BÀI ĐỌC 1 VÀ 2 (NẾU CÓ)
BÀI ĐỌC : Ds 13,
1-2.25 – 14, 1.26-29.34-35
13 1 ĐỨC
CHÚA phán với ông Mô-sê:2 "Ngươi hãy sai người đi do thám đất
Ca-na-an, đất mà Ta sẽ ban cho con cái Ít-ra-en. Các ngươi sẽ sai đi mỗi chi
tộc một người và tất cả phải là kỳ mục trong dân." 25 Sau bốn
mươi ngày do thám đất, họ trở về.26 Họ đến gặp ông Mô-sê, ông
A-ha-ron và toàn thể cộng đồng con cái Ít-ra-en, tại Ca-đê trong sa mạc Pa-ran.
Họ báo cáo với hai ông và toàn thể cộng đồng con cái Ít-ra-en, và cho những
người đó xem hoa trái miền ấy.
27 Họ thuật lại
với ông Mô-sê rằng: "Chúng tôi đã vào miền đất ông sai chúng tôi đến. Đúng
là miền đất tràn trề sữa và mật, và đây là hoa trái miền ấy.28 Thế
nhưng dân cư miền ấy thì mạnh, thành thị lại kiên cố và rộng lớn lắm; ở đó
chúng tôi còn thấy cả con cháu A-nác.29 Có người A-ma-lếch ở miền
Ne-ghép, người Khết, người Giơ-vút và người E-mô-ri ở miền núi, còn người
Ca-na-an thì ở bờ biển và dọc sông Gio-đan."
30 Bấy giờ ông
Ca-lếp truyền cho dân đang phản đối ông Mô-sê phải im lặng, ông nói: "Ta
cứ lên chiếm miền ấy, vì chắc chắn ta có thể thắng được."31
Những người đã cùng lên với ông đáp lại: "Ta không thể lên đánh dân ấy, vì
họ mạnh hơn ta."32 Trước mặt con cái Ít-ra-en, họ bắt đầu chê
bai miền đất họ đã do thám, họ nói: "Miền đất chúng ta đã đi qua để do
thám là đất nuốt những người ở đó, và tất cả những người chúng tôi thấy ở đó
đều là những người cao lớn.33 Ở đó chúng tôi trông thấy những người
khổng lồ, con cháu của A-nác thuộc giống người khổng lồ. Chúng tôi thấy mình
chỉ như châu chấu, và họ cũng coi chúng tôi như vậy."
14 1
Toàn thể cộng đồng lớn tiếng kêu la, dân chúng khóc lóc cả đêm ấy. 26
ĐỨC CHÚA lại phán với ông Mô-sê và ông A-ha-ron:27 "Cho tới bao
giờ cái cộng đồng hư đốn này cứ tiếp tục lẩm bẩm kêu trách Ta? Ta đã nghe thấy
toàn những lời cằn nhằn, đám con cái Ít-ra-en này cứ lẩm bẩm chống Ta.28
Ngươi hãy nói với chúng: Ta thề -sấm của ĐỨC CHÚA- Ta sẽ xử với các ngươi như
lời các ngươi kêu thấu tai Ta.29 Trong sa mạc này, thây các ngươi sẽ
ngã gục: trong các ngươi, tất cả những người đã được kiểm tra đăng ký, từ hai
mươi tuổi trở lên, mà đã cằn nhằn chống Ta. 34 Theo số ngày các
ngươi đã đi do thám đất -bốn mươi ngày- mỗi ngày tính là một năm, các ngươi sẽ
phải gánh chịu tội ác của các ngươi bốn mươi năm, và các ngươi sẽ biết Ta trừng
phạt những kẻ bất tuân như thế nào.
35 Ta, ĐỨC CHÚA,
Ta đã phán; Ta quyết sẽ thi hành như thế cho toàn thể cộng đồng hư đốn này đã
cấu kết với nhau chống lại Ta. Trong sa mạc này chúng sẽ bị tiêu diệt và sẽ
chết hết."
ĐÁP CA : Tv 105
Đ. Lạy Chúa, xin Ngài nhớ đến con, bởi lòng
thương dân Ngài. (c 4a)
6 Cùng các bậc tổ tiên, chúng con đã phạm tội, đã ở bất
công, làm điều gian ác. 7 Xưa bên Ai Cập, tổ tiên chúng con đã không
hiểu những kỳ công của Chúa, đã chẳng nhớ ân huệ vô vàn, và phản loạn ở nơi
Biển Đỏ.
13 Nhưng rồi họ chóng quên công việc của Chúa, chẳng đợi lệnh
Người ban. 14 Trong sa mạc, lòng buông theo dục vọng, chốn hoang vu,
họ thách thức Chúa Trời.
21 Họ quên Thiên Chúa là Vị Cứu Tinh từng làm việc lớn lao
bên miền Ai Cập, 22 việc diệu kỳ trong cõi đất Kham, việc khiếp kinh
giữa lòng Biển Đỏ.
23 Chúa tính chuyện sẽ tiêu diệt họ, nếu người Chúa chọn là
Mô-sê chẳng đem thân cản lối, ở ngay trước mặt Người, hầu ngăn cơn thịnh nộ,
kẻo Chúa diệt trừ dân.
BÀI GIẢNG
A.
GIẢI THÍCH
1-
Tại sao Đức Giê-su nói về chị phụ nữ Canaan là
chó con?
Đức Giê-su nói theo kiểu người Do Thái, họ luôn tự hào về
dân tộc được Chúa coi trọng hơn mọi dân nước khác :
-
Dân Do Thái mới là con
cái trong nhà Chúa, còn dân ngoại chỉ như con chó (Kuon) nuôi trong nhà. Thế
nhưng Đức Giê-su không gọi chị phụ nữ Canaan
là chó, mà Ngài gọi là chó con (Kunarion). Chó con trong nhà nhiều khi người ta
quý nó như người vậy.
-
Dân Do Thái còn tự coi
mình như thùng đựng đầy nước, còn dân ngoại chỉ như giọt nước bám miệng thùng, hoặc
như hạt bụi dính bàn cân (x Is 40, 10-17).
2/ Tại sao Đức Giê-su nói Ngài chỉ được sai đến với chiên
lạc nhà Israel
?
Vì Đức Giê-su muốn canh tân dân Do Thái Chúa tuyển chọn, để từ dân tộc này ơn cứu độ
bung ra cho toàn thể nhân loại (x Ga 4,22b). Đúng như Lời Chúa đã chúc phúc cho
ông Abraham là tổ phụ người Do Thái : “Mọi
dân tộc sẽ lấy dòng giống ngươi mà cầu phúc cho nhau, bởi vì ngươi đã vâng nghe
tiếng Ta”. Vì ông đã triệt để thi hành ý Chúa, bằng lòng sát tế người con
duy nhất (x St 22,1-18). Thậm
chí mười người đàn ông thuộc mọi ngôn ngữ trong các dân tộc sẽ níu lấy áo của
một người Giu-đa mà nói : “Chúng tôi muốn
đi với các người, vì chúng tôi biết Thiên Chúa ở cùng các người” (Dcr
8,23).
Thế nhưng dân Israel đã bị lạc Đức Tin vì hai lý
do :
a-
Lý do chính trị : Vì
tội của vua Salomon xây Đền Thờ cho các bà vợ ngoại thờ ngẫu tượng, nên Chúa
đến cho Gia-rop-am chống lại vua Salomon, kéo mười chi họ về phía bắc lập quốc
lấy tên là Israel, chỉ còn hai chi họ ở miền nam gọi là nước Giu-đa (x 1V
11,26t). Dòng tộc Ephraim lãnh đạo nước Israel và cho xây Đền Thờ ở núi
Garizim. Đúng lý ra dòng giống Abraham chỉ có một Đền Thờ ở Giê-ru-sa-lem tại
nước Giu-đa. Bởi đó những người Israel
không thờ Thiên Chúa ở Giê-ru-sa-lem đều bị liệt vào loại chiên lạc. Đức Giê-su
muốn quy tụ đoàn chiên lạc này, thống nhất một niềm tin tôn thờ Thiên Chúa
không cần thiết phải ở Ga-ri-zim hay ở Giê-ru-sa-lem nữa, mà “những người thờ phượng đích thực, sẽ thờ
phượng Chúa Cha trong Thần Khí và Sự Thật” (x Ga 4, 22-23). “Thần Khí và Sự
Thật” là Lời Chúa và Chúa Giê-su Phục Sinh, người giáo dân tìm được nơi hai Bàn
Tiệc trong Thánh Lễ.
b-
Lý do tín lý : Chiên
lạc nhà Israel
còn hiểu về những người Do Thái chỉ tin vào việc giữ Luật Mô-sê thì được trở nên công chính, được
cứu độ. Trong khi đó Luật Mô-sê chỉ hướng dẫn người ta đến kết hợp với Chúa
Giê-su, mới thực sự trở nên công chính và được cứu độ (x Gl 3,24), bởi vì “dưới gầm trời này ngoài danh Chúa Giê-su
Ki-tô không có danh nào khác đã được ban xuống cho nhân loại, để nhờ vào danh
đó mà chúng ta được cứu độ” (Cv 4,12).
B. GIÁO HUẤN
NGƯỜI CÔNG CHÍNH SỐNG BỞI
ĐỨC TIN
Giáo lý Công Giáo dạy rằng : mỗi người được Chúa cứu độ, dựa
trên ba hành động niềm tin:
-
Tin bởi kết hợp với
Chúa Giê-su là Đấng Cứu Độ duy nhất.
-
Tin vào Tín Điều Các
Thánh Cùng Thông Công.
-
Tin vào công nghiệp của
mỗi người sống Lời Chúa.
Tin vào Chúa Giê-su là Đấng Cứu Độ duy nhất và tin vào tín
điều Các Thánh Cùng Thông Công, là quan trọng nhất. Vì thế thánh Phao-lô nói :
“Giả như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp
mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức mến, thì
cũng chẳng ích gì cho tôi.” (1Cr 13,3). “Đức Mến là Thiên Chúa” (1Ga 4,8). Kìa anh trộm suốt đời chỉ làm khổ
nhiều người, thế mà trước giờ chết anh biết sám hối và kêu cầu Đức Giê-su
thương xót, Ngài đã cho anh vào Thiên Đàng ngay (x Lc 23,43). Bởi thế, giáo lý
về ơn cứu độ qua các Bài đọc trong Thánh Lễ hôm nay không đề cập đến công đức
của cá nhân nào.
1/ TIN ĐƯỢC CỨU ĐỘ NHỜ
KẾT HỢP VỚI CHÚA GIÊSU.
Ý muốn ngàn đời của Thiên Chúa là Ngài muốn dùng dân Do Thái
để ban phát Đức Tin và ơn cứu độ do Chúa Giê-su thực hiện cho toàn thể nhân
loại (x St 22,18 ; Ga 4,22b), qua Phụng Vụ Đức Giê-su thiết lập đã làm hoàn hảo
giá trị Phụng Vụ Do Thái giáo. Đây là trung tâm ơn cứu độ, và Ngài đã truyền
cho Hội Thánh cử hành (x 1Cr 11,23-27), để qua Hy Lễ của Chúa Giê-su thống nhất
một Đức Tin dân Chúa tuyển chọn, như lời ngôn sứ Giê-rê-mi-a đã nói : “Có ngày trên núi Ephraim (dân thờ Chúa ở
Garizim), người canh gác sẽ hô lớn : Đứng
lên nào, chúng ta lên Sion (lên dự lễ ở Giê-ru-sa-lem) đến cùng Đức Chúa là Thiên Chúa chúng ta” (Gr 31,6 : Bài đọc năm
chẵn). Vì “Chúa canh giữ ta như mục tử
canh giữ đoàn chiên” (Gr 31,10d : ĐC năm chẵn).
Nhưng ơn cứu độ không dừng nơi người Do Thái, mà Chúa còn
muốn ban phát cho muôn dân, cho bất cứ ai trung tín theo Ngài, như bà ngoại
giáo xứ Canaan, (x Mt 15,21t : Tin
Mừng), và Ngài muốn rằng những người Do Thái nhìn thấy thế phải phát ghen. Do
đó thánh Phao-lô nói : “Người Israel phải phát ghen lên, để ít ra một số người
Israel
được cứu độ, nếu họ bị gạt ra một bên, mà dân ngoại được giảng hòa, thì việc họ
được thâu nhận phải là sự sống từ cõi chết. Vì ơn Chúa đã ban, Lời Chúa đã kêu
gọi, Ngài không hề hối tiếc” (Rm 11, 14-15.29).
2/ TIN VÀO TÍN ĐIỀU CÁC
THÁNH CÙNG THÔNG CÔNG.
Em bé được Đức Giê-su cứu thoát khỏi tay tử thần, không do
Đức Tin hay công trạng gì của em, mà do Đức Tin của người mẹ và các môn đệ (Hội
Thánh).
a-
Đức Tin của Hội
Thánh : Chính nhờ các môn đệ ngỏ lời
với Đức Giê-su giúp bà : “Xin Thầy giúp
bà để bà ấy về, vì bà cứ kêu gào đằng sau chúng ta” (Mt 15,23 : Tin Mừng).
Ta biết Hội Thánh mới thực là đất Chúa hứa chảy sữa và mật, xưa dân Do Thái
khiếp sợ không dám tiến vào miền đất này, vì có những người khổng lồ rất hùng
mạnh, thế là dân trở mặt chống đối ông Mô-sê. Kẻ nào khiếp sợ sẽ bị Chúa tiêu
diệt (x Ds 13,1-2.25 - 14,1.26-29.34-35 : Bài đọc năm lẻ). Như vậy chỉ có những
ai tin vào sức mạnh Chúa ban cho ông Mô-sê mà tiến bước mới được vào đất Chúa
hứa. Điều này đã báo trước vào thời Tân Ước : ai tin theo Chúa Giê-su, Ngài
mạnh hơn ông Mô-sê, thì họ được Ngài dẫn đưa vào Hội Thánh mới thực là đất chảy
sữa và mật. Sữa và mật ở đây chính là công nghiệp của Chúa Giê-su cùng với Đức
Tin và lòng Mến của các Thánh, gọi tắt là Tín Điều Các Thánh Cùng Thông Công.
Vì thế mỗi khi hiệp dâng Lễ với Hội Thánh, ta hãy cầu nguyện cùng Chúa Giê-su :
“Lạy Chúa, xin Ngài nhớ đến con, bởi lòng
thương dân Ngài” (Tv 106/105,4a : ĐC năm lẻ). Vì “vị ngôn sứ vĩ đại đã xuất hiện giữa chúng ta, và Thiên Chúa đã viếng thăm
dân Người” (Lc 7,16 : Tung Hô Tin Mừng).
b-
Đức Tin của
người mẹ : Lúc đầu xem ra Đức Giê-su
không để ý tới lời cầu khẩn của bà ngoại giáo, nhưng bà cứ theo kêu nài mãi,
thì Đức Giê-su lại nói : “Không nên lấy
bánh của con cái mà quăng cho chó con”.
Bà hiểu ngay được ý của Ngài muốn nói : Ngài không gọi mình là “chó” như những
người Do Thái, mà lại gọi là “chó con”, cũng đáng được quý, nên bà thưa : “Chó con cũng được ăn những mảnh vụn rơi từ
bàn chủ xuống”. Đức Giê-su thấy Đức Tin sống động và mãnh liệt của bà, Ngài
khen : “Này bà, lòng tin của bà lớn thật,
bà muốn sao thì được như vậy”, tức khắc từ giờ ấy quỷ xuất khỏi con gái của
bà ! (x Mt 15, 28 : Tin Mừng).
Để minh chứng cũng
như nhấn mạnh về giá trị Tín Điều Các Thánh Cùng Thông Công, ta cứ nhìn vào các
vị đại thánh như
-
Ông Phao-lô được làm
thánh Tông Đồ là nhờ Đức Tin và lòng Mến của Phó tế Stephano đã cầu nguyện cho
(x Cv 7.8.9).
-
Ông Augustin được làm
thánh Giám mục, Tiến sĩ Hội Thánh là nhờ Đức Tin và lòng Mến của người mẹ : bà
Monica trên 30 năm đêm ngày thiết tha cầu nguyện cho đứa con hư hỏng sớm trở
thành người Công Giáo.
Vậy ngày nay, mỗi khi ta đi dự Lễ, ta được mọi thành phần
trong Hội Thánh : những người sống đức ái trên dương thế, các linh hồn nơi
luyện tội, cùng với các thánh trên Thiên Đàng, nhất là Mẹ Maria, Mẹ Thiên Chúa,
uy quyền trước mặt Chúa chứ không như bà ngoại giáo xứ Canaan, các ngài hằng
cầu khẩn cho ta thoát khỏi mọi sự dữ, hơn hẳn em bé được các môn đệ và người mẹ
ngoại giáo thiết tha xin Đức Giê-su cứu thoát khỏi tay quỷ thần. Bà ngoại giáo
xứ Canaan này đã trở thành mẫu cho tất cả những người làm cha mẹ, những người
có trách nhiệm chăm sóc người khác phải làm những việc thể hiện Đức Tin vào
Chúa Giê-su, để làm cho những người thuộc về mình được sống và sống cách dồi dào
trong Chúa Giê-su (x Ga 10,10).
THUỘC LÒNG
Chúa không cứu con
người cách riêng rẽ thiếu liên kết (HCHT
số 9).
Linh
mục GIUSE ĐINH QUANG THỊNH