BÀI GIẢNG
TINH THẦN NGHÈO LÀ MỐI PHÚC TRỌNG NHẤT
Triết gia Nietjche, người Đức, cha
đẻ của thuyết “Siêu Nhân”, khi đọc tám điều Đức Giêsu chúc phúc trong “Tám Mối
Phúc”, ông nổi sùng và kết luận : “Ai bảo
với các ngươi hãy hy vọng vào một thế giới khác. Đó là kẻ đầu độc loài người.
Hãy lật đổ những bảng ảo giá trị như lẽ phải, từ thiện, bác ái, đều là những
chước quỷ quyệt của lớp người bạc nhược, vì đó là những trở ngại trên con đường
bành trướng và chinh phục của siêu nhân. Vậy phải đạp đổ tất cả những trở ngại
ấy”. Ông Nietjche khẳng định như vậy vì ông cho rằng chỉ những kẻ điên
khùng trong ngày đầu xuân mới chúc nhau
: “Phúc cho anh là kẻ nghèo ; phúc cho
chị là kẻ bị bách hại vì sự công chính”.
Bởi thế, phải có tâm hồn khiêm tốn
khao khát chân lý mới cảm nghiệm giá trị lời giáo huấn của Đức Giêsu. Triết gia
Kierkegaard nói : “Chân lý Tin Mừng chỉ
nên trình bày cho người ngoại lệ, và muốn là một Kitô hữu chính danh, phải có
chút điên khùng”.
Trong
tám Mối Phúc, dấu chỉ phúc được phục sinh, vì Chúa Giêsu sống lại vào ngày thứ
tám. Nhưng thực ra, Mối Phúc I : “Tinh thần nghèo khó” (Mt 5,3) và Mối
Phúc cuối cùng (thứ 8) : “bị bách hại vì sự công chính” (Mt
5,10-12), bản chất là một. Như thế chỉ có bảy Mối Phúc, số bảy chỉ sự phục
sinh, hạnh phúc vô cùng hoàn hảo và phong phú ; sáu Mối Phúc còn lại là hiệu
quả của “tinh thần nghèo khó” (mở đầu), “nghèo kinh hoàng nhất là bị bách
hại vì sự công chính” (kết thúc). Vì Ai sống Mối Phúc thứ tám mới bảo
đảm được sống lại, để được thông dự cùng một vinh quang của Chúa Giêsu Phục Sinh.
Lần
kia, Đức Giêsu thấy loài người quá khổ vì nghèo, Ngài ra đề thi ai vẽ cảnh
nghèo nào diễn tả thương tâm nhất, thì được thưởng :
-
Người Âu Châu vốn ở những biệt thự lộng lẫy, thì vẽ
cảnh nghèo là túp liều xiêu vẹo.
-
Người Phi Châu thì vẽ cảnh nghèo là những đứa trẻ gầy
giơ xương ngồi bên tử thần.
-
Người Việt Nam diễn tả cảnh nghèo bằng hình
ảnh một hậu môn bị mạng nhện bao, vì lâu ngày tháng đã không có gì ăn!...
-
Đức Giáo hoàng thì vẽ cảnh phó tế Stêphanô bị ném đá.
Chỉ
có bức tranh thứ bốn này được Đức Giêsu khen thưởng là nghèo giống Ngài nhất!
Vì Ngài đã chúc phúc cho những ai bị bách hại vì sự công chính!
Ai
sống mối Phúc Tinh Thần Nghèo Khó, nhất là chết vì sự công chính, thì được kể
là đã đạt các mối Phúc khác, để được chính Chúa Giêsu ra tay chăm sóc hơn ngôn
sứ Êlya, vì ông nhiệt tình rao giảng Lời Chúa, mà dân lại chống đối, nên nạn
đói xảy đến, không chỉ trên đất Israel mà còn cả những vùng lân cận, như
Sarepta. Riêng ông được Chúa dìu về ẩn trong một thung lũng phía đông sông
Giođan. Nơi đây, Chúa cho con quạ, một con vật tham ăn lại biết nhường bánh cho
ông Êlya, và ông được uống nước trong lành tự khe suối chảy ra (x 1V 17,1-6 :
Bài đọc năm chẵn). Suối này là dấu chỉ
suối cứu độ phát xuất từ bên phải Đền Thờ chảy ra (x Ed 47), chính là Nước và
Máu tuôn xuống từ trái tim Đức Giêsu bị đâm (x Ga 19,31t), khơi nguồn các Bí
tích sinh ơn cứu độ muôn dân. Như thế, việc ông Êlya đến ẩn mình nơi thung lũng
phía đông lại nêu dấu chỉ Con Thiên Chúa là Vầng Đông viếng thăm loài người (x
Lc 1,78), để hết những ai đến ẩn mình trong “Thung Lũng Suối Tình Yêu Cứu Độ”
đã được Đức Giêsu khai mở từ lúc Ngài xuống sông Giođan để ông Gioan làm phép
rửa cho (x Mt 3,13t). Từ đó Chúa dùng nước tự nhiên chuyển tải ơn tái sinh đến
với những ai tin Chúa Giêsu là Đấng cứu độ duy nhất. Vì “ơn phù hộ chúng ta ở nơi danh Chúa, là Đấng dựng nên cả đất trời”
(Tv 121/120,2 : ĐC năm chẵn).
Vậy trước khi ta tìm hiểu về hai mối
Phúc Nghèo này (một và tám), ta hãy tìm hiểu về sáu mối Phúc kia trước.
C
Mối Phúc thứ hai : “Những
kẻ hiền lành được đất làm cơ nghiệp” (Mt 5,4). Cụ thể những người hiền
đã được Chúa chúc lành :
-
Ông Abraham không muốn tranh giành đồng cỏ với cháu
Lót, vì sợ mất danh thơm tiếng tốt của dòng giống Chúa chọn, mặc dù ông là chú
nhưng đã nhường cho cháu chọn phần đất nào thích nhất, phần đất nào Lót không
chọn, thì ông Abraham mới chiếm. Vì lòng
nhân ái ấy, mà ông Abraham được Chúa chúc phúc : “Hãy ngước mắt lên và từ chỗ ngươi đứng, hãy nhìn tứ phía : bắc nam đông
tây toàn nơi ngươi thấy đó, Ta sẽ ban cho ngươi và giống nòi ngươi đến vạn đại”
(St 13,14-15).
-
Ông Naaman bị cùi, đã ngoan ngoãn làm theo lời ngôn sứ Êlysa
dạy : đi tắm sông Giođan, cứ ngụp xuống, trồi lên bảy lần, tức khắc ông được
khỏi cùi. Phép lạ này đã mở mắt Đức Tin ông, ông quyết định từ ngày ấy về sau
chỉ thờ Thiên Chúa trên đất Israel
(x 2V 5), đất đã được Thiên Chúa chúc lành chảy sữa và mật (x Xh 3,8).
C
Mối Phúc thứ ba : “Những
kẻ ưu phiền sẽ được an ủi” (Mt 5,5). Đan cử như người phụ nữ tội lỗi khóc
than tội mình, biết Đức Giêsu phải chết vì tội chị đã phạm, nên chị tỏ lòng
biết ơn bằng việc xức dầu thơm vào chân
Ngài, lúc Ngài đang dự tiệc tại nhà ông Biệt phái. Dù bị chủ nhà chê trách, nhưng được Đức Giêsu an ủi : “Tội lỗi của chị tuy nhiều nhưng chị đã yêu
mến nhiều, thì được tha thứ nhiều, hãy về bình an” (Lc 7,36t).
C
Mối Phúc thứ bốn : “Ai
đói khát sự công chính,sẽ được no đầy” (Mt 5,6). Cụ thể như ông Simeon
và bà Anna, suốt đời trông đợi Đấng Cứu Độ, nên đã được phúc nhận ra Hài Nhi Giêsu,
Đấng mà các ngôn sứ đã loan báo đến cứu muôn dân đang ở giữa rừng người lên Giêrusalem
dự Lễ. Ông Simêon và bà Anna vô cùng sung sướng bồng ẵm Hài Nhi vào lòng, họ
được no thỏa hạnh phúc đến nỗi ông Simeon thốt lên : “Giờ đây, lạy Chúa xin cho tôi tớ ra đi bình an” (Lc 2,25-29).
C
Mối Phúc thứ năm : “Những
ai biết xót thương sẽ được Chúa thương xót” (Mt 5,7). Cụ thể :
-
Ông Samari nhân hậu xót thương người bị cướp trấn lột
và đánh nửa sống nửa chết vứt bỏ dọc đường, ông đã đưa nạn nhân vào quán trọ
chăm sóc. Ông Samari này đã diễn tả Chúa Giêsu xót thương và chăm sóc chúng ta.
Ông trở nên mẫu người sống Đức Ái (x Lc 10,29t).
-
Hoặc anh trộm lành biết sám hối tội mình và xin Đấng Vô
Tội là Chúa Giêsu xót thương cho anh
theo Ngài, và ngay giờ ấy Ngài đã cho anh cùng vào Thiên Đàng (x Lc 23,40-43).
C
Mối Phúc thứ sáu : “Những
ai có tâm hồn trong sạch sẽ được thấy Thiên Chúa (Mt 5,8). Cụ thể :
-
Đức Maria được ơn Vô Nhiễm (tâm hồn trong sạch), nên
Mẹ được danh “Đầy Ơn Phúc” (x Lc 1,28).
Do đó, dù gặp hoàn cảnh đau khổ như khi thấy Con bị treo trên thập giá, Mẹ vẫn
bình tĩnh đứng nhìn (x Ga 19,25) ; hoặc vui mừng khi Con sống lại, Thánh Kinh
không ghi Chúa Giêsu đã hiện ra với Mẹ, vì lúc nào Mẹ cũng được thấy Thiên
Chúa.
-
Các em bé có tâm hồn trong sạch. nên Thiên thần của các
em luôn luôn chiêm ngưỡng Cha trên trời (x Mt 18,10).
C
Mối Phúc thứ bảy : “Những
ai tác tạo hòa bình họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa” (Mt 5,9). Cụ thể
Phó tế Stêphanô bị kẻ ác sát hại, ông chỉ biết cầu nguyện : “Xin Chúa đừng chấp tội họ” (Cv 7,60).
Lời cầu nguyện này đã sinh hiệu quả làm cho “sói Saulo” trở thành Tông Đồ Phaolô
xuất sắc, đi loan báo Tin Mừng bình an cho muôn dân, không thua các Tông Đồ
thượng đẳng (x 2Cr 11,5), dù trước đó ông Saulô đã ôm áo động viên người ta ném
đá ông Stêphanô (x Cv
7,58), ông còn xông vào tất cả những nhà Công Giáo bắt bất cứ ai theo đạo lôi
đi tống ngục (x Cv 8,3).
Vì
ông Stêphanô cầu nguyện cho kẻ hại mình như thế, ông xứng danh là “con Đấng Tối Cao” (x Lc 6,35), đồng
danh với “Con Đấng Tối Cao” là Con
của Đức Trinh Nữ Maria (x Lc 1,32).
C
Phúc Nghèo và Phúc Bị Bách Hại (Phúc
thứ nhất và thứ tám) : “Người có tinh thần nghèo khó, cũng như những
ai bị bách hại vì sự công chính, Nước Trời
là của họ” (Mt 5,3.10-12).
Thực
ra bản chất cái nghèo là một sự ác, Chúa không muốn ai lâm phải. Nhưng trong
tám Mối Phúc, Đức Giêsu lại đề cao Mối Phúc Nghèo mở đầu và kết thúc, thì Mối
Phúc Nghèo chỉ được Chúa chúc phúc khi ta sống giống Chúa Giêsu, như lời thánh
Phaolô nói : “Làm sao anh em trở nên giàu
có như Đức Kitô, mà vì chúng ta, Ngài đã trở nên nghèo khó, để chúng ta được
giàu có nhờ sự nghèo khó của Ngài” (2Cr 8,9).
Ta
phải giàu có như Chúa Giêsu, thì suốt cả cuộc đời phải tận lực làm việc thu
góp, sống cần kiệm, để có điều kiện là cho đồng loại giàu có, nhất là giàu Lời
Chúa, giàu Thiên Chúa, giàu lòng nhân ái, còn bản thân ta thì chấp nhận sống
nghèo như Đức Giêsu, không có nơi ngả đầu (x Lc 9,58).
Ông
Phaolô đã sống tinh thần nghèo khó, cụ thể ông rất đau khổ vì hết lòng loan báo
Tin Mừng bình an cho muôn dân. Nhờ thế ông được Chúa cho rất giàu ơn, nên ông xin
Chúa cho các tín hữu cũng được như ông : “Xin
Thiên Chúa là Cha chúng ta, và xin Chúa Giê-su Ki-tô ban cho anh em ân sủng và
bình an. Tôi hằng cảm tạ Thiên Chúa của tôi vì anh em, về ân huệ Người đã ban
cho anh em nơi Đức Kitô Giêsu.Quả vậy, trong Đức Kitô Giêsu, anh em đã trở nên
phong phú về mọi phương diện, phong phú vì được nghe lời Chúa và hiểu biết mầu
nhiệm của Người” (1Cr 1,3-5 : Bài đọc năm lẻ). Đúng là “hãy nghiệm xem Chúa tốt lành biết mấy!” (Tv 34/33,9a : ĐC năm lẻ). Vì Chúa
đã thực hiện lời hứa : “Anh em hãy vui
mừng hớn hở, vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao” (Mt
5,12a : Tung Hô Tin Mừng).
THUỘC LÒNG
Làm sao anh em trở nên giàu có như Đức Kitô,
mà vì chúng ta, Ngài đã trở nên nghèo khó, để chúng ta được giàu có nhờ sự
nghèo khó của Ngài (2Cr 8,9).
http://phaolomoi.net
Linh mục GIUSE ĐINH
QUANG THỊNH