cần nộp đủ số tiền thuế Roma đã quy
định, nên họ dễ dựa vào kẽ hở của Luật để tìm cách thu cao hơn mức thuế đã ấn
định mà người dân phải nộp. Đó là cách gian lận để làm giàu. Chính ông Giakêu
cũng đã thú nhận tội này với Đức Giêsu, qua việc ông xin đền gấp bốn đối với
những ai ông đã làm thiệt hại (x Lc 19,8b).
2- Người thu thuế dưới cái
nhìn của dân Do Thái còn phạm thêm hai
loại tội :
·Phản quốc : Lấy thuế của dân tộc nộp cho ngoại xâm, là củng cố
ách thống trị của đế quốc đang đè nặng trên dân tộc ! Đó là hành động “rước voi về giày mồ”.
·Phản đạo : Vì người Do Thái vẫn hằng tin tưởng vào Thiên Chúa
mà cầu nguyện rằng : “Người ta cậy vào
chiến xa pháo mã, còn dân chúng tôi chỉ trông chờ vào danh Chúa mà thôi”
(Tv 20/19,8). Thế mà bọn thu thuế đã lấy thuế của người đồng chủng mà nộp cho
ngoại bang, là một cách trông cậy vào thế lực của kẻ ngoại hơn là trông cậy vào
Thiên Chúa. Nói cách khác : đặt uy danh Chúa dưới quyền lực của đế quốc Roma !
Nhưng
ai biết ăn năn sám hối tội mình, thì đều đáng được Đức Giêsu kêu gọi để nên
chứng nhân cho Ngài, một khi họ cảm
nghiệm được “ở đâu tội lỗi nhiều,
ở đó ân sủng Chúa ban càng chan chứa” (Rm 5,20).
Trong
lịch sử cứu độ, người nào biết khiêm tốn thú nhận tội lỗi mình trước mặt Chúa,
thì người ấy lại được Chúa làm việc lớn. Cụ thể như :
* Ông Phêrô được làm Giáo hoàng.
- Trong số 12 môn đệ Đức Giêsu chọn, chỉ ông Phêrô thú
nhận với Thầy: “Xin Thầy xa con, vì con
là kẻ có tội” (Lc 5,8), nên ông đã được Chúa đặt làm Giáo hoàng tiên khởi
(x Mt 16,18), bởi đó trước khi Ngài chính thức trao quyền lãnh đạo Hội Thánh
cho ông, Ngài đã khéo léo, tế nhị nhắc đến ba lần ông đã chối Thầy, bằng cách
ba lần Ngài hỏi : “Con có yêu Thầy không
?”(x Ga 21,15t).
* Ông Phaolô
được làm Tông Đồ muôn dân :
- Chính Phaolô đã thú nhận tội với nhiều người: “Tôi đã bắt bớ đạo Chúa đến chết chóc cũng
không trừ, xiềng xích và tống giam đàn ông đàn bà” (Cv 22,4), và ông hạ
mình đi học Giáo Lý nơi các môn đệ Đức Giêsu bị mang tiếng là “những kẻ vô học thức” (x Cv 4,13). Ông
còn khiêm tốn thú nhận những tội trong lãnh vực luân lý đạo đức với các giáo
đoàn :
·Chẳng có gì lành cư ngụ trong tôi, sự lành tôi muốn,
tôi không làm, còn sự dữ, tôi không muốn,tôi lại cứ làm (Rm 7,18-19).
·Để mạc khải cao siêu khỏi làm tôi quá tự tôn, thì tôi
đã được một cái dằm đâm vào thân xác, một thần sứ Satan, để nó vả mặt tôi. Về
điều ấy, đã ba lần, tôi nài xin Chúa cho nó rời khỏi tôi. Nhưng Ngài đã phán
bảo tôi : Ơn Ta đủ cho ngươi. Vì chưng quyền năng trong yếu đuối mới viên thành
(2Cr 12,7-9). Vì thế Chúa nhốt ông lại như lời ông nói : Tôi là tù nhân trong Chúa” (Ep 4,1: Bài đọc). Chúa đặt ông làm Tông
Đồ muôn dân, còn 12 Tông Đồ kia chỉ lo cho dân Israel (x Gl 2,2.7), nên ông khoe
với giáo đoàn Corintho : “Thiết tưởng nào
tôi thua gì những Tông Đồ thượng đẳng” (2Cr 11,5). Ông được Chúa ban cho
thành công hơn các Tông Đồ Đức Giêsu đã chọn trước Phục Sinh.
Vậy trong loài người không ai được mặc cảm mình là kẻ
tội lỗi bất xứng, không đáng được Chúa kêu gọi làm Tông Đồ cho Ngài. Bởi vì cả
đến tên trộm lành, suốt cuộc đời hắn chỉ làm khổ người ta. Khi bị đóng đinh
trên thập giá hắn biết sám hối tội, xin Chúa thương xót, và xin được theo Ngài,
hắn đã trở nên mẫu người động viên tất cả những kẻ tội lỗi biết sám hối tội
mình mà đến với Chúa Giêsu, để được ơn hơn lòng mong ước (x Lc 23,43 ; Ep
3,20).
II. NĂNG HIỆP DÂNG THÁNH LỄ.
Hình ảnh bữa tiệc Đức Giêsu ngồi chung với những
người tội lỗi tại nhà ông Mátthêu (x Mt 9,10 : Tin Mừng),trở thành dấu chỉ bữa
tiệc Thánh Thể Chúa mời gọi mọi người tham dự.
Ta
biết ai được dự tiệc với Chúa Giêsu là dấu chỉ người đó được ơn giải phóng,
được giao hòa với Thiên Chúa, được cứu độ. Chân lý này đã được diễn tả qua hình
ảnh ông Gioakim, vua Do Thái thất trận đã bị tù ở bên Babylon. Ngày vua Babylon đăng quang, khi vua
đã toàn thắng các nước chư hầu, vua đã phóng thích cho Gioakim khỏi cảnh tù
đày, cho mặc áo vua và ngồi nơi ghế cao nhất trong bữa tiệc của vua tổ chức (x
2 V 25,27-29).
Thực
vậy, Mạc Khải cho chúng ta biết ơn cứu độ được Chúa ban trọn vẹn cho con người
luôn luôn được diễn tả trong bữa tiệc :
- Ông Matthêu dọn tiệc để mời những người tội lỗi đến
đồng bàn với Đức Giêsu và các môn đệ (x Mt 9,10 : Tin Mừng).
- Những cô trinh nữ khôn ngoan được vào dự tiệc cưới
với chàng rể (x Mt 25,1-13).
- Người đầy tớ trung tín làm trọn những nhiệm vụ chủ
trao phó, khi chủ về, ông đặt đầy tớ vào bàn tiệc để hầu hạ (x Lc 12,35-37).
- Đức Giêsu diễn tả những người được Ngài cứu độ là
những khách được mời đến dự tiệc của vua, ai đến tham dự thì được sống, kẻ
khước từ bị tru diệt (x Lc 14,15t).
- Đứa con hoang đường trở về cũng như người con cả muốn
được hưởng hạnh phúc bên cha thì phải dự tiệc của cha đã dọn (x Lc 15,11t).
- Ngày cánh chung, khi Chúa cho mọi người từ cõi chết
sống lại cả hồn lẫn xác, hạnh phúc nhất là những người công chính : người biết
thương giúp đồng loại, nhằm quy tụ họ về với Chúa, trở thành những “kẻ bé nhỏ”,
để tất cả được vào dự tiệc hoan lạc trong Nước Thiên Chúa (x Mt 25,31-46).
III. CHỌN VIỆC TỐT NHẤT.
Một
việc được gọi là tốt phải hội đủ ba yếu tố :
-
Bản chất việc đó tốt.
- Thuộc bổn phận.
- Hoàn cảnh bắt buộc phải làm trước.
Nhưng việc tốt cũng có ba cấp độ :
1- Việc tốt thôi. Cụ thể như ông Mátthêu, nếu ông tôn trọng mọi
người, sống công bằng, thì ông chỉ nên thu thuế đúng mức mà chính quyền đã ấn
định, đó mới là một công chức lương thiện, góp phần điều hành tốt sinh hoạt xã
hội. Việc này đơn thuần là tốt, vì nó nhằm mục đích phục vụ một số người đồng
thời, trong một xã hội nhất định.
2- Việc tốt hơn. Hãy bắt chước ông Mátthêu
đã biết dùng tiền của để quy tụ những kẻ tội lỗi đến đồng bàn với Đức Giêsu.
Như thế là tốt hơn vì ông đã biết sử dụng thực tại trần thế để xung vào việc
tập họp mọi thụ tạo, nhất là người tội lỗi được đồng bàn với Đức Kitô, chung
lời tôn vinh Chúa Cha (x 1Cr 3, 22-23). Đó là ta đã đóng góp vào chương trình cứu độ của Đức Kitô, trong
một thời nhất định.
3- Việc tốt nhất. Ông Mátthêu dám tin tưởng vào lời mời gọi của Đức
Giêsu : “Hãy theo Ta”, nên ông đã mau
mắn bỏ ngay kế sinh nhai thu thuế là nghề béo bở đi theo Đức Giêsu để đi thu
góp Lời Chúa, một kho tàng cứu độ vô giá, lưu lại cho muôn thế hệ. Cụ thể ta
thấy vai trò ưu thắng của Tin Mừng Mátthêu trong Phụng vụ Hội Thánh hơn 20 thế
kỷ nay, dù ông bị mang tiếng là kẻ tội lỗi tày trời, đang mải miết bận rộn việc
trần thế, mà Đức Giêsu không xa tránh
ông, trái lại Ngài ân cần đến với ông như một y sĩ tận tình chăm sóc bệnh nhân,
và như ông được tình yêu Đức Giêsu thôi thúc (x 2Cr 5,14) phải đi làm việc tốt
nhất Ngài trao cho là loan Tin Mừng cứu độ. Căn cứ vào việc tốt nhất này, mà
Công Đồng Vat.II trong Hiến Chế Hội Thánh số 35 có lý để nhắc nhở cho mọi Kitô
hữu : “Giáo dân có thể và phải có một
hoạt động cao quý là truyền bá Tin Mừng cho thế giới, cả lúc họ bận tâm lo lắng
việc trần thế !”
Áp
dụng chọn công thức “Tốt Thôi – Tốt Hơn – Tốt Nhất” vào cuộc sống chúng ta hôm
nay, ví dụ : Tôi định xây dựng một căn nhà tốn tiền tỷ, thì tốt thôi ; nhưng
tôi bớt ra 50 triệu đồng để giúp vốn cho người nghèo có công ăn việc làm, thì
tốt hơn ; và nếu tôi quyết định chỉ dành 900 triệu xây nhà, và dâng cho Hội
Thánh 100 triệu để làm phát triển Tin Mừng, thì tốt nhất. Tưởng rằng nhà xây
một tỷ, hoặc 900 triệu thì cũng tương đương nhau. Nhưng ở nhà 900 triệu chắc
chắn được Chúa chúc phúc hơn ; hoặc ta định ăn sáng tô phở 20.000$, thì tốt
thôi ; nhưng ta lại ăn bánh mì, bớt được 5.000$ để chia sẻ cho người đói, thì
tốt hơn ; nhưng nếu để 5.000$ đó đóng góp vào việc truyền giáo thì tốt nhất! Đó
mới thực là người Tông Đồ giỏi của Chúa.
Như
thế việc Tông Đồ không dành riêng cho hàng giáo sĩ, mà Chúa còn muốn mọi Kitô
hữu cộng tác khi ý thức thực hành lời
thánh Tông Đồ dạy : “Tôi khuyên nhủ anh
em phải sống xứng đáng với ơn kêu gọi mà Thiên Chúa đã ban cho : Phải ăn ở
khiêm tốn, hiền từ, nhẫn nại, lấy tình bác ái mà chịu đựng lẫn nhau. Thiết tha
duy trì sự hiệp nhất mà Thần Khí đem lại, bằng cách ăn ở thuận hòa gắn bó với
nhau. Vì chỉ có một Thân Thể, một Thần Khí, một niềm tin, một Phép Rửa, một
Thiên Chúa là Cha của mọi người. Mỗi người đã nhận được ân sủng tùy theo mức độ
Đức Kitô ban : người này làm Tông Đồ, người nọ làm ngôn sứ, kẻ khác làm người
loan báo Tin Mừng, kẻ khác nữa làm người coi sóc và dạy dỗ. Nhờ đó dân thánh
được chuẩn bị để làm công việc phục vụ, là xây dựng Thân Mình Đức Kitô, đạt tới
sự xứng hợp trong Đức Tin và trong sự nhận biết Con Thiên Chúa, tới tình trạng
con người trưởng thành, tới tầm vóc viên mãn của Đức Kitô” (Ep 4,1-7.11-13
: Bài đọc).
Sống
được như thế, ta mới hiệp cùng Hội Thánh dâng lời cầu nguyện : “Lạy Thiên Chúa, chúng con xin ca ngợi hát
mừng, tuyên xưng Ngài là Đức Chúa. Lạy Chúa, bậc Tông Đồ đồng thanh ca ngợi
Chúa” (Tung Hô Tin Mừng). Vì nhờ ơn Chúa trợ lực, các chứng nhân của Chúa
đã làm cho muôn dân hô lên : “Tiếng các
ngài đã vang dội khắp hoàn cầu” (Tv 19/18,5a : Đáp ca).
THUỘC LÒNG
Tôi là tù nhân trong Chúa để sống cho xứng với ơn kêu gọi mà Thiên
Chúa đã ban (Ep 4,1).
http://phaolomoi.net
Lm Giuse Đinh Quang Thịnh