BÀI GIẢNG
ĂN CHAY ĐỂ ĐƯỢC CHÚA GIÊSU HIỆN DIỆN
Tôn
giáo nào cũng có hình thức ăn chay để biểu lộ lòng đạo đức, nhưng ý nghĩa và
hình thức thì khác nhau :
-
Phật Giáo ăn chay không
nhịn đói, nhưng kiêng ăn thịt động vật, vì họ tin rằng ai chết mà chưa được
siêu thoát thì phải đầu thai vào một con vật nào đó. Do vậy ăn thịt động vật là
cách “ăn thịt người”, hoặc xúc phạm đến hồn tiền nhân, nên phải kiêng thịt (ăn
chay).
-
Người Do Thái có nhiều
lý do để ăn chay :
a-
Khi có biến cố như :
*
Có người qua đời. (x 1Sm 31,13)
*
Vì goá bụa. (x Gd 8,5-6)
*
Tai họa xảy đến cho đất nước. (x 2V 25,1-4)
b- Khi đứng trước một sứ mệnh quan trọng :
* Sắp đi giao chiến. (1Sm 14,24)
* Chuẩn
bị gặp Chúa hoặc thi hành mệnh lệnh Chúa trao (x Is 58,2-3;Lv 16,29;Ds 29,7).
Hình
thức ăn chay là nhịn ăn như Đức Giêsu (x Mt 4,1-11), hoặc truyền thống ăn chay
của Do Thái giáo là mặc áo vải thô, ngồi trên đống tro, hay rắc tro lên đầu mà
cầu khẩn cùng Thiên Chúa (x Gn 3,5t ; Gr 6,26 ; Gd 8,4 ; Es 4,17k).
Nhưng tiếc rằng nhiều người Do Thái lạm dụng Luật ăn
chay, “họ ăn chay mà vẫn lo kiếm lợi, vẫn áp bức những kẻ làm công
cho mình, vẫn đôi co cãi vã, đánh đập đồng loại thật bạo tàn. Trong khi đó các
ngôn sứ lên tiếng giáo dục : Ăn chay
phải là mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị
áp bức, chia cơm áo cho người đói rách, rước vào nhà những người nghèo không có
nơi cư ngụ. Có thế công lý mới đi trước mặt ngươi, vinh quang Chúa bao bọc
ngươi trước sau. Họ nhếch miệng kêu van, Chúa nhận lời ngay” (x Is
58,1-9a).
Dù người ta
thực hành giáo huấn của ngôn sứ Isaia về việc ăn chay là phải tích cực làm tốt
lành cho đồng loại, thì vẫn còn dừng lại trong lãnh vực nhân bản.
-
Người Công Giáo ăn chay
là bớt phần ăn để có thêm tiền của lo việc phát triển Tin Mừng và xây dựng Hội
Thánh (x Điều Răn V – x Giáo Lý Roma số 2041-2043), đồng thời còn chia sẻ cho
những người không có khả năng tự kiếm sống. Chia sẻ của cải như thế nhằm đưa
nhiều người về cho Chúa Giêsu cứu độ,
Chúa Giêsu gọi họ là những “kẻ bé nhỏ” (x Mt 25,31-46). Hội Thánh Công Giáo dạy
con cái mình ăn chay với ý hướng như thế nhằm mục đích tìm lại sự hiện diện của “Tân Lang Giêsu” trong tâm hồn, như Ngài
nói : “Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại có
thể than khóc khi chàng rể còn ở với họ? Nhưng khi tới ngày chàng rể bị đem đi
rồi, bấy giờ họ mới ăn chay” (Mt 9,15 : Tin Mừng).
Vậy mỗi khi phạm tội, ta là kẻ khốn nạn nhất, vì đã
xua đuổi Tân Lang Giêsu ra khỏi tâm hồn mình, thì ta phải chân thành sám hối,
thiết tha cầu khẩn : “Lạy Thiên Chúa một
tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê” (Tv 51/50, 19b), lòng
sám hối tội mình thể hiện bằng việc ăn
chay, tức là giới hạn nhu cầu thân xác, để có điều kiện chia sẻ cho “kẻ bé
nhỏ” là làm cho chính Chúa (x Mt 25,35-40), và phải bỏ bớt công việc trần thế
để có thời giờ tham dự Phụng Vụ của Hội
Thánh, nhất là khi mắc tội trọng cần phải lãnh Bí tích Giao Hòa mới được hiệp
thông với Chúa Giêsu Thánh Thể. Đó là cách ta mời “Tân Lang Giêsu” hiện diện
trong tâm hồn, vì ta là Hiền Thê của Ngài khởi đi từ lúc lãnh Bí tích Thánh Tẩy
(x 2Cr 11,2 ; Ga 3,29). Nhưng để được rước Lễ, Hội Thánh buộc ta phải ăn chay
ít là trước một giờ, trừ nước lã và thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên đối với người
bệnh tật và già yếu thì không phải giữ chay.
Đó là Giáo Lý
Mới của Đức Giêsu. Ta biết “rượu mới Đức Giêsu ban tại tiệc cưới Cana
thì ngon hơn rượu cũ” (x Ga 2,1-10), là dấu chỉ về Giáo Lý Mới của Ngài
ban làm hoàn hảo Giao Ước cũ Chúa đã lập với dân Israel, vì Giao Ước Mới được
lập bằng Máu của Ngài (x Lc 22,20). Có thế ta mới hiểu được Ngài nói : "Người ta cũng không đổ rượu mới vào bầu da
cũ, vì như vậy, bầu sẽ bị nứt : rượu chảy ra và bầu cũng hư. Nhưng rượu mới thì
đổ vào bầu mới : thế là giữ được cả hai.” (Mt 9,17 : Tin Mừng).
Qua lời dạy này, Đức Giêsu cho chúng ta phải xác tín
rằng : Chỉ có Thiên Chúa là Đấng vĩnh cửu, mọi sự tốt đẹp : Chân – Thiện – Mỹ,
đều phát xuất từ Thiên Chúa, nơi Ngài không bao giờ có sự thay đổi (x Gc 1,17).
Nhưng Chúa mạc khải chân lý cho Hội Thánh tiệm tiến theo thời gian, vươn đến sự
hoàn hảo vào ngày cánh chung. Bởi thế đừng
đồng hóa điều vẫn có với sự hoàn hảo. Vì chính Đức Giêsu đã nói với các môn
đệ : “Thầy còn nhiều điều phải nói với
anh em. Nhưng bây giờ, anh em không có sức chịu nổi. Khi
nào Thần Khí sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn. Người sẽ
không tự mình nói điều gì, nhưng tất cả những gì Người nghe, Người sẽ nói lại,
và loan báo cho anh em biết những điều sẽ xảy đến” (Ga 16,12-13). Thế nên “Chiên của tôi thì nghe tiếng tôi, tôi biết
chúng và chúng theo tôi” (Ga 10,27 : Tung Hô Tin Mừng).
Giám mục Marcel Lefebvre không đồng ý với chân lý
trên, nên không tùng phục giáo huấn của Công Đồng Vat.II cải cách Phụng Vụ :
Chủ tế dâng Lễ quay xuống giáo dân và đọc bằng tiếng địa phương, để người tham
dự hiểu tăng thêm sốt sắng. Nhưng ông Lefebvre cho rằng đó là trò của ma quỷ
bày ra, vì ông cố thủ truyền thống Phụng Vụ của Hội Thánh từ thời Đức Giáo
hoàng Pio X : Chủ tế dâng Lễ quay mặt lên Chúa và phải đọc bằng tiếng La Tinh, lối
cử hành Phụng Vụ này đã lôi kéo một số người theo, đưa đến nguy cơ ly khai với
Giáo Hội Công Giáo.
Mục đích của Giao Ước Mới làm cho ta được “mặc lấy Chúa Kitô” (x Gl 3,27) để được
trở nên công chính, dù thân xác ta có chết vì tội đã phạm (x Rm 8,10). Nhìn
cách ăn mặc của một người, ta biết phần nào về nhân cách của người đó, thì chẳng ai đủ nhân cách bằng người đã được
mặc lấy Chúa Kitô, hơn xưa Chúa lột da thú may áo mặc cho nguyên tổ Adam,
Eva (x St 3,21), thay cho những chiếc lá họ lấy che thân (x St 3,7). Vì
thế Đức Giêsu nói : “Chẳng ai lấy vải mới mà vá áo cũ, vì miếng
vá mới sẽ co lại, khiến áo rách lại càng rách thêm.” (Mt 9,16 : Tin Mừng).
Xưa kia ông Esau chỉ vì mê ăn tô cháo của em là
Giacob, mà bằng lòng bán quyền trưởng nam (x St 25,29-34), và thêm vào lý do
Esau đã lấy vợ dân ngoại, thì làm sao ông giữ vững được Đức Tin chỉ tôn thờ
Thiên Chúa, nên đã làm cho ông Isaac và bà Rêbecca, cha mẹ ông khổ tâm (x St
26,34), và còn đau lòng hơn nữa là phúc lành của Chúa hứa ban cho dòng giống từ
tổ phụ Abraham lại tuôn sang dân ngoại! Vì những lý do đó mà bà Rêbecca phải
lập mưu đánh lừa ông Isaac : lấy áo Esau mặc cho Giacob, để khi Giacob đưa cháo
mẹ đã nấu cho cha ăn, vì ông Isaac bị mù, nên ông ngửi mùi áo Giacob tưởng là
Esau,và ông đã chúc lành cho Esau là con trai trưởng, ngờ đâu lại là
Giacob! Thánh Ambrosiô đã hiểu việc bà
Rebecca lấy áo con cả mặc cho con thứ, chính là hình ảnh Mẹ Maria lấy mọi phúc
lộc của Chúa đã hứa cho Israel cũ mà trao cho chúng ta là con cái của Mẹ, con
của Hội Thánh Chúa Kitô (x St 27,1-5.15-29 : Bài đọc năm lẻ). Chỉ những ai được
phúc lành Chúa hứa ban cho dòng giống tổ phụ Abraham, mới cùng nhau cất lời
kinh : “Ca tụng Chúa đi, vì Chúa nhân hậu”
(Tv 135/134,3a : ĐC năm lẻ).
Phúc lành ấy
Thiên Chúa hứa qua miệng ngôn sứ Amos loan báo : “Ta sẽ dựng lại lều xiêu vẹo
của Đa-vít, bít kín các lỗ hổng của tường thành, tái thiết những gì đã tan
hoang, xây dựng nó như những ngày xưa cũ ; Này
đây sắp đến những ngày thợ cày nối gót thợ gặt, kẻ đạp nho tiếp bước người gieo
giống ; núi đồi sẽ ứa ra nước cốt nho, và mọi gò nổng sẽ tuôn chảy. Ta sẽ đổi
vận mạng của Ít-ra-en dân Ta : chúng sẽ tái thiết những thành phố điêu tàn và
định cư ở đó ;chúng sẽ uống rượu vườn nho mình trồng, ăn thổ sản vườn mình canh
tác.Ta sẽ trồng chúng lại trên đất xưa chúng ở, và chúng sẽ không còn bị bứng
đi khỏi thửa đất Ta đã ban cho chúng” (Am 9,11-15 : Bài đọc năm chẵn). Chúa nói như thế là cho dòng
giống nhà Đavid, và chính Chúa Giêsu là Vua thuộc dòng Đavid, Ngài sẽ thực hiện
cho những ai ở trong Vương quốc Ngài, nhất là cho người Công Giáo khi đến dự
tiệc Thánh Thể Ngài đã dọn sẵn, nơi đây người ta được lãnh nhận hết ơn này đến
ơn khác (x Ga 1,16).
Quả thật, “điều
Chúa phán là Lời chúc bình an cho dân Người” (Tv 85/84,9b : ĐC năm chẵn).
THUỘC LÒNG
Mục đích ăn chay là phải tìm lại được sự
hiện diện của Chúa Giêsu trong tâm hồn (x Mt 9,15).
Như trai tài sánh duyên cùng thục nữ, Đấng
tác tạo ngươi sẽ cưới ngươi về. Như cô dâu là niềm vui cho chú rể, ngươi cũng
là niềm vui cho Thiên Chúa ngươi thờ (Is 62,5).
http://phaolomoi.net
Linh mục
GIUSE ĐINH QUANG THỊNH