BÀI ĐỌC 1 VÀ 2 (NẾU CÓ)
BÀI ĐỌC: 1Sm 15,16-23
16 Trong những ngày ấy,
ông Sa-mu-en nói với vua Sa-un: "Thôi! Tôi sẽ báo cho ngài biết điều Đức
Chúa đã phán với tôi đêm qua." Vua Sa-un bảo: "Xin ông cứ nói."17
Ông Sa-mu-en nói: "Dù ngài tự coi mình là nhỏ bé, ngài chẳng phải là đầu
của các chi tộc Ít-ra-en sao? Đức Chúa đã xức dầu phong ngài làm vua cai trị
Ít-ra-en.18 Đức Chúa đã sai ngài lên đường và phán: "Hãy đi,
ngươi phải tru hiến quân tội lỗi là bọn A-ma-lếch ấy, và phải giao chiến với
chúng cho đến khi tận diệt chúng.19 Tại sao ngài đã không nghe theo
tiếng Đức Chúa ? Tại sao ngài đã xông vào lấy chiến lợi phẩm và làm điều dữ
trái mắt Đức Chúa? "20 Vua Sa-un nói với ông Sa-mu-en:
"Tôi đã nghe theo tiếng Đức Chúa. Tôi đã đi theo con đường Đức Chúa sai
tôi đi. Tôi đã đưa A-gác, vua A-ma-lếch, về và đã tru hiến A-ma-lếch.21
Trong số chiến lợi phẩm là chiên dê và bò, trong số những vật bị tru hiến, dân
đã lấy những con tốt nhất để làm hy lễ dâng Đức Chúa, Thiên Chúa của ông, tại
Ghin-gan."22 Ông Sa-mu-en nói: "Đức Chúa có ưa thích các
lễ toàn thiêu và hy lễ như ưa thích người ta vâng lời Đức Chúa không? Này, vâng phục thì tốt hơn là dâng hy lễ, lắng nghe thì tốt hơn là dâng mỡ
cừu. 23 Phản nghịch cũng có
tội như bói toán,ngoan cố là tội ác giống như thờ ngẫu tượng.Bởi vì ngài đã gạt
bỏ lời của Đức Chúa, nên Người đã gạt bỏ ngài, không cho làm vua nữa."
ĐÁP CA: Tv 49
Đ. Ai sống đời hoàn hảo, Ta cho hưởng ơn
cứu độ Chúa Trời. (c 23b)
8 Ta chẳng trách cứ ngươi
về hy lễ; lễ toàn thiêu của ngươi hằng nghi ngút trước mặt Ta đêm ngày. 9
Bò của ngươi, Ta nào có thiết; chiên của ngươi, chẳng lẽ Ta ham!
16bc Thánh chỉ của Ta, sao
ngươi thường nhắc nhở, mở miệng ra là chữ thánh ước trên môi? 17
"Nhưng chính ngươi lại ghét điều sửa dạy, lời Ta truyền, đem vất bỏ sau
lưng.
21 Ngươi làm thế, chẳng lẽ
Ta thinh lặng, ngươi tưởng rằng Ta cũng giống ngươi sao? Này đây Ta khiển
trách, những tội kia, Ta vạch rõ ngươi xem. 23 "Kẻ dâng lời tạ
ơn làm hy lễ sẽ làm hiển danh Ta. Ai sống đời hoàn hảo, Ta cho hưởng ơn cứu độ
Chúa Trời.
BÀI GIẢNG
ĂN
CHAY LÀ TÌM LẠI
SỰ
HIỆN DIỆN CỦA TÂN LANG GIÊSU
Muốn đón nhận được
giáo lý mới của Chúa Giêsu, phải nhớ rằng: Đừng đồng hóa điều vẫn có với điều
hoàn hảo, hoàn hảo chỉ có vào ngày cánh chung, nhờ Chúa Thánh Thần dẫn dắt (x
Ga 16,12-14), nhất là phải tin Con Thiên Chúa vào đời để làm hoàn hảo Lề Luật
(x Mt 5,17). Chỉ có những vấn đề thuộc lãnh vực Đức Tin mới bất di bất dịch,
còn việc ăn chay chỉ là nghi thức tôn giáo tỏ dấu sám hối tội đã phạm để được
Chúa xót thương, nên có thể thay đổi để việc đạo đức này dẫn ta đến kết hợp với
Chúa Giêsu, đó mới chính là mục đích việc ăn chay Chúa Giêsu muốn.
Thực ra, tôn giáo nào
cũng dạy tín đồ của mình bày tỏ lòng đạo đức bằng cách ăn chay, nhưng đối với
Công Giáo thì việc ăn chay khác hẳn về cả hình thức lẫn mục đích. Thí dụ :
- Phật Giáo dạy ăn
chay, hình thức là không ăn thịt các động vật, mục đích là tránh xâm phạm đến
hồn những người đã qua đời nhập vào kiếp sinh vật.
- Ăn chay theo Do Thái
giáo thì lại phức tạp hơn, họ ăn chay là sống đời kham khổ: mặc áo nhặm, ngồi
trên đống tro với gương mặt ủ rũ buồn sầu, nhằm mục đích: thương nhớ người quá
cố (x 1Sm 31,13) ; than khóc vì cảnh góa
bụa (x Gd 8,5-6) ; cầu cho đất nước khỏi thiên tai xảy đến (x 2V 25,1-4) ; xin
Chúa trợ lực để có sức mạnh đi giao chiến (x 1Sm 14,24) ; hoặc để thi hành sứ
mệnh đã được giao phó (x Is 58,2-3 ; Lv 16,29 ; Ds 29,7). Chính Đức Giêsu cũng
ăn chay 40 đêm ngày trước khi thi hành sứ mệnh công khai (x Mt 4,1-11). Nhưng
rất tiếc nhiều người Do Thái đã lạm dụng ăn chay để lo thủ lợi, áp bức kẻ làm
công, có kẻ viện cớ ăn chay mà cãi cọ ẩu đả nhau (x Is 58,3-4). Đúng ra mục
đích ăn chay theo Do Thái giáo là thi hành Lời Chúa dạy, như ngôn sứ Isaia nói:
“Sống nhân ái, sống thánh thiện, hiền từ,
đối với mọi người, như mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự
do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm, chia cơm sẻ bánh cho người nghèo
đói, rước vào nhà những người nghèo khó không nơi trú ngụ, thấy ai mình trần
thì cho áo mặc che thân” (Is 58,6-7).
Như vậy, những điểm
tích cực trong cách ăn chay của người Do Thái mà Sách Thánh đã quy định vẫn còn
giới hạn trong lãnh vực nhân bản: Tạo tương quan tốt giữa người với người,
nhưng đối với Đức Giêsu, Ngài đến để làm hoàn hảo Luật (x
Mt 5,17), cụ thể như việc ăn chay không
phải chỉ đạt sống đúng nhân bản, mà còn vươn đến Đức Tin hoàn hảo là nhu cầu sự
sống của linh hồn. Muốn được thế, phải tìm lại sự hiện diện của Tân Lang Giêsu.
Thế mà có người đến hỏi Đức Giêsu: “Tại
sao các môn đệ của ông Gioan Bt và các môn đệ của người Biệt phái ăn chay, mà
môn đệ của ông lại không ăn chay?”Đức
Giêsu trả lời: “Chẳng lẽ khách dự tiệc
cưới lại có thể ăn chay, khi chàng rể còn ở với họ? Bao lâu chàng rể còn ở với
họ, họ không thể ăn chay được. Nhưng khi tới ngày chàng rể bị đem đi rồi, bấy
giờ họ mới ăn chay trong ngày đó. Chẳng ai lấy vải mới mà vá áo cũ, vì như vậy,
miếng vá mới đã vá vào sẽ kéo vải cũ, khiến chỗ rách lại càng rách thêm. Cũng
không ai đổ rượu mới vào bầu da cũ, vì như vậy, rượu sẽ làm nứt bầu, thế là
rượu cũng mất mà bầu cũng hư. Nhưng rượu mới, bầu cũng phải mới!” (Mc 2,18-22:
Tin Mừng).
Như thế mục đích Luật
ăn chay mới Đức Giêsu dạy là tìm lại sự hiện diện của Tân Lang Giêsu đã bị cất
đi. Tân Lang Giêsu bị cất đi chính là lúc ta phạm tội, hoặc khi ta khước từ nhu
cầu của người anh em, thì chỉ có cách giới hạn nhu cầu thân xác là ăn chay để
có điều kiện đi xưng tội, cũng như có khả năng chia sẻ. Bởi vì để tội nặng
trong tâm hồn thì không được rước Lễ, và trước khi rước Lễ Hội Thánh đòi buộc
phải giữ chay ít là một giờ trừ nước lã và thuốc chữa bệnh (đối với người bệnh
tật và già yếu thì không phải giữ chay). Quả thật có rước Lễ Tân Lang Giêsu mới
trở lại tâm hồn ta.
Khi lãnh Bí tích Thánh
Tẩy ta được trở nên Hiền Thê của Chúa Kitô (x 2Cr 11,2). Theo Luật Hôn Nhân,
hai người nam nữ chỉ thực sự là vợ chồng đúng nghĩa và trọn vẹn khi họ trao
thân xác cho nhau. Do đó khi ta hiệp dâng Thánh Lễ, Tân Lang Giêsu và ta trao
thân cho nhau “để trở nên một thân xác
không bao giờ phân ly” (x Mt 19,5). Và như thế có rước Lễ ta mới được cùng
với Chúa Giêsu là Tư Tế, và là Của Lễ dâng Chúa Cha. Vì vậy, tác giả thư Do
Thái viết: “Thượng tế nào cũng là người
được chọn trong số người phàm, và được đặt lên làm đại diện cho loài người,
trong các mối tương quan với Thiên Chúa, để dâng lễ phẩm cũng như tế vật đền
tội.Vị ấy có khả năng cảm thông với những kẻ ngu muội và những kẻ lầm lạc, bởi
vì chính người cũng đầy yếu đuối ;mà vì yếu đuối, nên người phải
dâng lễ đền tội cho dân thế nào, thì cũng phải dâng lễ đền tội cho chính mình
như vậy. Không ai tự gán cho mình vinh dự ấy, nhưng phải được Thiên Chúa gọi.Cũng vậy, không phải Đức Kitô đã tự tôn mình làm Thượng Tế, Ngài là
Thượng Tế theo phẩm trật Melkisêdek.
(thân thế của
Melkisêdek chỉ được nhắc đến trong St 14,17t: Ông đón Abram, vừa đánh bại các
vua ở Sôđôm trở về. Ông Melkisêdek, Vua thành Salem (Vua bình an) mang bánh rượu ra. Ông là
Tư Tế của Thiên Chúa Tối Cao (đây là điều lạ, vì trong xã hội Do Thái, ai đã
làm vua thì không phải là tư tế), ông chúc phúc cho ông Abram, rồi Abram biếu
cho Melkisêdek 1/10 tất cả chiến lợi phẩm. Như thế ông Melkisêdek là người cao
cả nhất trong loài người. Do đó Tv 110/109 gọi ông là tiền thân Chúa Kitô).
Cũng vì vậy mà tác giả
thư Do Thái viết tiếp: “Khi còn sống kiếp
phàm nhân, Đức Giêsu đã lớn tiếng kêu van khóc lóc mà dâng lời khẩn nguyện nài
xin lên Đấng có quyền năng cứu Người khỏi chết. Dầu là Con Thiên Chúa, Người đã
phải trải qua nhiều đau khổ mới học được thế nào là vâng phục ;và
khi chính bản thân đã tới mức thập toàn, Người trở nên nguồn ơn cứu độ vĩnh cửu
cho tất cả những ai tùng phục Người” (Dt 5,1-9: Bài đọc năm lẻ). Bởi đó vua
thánh David nói về chức tư tế này: “Muôn
thuở, Con là Thượng Tế theo phẩm trật Melkisêdek” (Tv 110/109,4b: ĐC năm
lẻ).
Khi lãnh nhận Bí tích
Thánh Tẩy, ta như cành nho dại được tháp vào cây nho thật sinh trái ngọt lịm (x
Ga 15), thì mỗi khi ta hiệp dâng Thánh Lễ với Hội Thánh, là lúc Tân Lang Giêsu và
Hiền Thê của Ngài cùng đồng tế. Tư tế cử hành Bí tích Thánh Thể là hiện thân
Chúa Giêsu Phục Sinh, nên Giáo Luật dạy: “Nếu
không có lý do chính đáng và hợp lý, tư tế không được cử hành Lễ Thánh Thể nếu
không có ít là một vài giáo dân tham dự” (GL số 906). Và như vậy ta được
trở nên một Của Lễ nhờ,với, trong Chúa Giêsu vì Ngài đã thi hành trọn ý Chúa
Cha: diệt sự ác (tội lỗi) để bảo vệ loài người, Ngài không chiếm đoạt gì của ai
làm của lễ dâng Chúa Cha. Như vậy Của Lễ Chúa Giêsu dâng khác hẳn và trổi vượt hơn
lễ vật của vua Saolê là chiến lợi phẩm cướp được của bọn Amalek để dâng lên
Thiên Chúa. Bởi thế Chúa đã sai ngôn sứ Samuel đến trách: “Dù ngài có tự coi mình là nhỏ bé, ngài chẳng phải là đầu của các chi
tộc Israel
sao? Chúa đã xức dầu phong ngài làm vua cai trị Israel. Chúa đã sai ngài lên đường
và phán: Hãy đi, ngươi phải tru hiến quân tội lỗi là Amalek và giao chiến với
chúng cho đến khi tận diệt chúng. Tại sao ngài đã không nghe tiếng Chúa? Tại sao ngài đã xông vào lấy chiến lợi phẩm
và làm điều dữ trái mắt Chúa là lấy của báu bọn Amalek về dâng cho Chúa!
Chúa ưa thích sự vâng lời, vì lắng nghe và vâng phục thì tốt hơn là dâng hy lễ.
Bởi vì ngài đã gạt bỏ Lời Chúa, nên Người đã gạt bỏ ngài không cho làm vua nữa!”
(x 1Sm 15,16-23: Bài đọc năm chẵn).
Vậy chỉ những ai sống
ai theo Lời Chúa dạy, mới được Chúa xác nhận: “Ai sống đời trọn hảo, Ta cho hưởng ơn cứu độ Chúa Trời” (Tv
50/49,23b: ĐC năm chẵn).
THUỘC LÒNG
Ai có Chúa Giêsu thì sống, kẻ không có Chúa Giêsu là chết ! (1Ga 5,12)
Linh mục GIUSE ĐINH QUANG THỊNH