BÀI GIẢNG
A. PHẦN TÌM HIỂU
Trước khi chúng ta đi
vào giáo huấn của Lời Chúa trong Thánh Lễ hôm nay, ta hãy giải đáp thắc mắc: Dựa vào Tin Mừng anh
em Tin Lành xác định Đức Giêsu có anh em, thế thì làm sao người Công Giáo lại
tin Đức Maria chỉ sinh Đức Giêsu, nên vẫn còn đồng trinh ? (Mt 12, 46)
@ Anh em Tin Lành
chỉ tin Đức Maria đồng trinh cho đến khi sinh Đức Giêsu mà thôi, vì ĐứcMaria sinh Đức Giêsu
là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Còn sau khi đã sinh Đức Giêsu thì không còn
đồng trinh, cụ thể :
- Đức Giêsu đang giảng,
có Mẹ và anh em Ngài đến mời Ngài ra để nói chuyện (x Mt 12,46). Như thế
bà Maria sau khi sinh Đức Giêsu còn sinh nhiều người con khác nữa.
- Bà Maria sinh Con đầu
lòng và lấy tã vấn Con đặt trong máng cỏ (x Lc 2,7). Đã nói Đức Giêsu là con
đầu lòng thì phải hiểu là người mẹ còn tiếp tục sinh con.
- Ông Giuse và bà Maria không ăn ở với nhau
cho đến khi bà sinh Con (x Mt 1,25). Như thế ông Giuse và bà Maria chỉ
không ăn ở với nhau cho đến khi sinh Đức Giêsu, sau đó hai ông bà vẫn ăn ở với
nhau.
@ Nhưng Hội Thánh Công Giáo vẫn tin Mẹ Maria đồng trinh
vì :
* Từ anh em mà Kinh Thánh dùng, tiếng Do Thái gọi là “Ăch” tiếng Hy Lạp
gọi là “Adelphoi”. Hai từ này hiểu chung về cả anh em ruột và anh em họ,
giống như tiếng Việt Nam:
con chú cũng gọi là em ; con bác cũng gọi là anh. Thực vậy, Abraham là chú của
Lot, mà Abraham gọi Lot bằng từ Ăch, hoặc
Adelphoi (x St 13,8 ; 14,12 ; 29,10).
Thế thì tại sao anh em
Tin Lành chỉ chọn một nghĩa anh em ruột để phủ nhận Đức Maria đồng trinh!?
* Ngôn sứ Isaia loan báo Đấng Cứu Độ: “Một người nữ sẽ sinh con”
(Is 7,14). Người nữ này tiếng Do Thái là Almah. Almah không nhất thiết
là trinh nữ, cũng không khẳng định là mất trinh.Vì từ này có nghĩa chung là một
cô vợ trẻ, hay cô gái đến tuổi dậy thì. Nhưng bản văn tiếng Do Thái đã được
dịch ra tiếng Hy Lạp, thì lại xác định: cô
vợ trẻ đó là một trinh nữ
(Parthenos), dịch như thế là dựa vào lối giải thích từ ngữ (ngữ vựng) tiếng Do
Thái trường Alexandria
(theo Bible Jérusalem). Như vậy bản Hy Lạp xác định truyền thống giải thích
danh từ Almah với ý nghĩa rõ rệt là một trinh nữ, để chỉ người Mẹ của Đấng
Emmanuel. Bản văn Kinh Thánh tiếng Hy
Lạp này, Đức Giêsu và các môn đệ đã dùng để giảng dạy.
* “Bà sinh Con đầu lòng” (Lc 2,7): Tác giả
Luca không có ý nói: đã có con đầu lòng là tất yếu phải sinh con nữa. Mà ông
viết câu này chỉ có ý nhấn mạnh: gia đình Nazareth
rất cẩn thủ giữ Luật Môsê, mà Luật Môsê thì buộc cha mẹ phải dâng con đầu lòng
cho Thiên Chúa (x Xh 13).
* “Hai ông bà không ăn ở với nhau cho đến khi
sinh con” (Mt 1,25): Anh em Tin Lành dựa vào câu này mà xác định rằng: Đức
Maria chỉ đồng trinh cho đến khi sinh Đức Giêsu mà thôi. Bởi vì Bà sinh Đức
Giêsu là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Nhưng ta phải biết rằng thuật ngữ “cho đến khi” trong Thánh Kinh có ý nhấn
mạnh một điều gì đã có, đang có, và
không bao giờ mất đi. Thí dụ: Chúa
Giêsu nói với các môn đệ: “Thầy ở với các
con mọi ngày cho đến tận thế” (Mt 28,20), có nghĩa là Chúa đang ở với các
môn đệ và mãi mãi không bao giờ lìa xa ; thế thì câu Mt 1,25 nhấn mạnh sự đồng
trinh của Đức Maria cũng không bao giờ mất đi !
Ngoài ra, Hội Thánh
Công Giáo dưới cái nhìn thần học phải xác nhận Đức Maria là một Trinh Nữ vì :
* Maria là khuôn mẫu của Hội Thánh: Maria sinh Chúa Giêsu là đầu của
Hội Thánh ; còn Hội Thánh sinh các Kitô hữu là chi thể trong Thân Mình mầu
nhiệm Chúa Kitô. Hội Thánh không liên hệ tới một người khác phái nào mà vẫn
sinh con, do đó Chúa Giêsu gọi Hội Thánh là một cộng đoàn trinh nữ (x Mt
25,1-13), thì Đức Maria cũng không ăn ở đời vợ chồng với ông Giuse.
* Thánh Irênê nói: “Adam cũ
được sinh ra bởi đất trinh (đất chưa ai canh tác), Adam cuối cùng (Đức Giêsu)
sinh ra bởi Mẹ đồng trinh”.
* Xét về mặt tâm lý và nhân bản: Nếu Đức Giêsu còn
anh em ruột, thì không thể nào trước giờ chết Ngài phải nhờ ông Gioan chăm sóc
Mẹ mình (x Ga 19,25-27).
B. GIÁO HUẤN
GIA
TỘC CỦA CHÚA GIÊSU
Để hiểu lý do Đức Giêsu
xem ra hững hờ trước tin người ta truyền lại cho Ngài: "Thưa Thầy, có mẹ và anh em Thầy đang đứng
ngoài kia, tìm cách nói chuyện với Thầy. "Người bảo kẻ ấy rằng: "Ai
là mẹ tôi? Ai là anh em tôi? " Rồi Người giơ tay chỉ các môn đệ và nói:
"Đây là mẹ tôi, đây là anh em tôi.
Vì phàm ai thi hành ý muốn của Cha tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là
anh chị em tôi, là mẹ tôi." (Mt 12, 47-50: Tin Mừng), vì hai lý do :
1/ Đức Giêsu không phủ nhận Đức Maria là Mẹ của Ngài. Nếu người ta chỉ
nhìn bà Maria là mẹ vì đã sinh dưỡng ông Giêsu như những người đàn bà khác sinh
con, thì điều đó không quan trọng gì. Bởi vì “Thần Khí mới làm cho sống, xác
thịt không sinh ích gì, Lời Chúa là Thần Khí và là sự sống” (Ga 6,63).
Do đó, nếu Đức Maria không nói tiếng xin vâng Lời Chúa trong ngày Truyền Tin,
để Thần Khí Chúa cũng là Lời Chúa chiếm đoạt Maria, và nếu Đức Maria không xin
Chúa thực hành điều Ngài đã nói, thì Đức Maria cũng không thể sinh Con Thiên
Chúa vào đời bằng xương thịt của mình được (x Lc 1, 26t).
Trước khi chúng ta tìm
hiểu ý Chúa trong Tin Mừng hôm nay, ta nhìn lại bố cục của Tin Mừng Matthêu :
- Mt 12,43-45: Kẻ nào bỏ
Chúa , thì nó tồi tệ, độc ác. khốn nạn hơn trước gấp bảy lần.
- Mt 12,46-50 (cuối
chương 12): Gia tộc của Đức Giêsu là những người nghe và thực hành Lời Chúa.
- Mt 13,1-38: Dụ ngôn
gieo giống là gieo Lời Chúa để sinh ra con cái Nước Thiên Chúa.
2/ Nhìn vào cơ cấu Tin Mừng của Matthêu như trên, thì Đức Giêsu có ý nói
về Mẹ và anh em Ngài như sau:
- Gia tộc của Đức Giêsu đặt sau Lời Ngài kết án những
ai đã thuộc về Chúa, mà không trang hoàng nhà tâm hồn bằng ơn Chúa, cụ thể
không để Hội Thánh dùng quyền năng Chúa Thánh Thần ghi Lời vào tấm lòng và tấm
thịt (x 2 Cr 3,3), thì nó đã tạo điều kiện thuận lợi cho quỷ đã xuất khỏi nó,
rủ thêm bảy quỷ khác dữ tợn hơn, đến lập cư nơi người đó (x Mt 12,43-45).
- Gia tộc của Đức Giêsu đặt trước dụ ngôn gieo giống, Đức
Giêsu muốn giải thích thân tộc của Ngài là những người nghe và thực hành Lời
Cha Ngài, cụ thể các môn đệ đã từ bỏ mọi sự ở đời này đi theo Thầy Giêsu, nghe
Lời và thực hành, rồi nối tiếp sứ mệnh của Thầy đã nhận từ nơi Chúa Cha để làm
cho mọi người trở thành “con cái Nước Trời” (x Mt 13,38a).
Nhờ “hạt
giống tốt là Lời Chúa được gieo vào lòng họ” (x Mc 4, 14 ; Lc 8,11).
Như thế Mẹ Maria và các
anh em họ của Đức Giêsu là những mẫu người được hạt giống Lời gieo vào lòng.
Đặc biệt, đối với Đức Maria, Mẹ phó thác cho Lời quyền năng của Thiên Chúa thực
hiện nơi Mẹ điều Chúa đã nói (x Lc 1,38), nên Chúa đã lấy một phần xương thịt
của Mẹ tạo nên thân thể Con Một Ngài là Chúa Giêsu, để Mẹ Maria vừa được liên
kết với Chúa bằng Lời và bằng xương thịt, đó mới thực là vinh quang của Mẹ,
đúng như Đức Giêsu nói: “Xác thịt không
sinh ích gì, Lời Thầy nói với anh em là Thần Khí và là sự sống” (Ga 6,63).
Dựa vào Lời Đức Giê-su nói như trên, ta hiểu Ngài có ý nhấn mạnh: Nếu Đức Maria
không liên hệ với Lời Chúa, xác thịt Mẹ dù có sinh ông Giêsu cũng không sinh
ích gì để được khen là bà mẹ có phúc.
Bởi đó, chỉ những ai sống Đạo như Mẹ Maria mới đạt mẫu “con cái Nước Thiên
Chúa” (Mt 13,38a), thuộc gia tộc của Ngài, thì mới đáng được Ngài khen: “Phúc thay kẻ lắng nghe và tuân giữ Lời Chúa”
(Lc 11,28 ; Tung Hô Tin Mừng).
Khi chúng ta đã được hiểu
về phẩm giá của Đức Maria, Mẹ Chúa Giêsu cũng là Mẹ Hội Thánh, ta mới nhận ra
rằng Mẹ đã làm ứng nghiệm Lời Kinh Thánh: “Chúa
tự ý dùng Lời Chân Lý mà sinh ra chúng ta, để chúng ta nên như của lễ đầu mùa
trong các thụ tạo của Người” (Gc 1,18).
Vậy Đức Maria là mẫu
sống Đạo của các Kitô hữu, để chúng ta là anh em của Đức Giêsu, Con Mẹ, cũng
phải sống như Mẹ Maria đã thể hiện lời ngôn sứ Dacarya (Bài đọc) nói về ngày
Thiên Chúa ra tay thực hiện ơn cứu độ loài người:
F “Maria là cô gái Sion vui sướng
reo hò” (Dr 2,14a): Mẹ là mẫu cho các Kitô hữu nói lên niềm sung sướng
được Chúa cứu độ.
F “Chúa đang đến để ở lại giữa
ngươi, nhiều dân tộc sẽ gắn bó cùng Chúa, chúng sẽ thành dân thánh của Chúa, và
Chúa sẽ cư ngụ giữa ngươi, Chúa các đạo binh đến với ngươi” (Dr
2,14b-15): Mẹ Maria trao Chúa Giêsu, Đấng Emmanuel: Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta
(Mt 1,23), nhờ Ngài mà nhân loại được cứu độ.
F “Dân Chúa là sở hữu của Người trên
đất Thánh, mọi xác phàm hãy lặng thinh” (Dr 2,16-17): Người Công Giáo
là sở hữu của Chúa, họ luôn được Chúa ở cùng.
Lịch sử Do Thái giáo
không bao giờ dâng phụ nữ vào Đền Thờ cho Chúa, nhưng hôm nay chúng ta mừng Lễ
“MẸ DÂNG MÌNH TRONG ĐỀN THỜ” là ta phải nhờ Mẹ Maria mà tạ ơn Chúa, vì Chúa đã
dùng Mẹ qua tay Hội Thánh dâng chúng ta lên Thiên Chúa trong mỗi Thánh Lễ. Với tâm
tình con thảo, chúng ta hãy thưa cùng Mẹ: “Lạy
Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ thật là diễm phúc, vì đã cưu mang Con Chúa Cha hằng hữu”
(Đáp ca).
THUỘC LÒNG
Chúa Giêsu xác nhận: “Phàm ai thi hành ý muốn của Cha
tôi, Đấng ngự trên trời, người ấy là anh em, chị em tôi, là mẹ tôi” (Mt
12,50).
ã ã ã
TRỌNG
TÂM GIÁO HUẤN HÔM NAY
Hết những ai để tâm
nghe Lời Chúa và đem ra thực hành như Mẹ Maria, người ấy được Đức Giêsu xác
nhận họ là Mẹ và anh em của Ngài (x Tin Mừng) . Vì Mẹ đã ban tặng
Chúa Giêsu cho loài người để được tái sinh làm con Thiên Chúa, em Chúa Giêsu,
Con Mẹ. Mỗi ngày chúng ta tới dự Lễ để Mẹ cùng với Hội Thánh dâng ta lên Chúa
như của lễ đầu mùa trong các tạo vật. (x Bài đọc).
Linh
mục GIUSE ĐINH QUANG THỊNH