BÀI GIẢNG
CHÚA GIÊSU, ĐẤNG GIẢI PHÓNG
Trong chương
trình cứu độ loài người của Thiên Chúa, thì Do Thái giáo là cái nôi của Ki-tô
giáo. Nói cách khác, Kitô giáo làm hoàn hảo Do Thái giáo.
Đối với Do
Thái giáo, niềm vui và hãnh diện nhất của dân tộc là biến cố Vượt Qua do ông
Mô-sê lãnh đạo, đưa dân thoát nô lệ Ai Cập, tiến về miền đất chảy sữa và mật,
để hưởng tự do và thờ phượng Thiên Chúa.
Đối với các
Kitô hữu, nhờ cuộc Vượt Qua do Chúa Giêsu thực hiện, nhằm giải phóng cả loài
người còn vui mừng và tự hào hơn biến cố Vượt Qua của người Do Thái. Vì xưa kia
ông Môsê chỉ đưa dân Do Thái thoát nô lệ Ai Cập, nhưng nhờ Chúa Giêsu (Môsê
mới) qua mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh của Ngài, đưa mọi kẻ tin theo Ngài vượt
qua lối sống tồi tệ vươn đến cuộc sống tuyệt hảo, là được sống hạnh phúc trường
tồn trong Chúa Giêsu Phục Sinh đã chiến thắng mọi sự dữ. Thực vậy:
- Con
người từ giống nòi Adam, Eva được dựng nên bởi đất (x St 2,7), thua xa những ai
tin theo Chúa Giêsu, thì được tái sinh bởi Máu Thịt của Ngài (x Cv 2,38), làm
cho họ trở thành một nguồn gốc, một xương thịt, một sự sống với Chúa Giê-su (x
Dt 2,11.14 ; Ga 6,57).
- Con
người thuộc giống nòi Ađam, Evà chỉ là loài thú (x Gv 3,18-19), thuộc kiếp sinh
vật (x 1Cr 15,45 – Bản dịch của CGKPV), thua
xa những ai tin theo Chúa Giêsu và kết hợp với Ngài, họ có thể nói được
như thánh Phaolô: “Tôi sống, nhưng không
phải là tôi sống mà là Chúa Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20), và như thế họ
trở nên bậc thần thánh, đồng danh với Thiên Chúa (x Ga 10,34 ; Lc 2,32 = Lc
6,35).
- Kiếp
người ai cũng phải làm nô lệ cho satan, nô lệ cho dục vọng, nên bị thần chết
chịt cổ (x Ga 8,34). Chỉ ai thuộc về Chúa Giêsu, thần chết mới bị đánh gục, cho
dù họ còn vấn vương tội lỗi, Thần Khí Chúa vẫn làm cho họ được sống, vì họ đã
được trở nên công chính trong Chúa Giêsu (x Rm 8,10).
Tất cả những
ý nghĩa và giá trị Vượt Qua mà Chúa Giêsu đã thực hiện cho những kẻ tin theo
Ngài như thế, để hôm nay mỗi khi ta đi
tham dự Phụng Vụ thì được cùng với Hội Thánh là Thân Thể Mầu Nhiệm Chúa Kitô
Giêsu cử hành, Ngài vẫn tiếp tục thực hiện cuộc giải phóng
mà Phụng Vụ Do Thái giáo không thể thực hiện được.
Để nhận ra rõ
sự khác biệt này, ta hãy so sánh Phụng Vụ Do Thái vào ngày thứ bảy (cuối tuần)
với Phụng Vụ của Hội Thánh Công Giáo do Chúa Giêsu thiết lập hoàn hảo vào ngày
thứ tám (đầu tuần):
|
PHỤNG VỤ DO THÁI
|
PHỤNG VỤ CỦA HỘI THÁNH CÔNG GIÁO
|
|
1/ Dân Do Thái phải nghỉ việc, vì ngày thứ 7 sau khi Thiên Chúa khởi sự
tạo dựng muôn vật tốt đẹp để làm quà trao hết cho loài người (x St 1.2 ; Xh
20,11 ; 31,17).
|
1* Người Công Giáo phải nghỉ việc
vì ngày thứ 8 (Chúa nhật) Chúa Giê-su Phục Sinh , Ngài hoàn tất công cuộc
sáng tạo Chúa Cha đã khởi sự, đặc biệt cho con người được hoàn hảo trong Chúa
Giê-su và làm cho vạn vật thoát khỏi cảnh làm tôi mục nát (x Ga 20, 21-22 ; Rm 8, 19t).
|
|
2/ Người Do Thái phải nghỉ việc, vì ngày thứ 7 họ được ông Mô-sê dẫn qua
Biển Đỏ thoát ách nô lệ Ai Cập để tiến về miền đất Hứa (x Xh 14,15 ; Dnl
5,12-15),
|
2* Người Công Giáo phải nghỉ việc,
vì ngày thứ 8 (Chúa nhật) Chúa Giê-su sống lại Ngài đưa những kẻ tin theo
Ngài thoát nô lệ satan, nô lệ tội lỗi, thoát thần chết để được sống và dẫn
đưa họ về Quê Trời (x Ga 8,30-36 ; Hiến Chế Phụng Vụ số 106).
|
|
3/ Người Do Thái phải nghỉ việc, vì ngày thứ 7 trên núi Sinai Chúa ban
Luật ghi trên hai tấm đá trao cho ông Mô-sê để hướng dẫn dân thoát mọi hiểm
nguy trên đường về đất Hứa (x Xh 24,16-18).
|
3* Người Công Giáo phải nghỉ việc
vào ngày thứ 8 (Chúa nhật), vì Chúa Giêsu Phục Sinh gởi Thánh Thần đến làm
cho Hội Thánh ghi Lời Chúa vào tâm hồn và thân xác các Kitô hữu, mới được về
Thiên Đàng (x Cv 2 ; 2 Cr 3,3).
|
Vậy nhờ Chúa
Giêsu Phục Sinh, Ngài làm kiện toàn giá trị Phụng Vụ Do Thái giáo, đúng như lời
Ngài đã nói: “Tôi đến không phải bãi bỏ
Lề Luật, nhưng làm cho kiện toàn” (Mt 5,17).
Thực ra ngay
từ thời Cựu Ước, Chúa đã dùng miệng ngôn sứ Isaia báo trước Ngài không muốn
kiểu tế tự của Do Thái giáo: “Chúa phán: “Ngần
ấy hy lễ của các ngươi, đối với Ta nào nghĩa lý gì? Lễ toàn thiêu chiên cừu, mỡ
bê mập, Ta đã ngấy, máu bò, máu dê, Ta chẳng thèm. Thôi đừng đem những lễ vật
vô ích đến nữa. Ta ghê tởm khói hương. Ta không chịu nổi ngày đầu tháng, ngày
Sabat, ngày đại hội, không chịu nổi những người cứ phạm tội ác rồi lại cứ lễ
lạc linh đình. Ta chán ghét những ngày đầu tháng, những đại lễ của các ngươi.
Những thứ đó đã trở thành gánh nặng cho Ta, Ta không chịu nổi nữa” (Is
1,11.13-14).
Để hiểu rõ lý
do Đức Giêsu có ý vi phạm Luật nghỉ ngày Sabat, cả bốn Tin Mừng ghi lại sáu lần
Ngài cứu giúp cho người vào ngày Sabat :
- Chữa
người có tay khô bại (x Mt 12,9t).
- Cứu
một phụ nữ đã còng lưng 18 năm được đứng thẳng (x Lc 13,10t).
- Chữa
lành người bị bệnh phù thũng (x Lc 14,1t).
- Chữa
lành cho người bất toại nằm bên bờ giếng có năm dãy hành lang (x Ga 5,1t).
- Hóa
bánh và cá ra nhiều để nuôi đám đông dân chúng (x Ga 6,4).
- Chữa
lành người mù từ thuở mới sinh (x Ga 9,16).
Như thế, sáu
phép lạ Chúa Giêsu thực hiện trong ngày Sabat làm cho người Do Thái phẫn uất,
khiến họ quyết định giết Ngài, chính lúc
đó Ngài trở thành Hy Tế hoàn hảo dâng Chúa Cha để cứu loài người thay thế cho Phụng Vụ Do Thái giáo cử hành vào ngày thứ bảy. Phụng Vụ mới này Ngài truyền cho Hội Thánh
tiếp tục cử hành để làm hoàn tất cuộc
sáng tạo con người mà thuở khai sinh vũ trụ Thiên Chúa đã khởi sự tạo dựng loài
người vào ngày thứ sáu (x St 1,26-27), và còn nhằm đưa cả loài người thoát
án phạt của Luật đang đè nặng khỏi bị còng lưng, qua hình ảnh người phụ nữ bị
còng lưng 18 năm, khi gặp Đức Giêsu đang giảng Lời trong hội đường Do Thái vào
ngày Sabat, Ngài đã đặt tay trên bà, và bà được đứng thẳng tôn vinh Thiên Chúa
(x Lc 13,10-13: Tin Mừng).
Ta lưu ý khi
Đức Giêsu chữa cho người đàn bà bị còng lưng, Ngài dùng Lời nói và đặt tay trên
bà. Đây là dấu chỉ khi ta tham dự Thánh Lễ, Chúa cho ta lành mạnh nhờ ta biết
lãnh nhận Lời và rước Chúa Giêsu Phục Sinh, còn
hơn Ngài đặt tay trên thân thể bà bị còng lưng. Nhất là nhờ bốn hiệu quả
Chúa ban cho những ai tham dự Phụng Vụ Bí tích Thánh Thể :
a- Đón nhận Lời Chúa trong Phụng Vụ làm ta thoát kiếp thú vật mà trở nên
thần thánh:
Thực vậy,
hình ảnh bà bị còng lưng 18 năm, nêu dấu chỉ con người dù có thi hành Luật cũng
chỉ như loài vật đi ngang: còng lưng đi! Vì con số 18 là hiệu quả của hai thời
điểm Chúa Giêsu giảng: Ngài bắt đầu giảng dạy sớm nhất lúc 12 tuổi (x Lc
2,41t), 18 năm sau Ngài im lặng: thì loài người bị còng lưng. Rồi chính thức
Ngài rao giảng lúc 30 tuổi (x Lc 3,23), làm cho con người đứng thẳng không còn
còng lưng đi ngang như loài vật. Vì thế Đức Giêsu nói với những kẻ không muốn nghe Ngài giảng dạy: “Trong Luật các ngươi đã viết: Ta đã phán: các
ngươi là những bậc thần thánh, nếu Lề Luật gọi những người được Thiên Chúa ngỏ
lời là những bậc thần thánh (không còn là thú vật), mà Lời Kinh Thánh không thể
bị hủy bỏ” (Ga 10,34-35)
b- Nhờ Lời Chúa được đón nhận trong Phụng Vụ, Đức Tin của ta mỗi ngày được
thêm hoàn hảo.
Thực vậy,
hình ảnh người còng lưng còn gợi nhớ đến hình ảnh đứa trẻ đang bò, đặc tính của
trẻ nhỏ vươn đến sự trưởng thành. Thánh Phaolô nói: “Khi tôi còn là trẻ con, tôi nói năng như trẻ con, tôi hiểu biết như trẻ
con, suy nghĩ như trẻ con, nhưng khi tôi đã trưởng thành, thì tôi loại bỏ những
gì là trẻ con” (1Cr 13,11). Thực vậy, con nít nói trước hiểu sau, lớn lên
mới suy nghĩ ; trái lại, người trưởng thành suy nghĩ, hiểu rồi mới nói.
c- Ai tham dự Phụng Vụ Bí tích Thánh Thể thì được tha tội, thoát án phạt
của Luật.
Thực vậy,
người còng lưng là dấu chỉ Luật đè nặng, vì Luật giam người ta trong tội, Luật
chỉ có giá trị như quản giáo dẫn ta đến gặp Đấng Giải Phóng là Chúa Giêsu (x Gl
3,22.24). Mà ai gặp được Chúa Giêsu thì được Ngài nâng đỡ, như Ngài nói: “Hết thảy những ai đang vất vả mang gánh nặng
nề, hãy đến cùng Ta, Ta sẽ cho nghỉ ngơi lại sức” (Mt 11,28).
d- Có tham dự Phụng Vụ ta mới được
Chúa cho đứng thẳng, diễn tả người được tự do.
Thực vậy, nhờ
Lời Chúa ta đón nhận trong Thánh Lễ, Lời uốn nắn và giúp ta đi con đường Đức
Giêsu đã đi (x 1Ga 2,6), nên ta được đồng hóa với Chúa Giêsu (x Gl 2,20), Đấng
giải phóng con người thoát nô lệ dục vọng mà sống đời tự do. Vì thế,Đức Giêsu
nói với những kẻ chống đối Ngài: “Các
ngươi sẽ biết sự thật, và sự thật sẽ cho các ngươi tự do. Quả thật, quả thật,
Ta bảo các ngươi: phàm ai phạm tội là kẻ nô lệ, mà nô lệ không được ở trong
nhà, con mới được” (Ga 8,32.34).
Vậy chỉ khi
nào chúng ta được hưởng nhờ hiệu quả Phụng Vụ Chúa Giêsu thiết lập, ta mới hiểu
được Lời Ngài nói: “Anh em hãy đứng thẳng
và ngẩng đầu lên, vì anh em sắp được cứu chuộc” (Lc 21,28).
Chính vì Chúa
Giêsu Phục Sinh đem lại ơn giải phóng tuyệt vời cho kẻ tin theo Ngài như thế,
mà thánh Phaolô là một chứng nhân, ông có lời khuyên các tín hữu: “Thưa anh em, chúng ta mang nợ không phải
mang nợ đối với tính xác thịt, để phải sống theo tính xác thịt. Vì nếu anh em
sống theo xác thịt,anh em phải chết ; nhưng nếu nhờ Thần Khí, anh em diệt trừ
những hành vi của con người ích kỷ nơi anh em, thì anh em sẽ được sống… Anh em
đã không lãnh nhận Thần Khí khiến anh em trở thành nô lệ và phải sợ sệt như
xưa, nhưng nhờ Thần Khí làm cho anh em nên nghĩa tử, nhờ đó chúng ta được kêu
lên với Thiên Chúa: Abba ! Cha ơi ! Chính Thần Khí chứng thực chúng ta là con
Thiên Chúa. Vậy đã là con thì cũng là thừa kế, mà được Thiên Chúa cho thừa kế,
thì tức là đồng thừa kế với Đức Ki-tô ;
một khi cùng chịu đau khổ với Ngài, chúng ta sẽ cùng được hưởng vinh quang với Ngài” (Rm 8,12-17: Bài đọc năm lẻ).
Những ai cảm
nghiệm được ơn Chúa giải phóng như thánh Phaolô, thì cất lời ngợi khen: “Thiên Chúa chúng ta là Thiên Chúa cứu độ”
(Tv 68/67, 21a: ĐC năm lẻ).
Bởi thế thánh
Tông Đồ lại phải nhắc nhở các tín hữu hãy sống xứng đáng trong cách biểu lộ con
người được Chúa Giêsu cứu độ, Ngài giải thoát khỏi cách sống trong u mê lầm lạc:
“Anh em hãy bắt chước Thiên Chúa, vì anh
em là con cái được Người yêu thương, và hãy sống trong tình bác ái, như Đức Kitô đã yêu thương chúng ta và vì
chúng ta đã tự nộp mình làm hiến lễ, làm hy lễ dâng lên Thiên Chúa tựa hương
thơm ngào ngạt. Vì vậy những chuyện gian dâm, mọi thứ ô uế hay tham lam, thì dù
nói đến, anh em cũng phải tránh, như thế mới xứng đáng là những người trong dân
thánh. Anh em đừng nói lời thô tục nhảm nhí, trái lại phải tạ ơn Thiên Chúa, vì
được thừa hưởng cơ nghiệp trong Nước của Đức Kitô và của Thiên Chúa. Anh em
đừng lấy lời hão huyền mà lừa dối nhau, vì như thế làm cho con người sống sai
lạc không còn là người thì trở thành loài thú. Anh em hãy ăn ở như con cái ánh
sáng” (Ep 4,32-5,8: Bài đọc năm chẵn).
Vậy “chúng ta hãy bắt chước Thiên Chúa như con cái được Ngài yêu thương”
(Ep 5,1: ĐC năm chẵn), nhờ khi ta đến tham dự Thánh Lễ và cất lời cầu: “Lạy Chúa, Lời Chúa là Sự Thật, xin Chúa lấy
Sự Thật mà thánh hiến chúng con” (Ga 17,17b.17a: Tung Hô Tin Mừng).
THUỘC LÒNG
+ Chúa nâng đỡ những ai sa ngã
và cho mọi kẻ khòm lưng đứng thẳng lên (Tv 145/144,14).
+ Lạy Chúa là Chúa Tể càn
khôn, xin cho những người trông đợi Chúa đừng vì con mà phải thẹn thùng. Lạy
Chúa Trời nhà Israel,
xin đừng để những ai tìm kiếm Ngài lại vì con mà mang tủi hổ (Tv 69/68,7).
Linh mục GIUSE ĐINH QUANG
THỊNH