BÀI GIẢNG
ĐỂ TRỞ NÊN MỤC TỬ NHÂN LÀNH
Qua các Bài đọc trong
Phụng Vụ hôm nay, Hội Thánh đưa ra hai
chỉ tiêu thực hành để ta trở nên mục tử nhân lành giống Mục Tử Giêsu :
- Ý thức thân phận yếu
đuối mỏng dòn của mình, xin Chúa xót thương.
- Sống phục vụ trong tin
yêu đến liều mạng giống Thầy Giêsu.
I. Ý THỨC THÂN PHẬN YẾU
ĐUỐI MỎNG DÒN CỦA MÌNH, XIN CHÚA XÓT THƯƠNG.
Đức Giê-su đặt hai vị
Mục Tử làm cột trụ Hội Thánh: Ông Phê-rô cho dân Israel, và ông Phao-lô cho dân
ngoại. Cả hai vị đều nhận mình là những kẻ yếu đuối, nhiều bất xứng, không đáng
được Chúa Giê-su tín nhiệm đặt làm thủ
lãnh Hội Thánh Ngài:
1/ Ông Phê-rô đã tự thú nhận là kẻ tội lỗi trước mặt Đức Giê-su, không xứng đáng được Thầy lại gần
để kêu gọi ông làm môn đệ (x Lc 5,8). Mà thực, dù ông đã được theo Thầy Giê-su
huấn luyện, nhưng niềm tin của ông vẫn chỉ dừng lại theo Thầy để được hưởng
thụ, để được Chúa cất bớt đau khổ xảy đến trong đời. Đó là lý do ông đã khuyên
Thầy chớ có liều mạng cho kẻ ác giết, vì như thế là dấu Thiên Chúa không thương
! Lời khuyên này đã bị Đức Giê-su mắng và đẩy ông về phía sau: “Xéo đi sau Ta hỡi satan, ngươi làm cớ vấp
phạm cho Ta, vì ý tưởng của ngươi không phải là của Thiên Chúa mà là của loài
người” (x Mt 16, 21-23). Ông lại còn chối Thầy ba lần (x Mt 26,69-75). Do
đó, sau khi Chúa Giê-su từ cõi chết sống lại, Ngài hỏi ông tới ba lần: “Con có yêu Thầy hơn những người này không?” Ông
Phê-rô buồn vì cách hỏi của Thầy như thế gợi nhớ cho ông đã phản bội chối Thầy
ba lần, cho nên với lòng khiêm tốn, trong tâm tình sám hối, ông xin Thầy xót
thương, ông thưa: “Thưa Thầy, Thầy thông
hay mọi sự, Thầy biết con yêu mến Thầy” (Ga 21,16t: Tin Mừng).
2/ Ông Phao-lô trước
khi được Đức Giê-su kêu gọi, ông là kẻ gian ác, đã ôm áo động viên người ta
ném đá Stephano, rồi xông vào tư gia những người Công Giáo bắt gặp bất cứ ai,
ông đều xiềng trói và đem tống ngục (x Cv 7, 58-59 ; 8,1-3). Sau đó ông xin ý
kiến các thượng tế để xông về Đama nhằm triệt hạ tất cả những người theo đạo
ông Giê-su (x Cv 9), nhưng Chúa đã thương gọi ông làm Tông Đồ cho Ngài, vậy mà
nội tâm ông vẫn còn có lối sống chống lại ý Chúa, chống lại cả điều ông rao
giảng, như ông đã thú nhận với giáo đoàn
Roma: “Chẳng sự gì lành cư ngụ trong
tôi, sự lành tôi muốn, tôi không làm, còn sự dữ tôi không muốn tôi lại cứ làm”
(Rm 7,18-19), và ông đã thú nhận sự bất
lực của mình trước đòi hỏi của Tin Mừng, như ông viết thư gởi cho giáo đoàn
Corintho: “Để tôi khỏi tự cao tự đại về
những mạc khải cao siêu, Chúa đã để một cái dằm đâm vào thân xác tôi, một thần
sứ satan để nó vả mặt tôi” (2Cr 12,7-8). Tuy thế, ông Phao-lô vẫn tin tưởng
vào tình thương của Chúa lớn hơn tội ông phạm, nên ông nói: “Tôi rất vui sướng và vinh vang nơi các yếu
đuối của tôi, để quyền năng của Đức Ki-tô đậu lại trên tôi. Vì thế tôi vui thỏa
trong các nỗi yếu đuối, lăng nhục, trong quẫn bách, trong bắt bớ, và cùng khốn
vì Đức Ki-tô – như để một phần nào ông đền bù tội lỗi– vì khi tôi yếu chính là lúc tôi mạnh” (2Cr 12, 9-10).
II. SỐNG PHỤC VỤ TRONG
TIN YÊU ĐẾN LIỀU MẠNG GIỐNG THẦY GIÊSU
Khi được Thầy Giê-su
kêu gọi làm Tông Đồ, ông Phê-rô quyết tâm lấy Đức Ái đền bù tội lỗi (x 1Pr 4,8)
; còn ông Phao-lô thì nhờ tình yêu Đức Ki-tô thúc bách (x 2Cr 5,14).
1/ Ông Phê-rô: Trước khi Đức Giê-su trao quyền thủ lãnh cho,
Ngài không đòi hỏi ông về kiến thức, cũng không đòi ông phải có tài năng, địa
vị, hay giàu có, mà Ngài chỉ tra hỏi ông
về tình yêu:
Trước nhất, ta phải
phân biệt hai động từ yêu được dùng trong trình thuật này :
* Agapê: yêu vô
vị lợi, không phân biệt bạn hay thù.
* Philein: Yêu
trong tình bạn, dựa vào công bằng giao hoán.
Ta thấy ba lần Chúa
Giê-su hỏi và ông Phê-rô trả lời :
-
Con có Agapê Thầy không ? Dạ, con Philein Thầy. Con hãy chăn chiên
(Arnia).
-
Con có Agapê Thầy không? Dạ, con Philein Thầy. Con hãy chăn cừu
(Probata).
-
Con Philein Thầy sao ? Dạ, con Agapê Thầy. Con hãy chăn cừu
(Probata).
Như vậy,
a- Chỉ khi nào thủ lãnh
Phê-rô trả lời Agapê, Chúa Giê-su mới đồng ý, nghĩa là phải yêu như Chúa yêu
mới đạt.
b- Ba lần Chúa Giê-su
hỏi về tình yêu của ông Phê-rô, Ngài muốn ông chuộc lại ba lần đã chối Thầy. Vì
thế lần thứ nhất Chúa Giê-su hỏi ông: “Phê-rô,
con có yêu mến Thầy HƠN những người này không ?” (Ga 21,15: Tin Mừng).
Chữ HƠN ở đây có ý nhắc
đến lần ông đã tự mãn thề thốt: “Dù mọi
người đều vấp ngã vì Thầy, còn con, con sẽ không bao giờ vấp ngã !” (Mt
26,33)Nhưng rồi sau đó ông đã chối
Thầy ba lần !?
Bởi thế, sau ba lần
Thầy hỏi về tình yêu của ông, ông hiểu ý Thầy muốn ông nhớ lại ba lần ông đã
chối Thầy, nên ông buồn và khiêm tốn trả lời: “Lạy Thầy, Thầy thông hay mọi sự (con đã chối Thầy ba lần), Thầy biết
con yêu mến Thầy !” (Ga 21,17) Lúc đó Chúa mới trao quyền cho ông thâu họp
mọi người trên dương thế để họ thuộc về Hội Thánh, vì “thế giới sẽ thuộc về tay ai biết yêu mến!” (Thánh Gioan Vianey)
c- Ba lần Chúa hỏi ông
Phê-rô về tình yêu, và sau mỗi lần Ngài lặp lại việc trao quyền chăm sóc Hội
Thánh cho ông. Vì ba lần Chúa hứa trao quyền là không bao giờ Ngài rút lại,
cũng như ông Abraham mua hang Makpela để an táng bà Sara, ông phải mặc cả với
ông Kết, người địa phương tới ba lần, để miếng đất ông Abraham mua thuộc vĩnh
viễn thuộc quyền sở hữu của ông, có thế mộ vợ ông không ai được động đến. (x St
23,1-20)
Chúng ta biết dưới cái
nhìn của tác giả Mát-thêu, Chúa xây dựng Hội Thánh trên nền tảng Đức Tin người
thủ lãnh của cộng đoàn. Đức TIn ấy được biểu lộ bằng việc phát biểu về giáo lý
xuất sắc đã được lãnh nhận từ Cha trên trời (x Mt 16,15-19). Nhưng dưới cái nhìn
của người môn đệ Chúa yêu (ông Gioan), thì Chúa xây dựng Hội Thánh trên Đức Ái của
thủ lãnh, của tập thể. Chính Đức Ái mới thể hiện một Đức Tin sống động bằng
việc làm. Đây là điều quan trọng nhất người Tông Đồ phải có để xây dựng Hội
Thánh. Thực vậy,
Đức Ái của ông Phê-rô: Đức Giê-su đã nói
trước cho ông Phê-rô biết về con đường Tông Đồ ông phải đi: “Thầy bảo thật cho anh biết, lúc còn trẻ anh
tự thắt lưng lấy và đi đâu tùy ý. Nhưng khi đã về già, anh sẽ dang tay ra cho
người khác thắt lưng và dẫn anh đến nơi anh chẳng muốn”. Người nói vậy có ý
ám chỉ ông phải chết cách nào để tôn vinh Thiên Chúa. Thế rồi, Người bảo ông: “Hãy theo Thầy” (Ga 21,18-19: Tin Mừng).
- “Lúc còn trẻ, anh tự thắt lưng lấy và đi đâu tùy ý”. Cụ thể lúc ông
ở trên thuyền nhìn thấy Thầy Giê-su đứng trên bờ, ông quá vui sướng, ông tự do dùng
khăn quấn lấy mình vì ông đang ở trần, rồi nhảy tùm xuống biển bơi vào bờ gặp
Thầy (x Ga 21,7).
- “Khi về già, anh phải dang tay cho người khác thắt lưng và lôi đến nơi
chẳng muốn”. Tác giả cuốn Quo Vadis cho biết thời gian đế quốc Roma truy nã
những người Công Giáo để tiêu diệt, ông Phê-rô trốn ra khỏi thành Roma, thì lại
gặp Chúa Giê-su vác Thánh Giá vào thành. Ông ngỡ ngàng lên tiếng hỏi: “Thầy đi đâu?” (Quo Vadis?) Chúa Giê-su
trả lời: “Thầy vào thành chết thay cho
con”. Nghe thế ông giật mình và lên tiếng thưa: “Thưa Thầy con sẽ trở lại”. Dĩ nhiên là ông đã không muốn điều đó,
và để đền tội trốn giáo đoàn, ông đã xin lý hình đóng đinh ngược, vì ông không
xứng đáng được đóng đinh giống như Thầy !
2/ Ông Phao-lô vì
nhiệt tâm rao giảng Tin Mừng mà bị những người Do Thái cáo gian ông phạm pháp,
họ đã đòi quan tòa Phét-tô lên án tử ông. Ông Phét-tô lại đưa trình vụ này với
vua Agrippa đang trực tiếp cai trị Do Thái, vì ông Phao-lô là người Do Thái.
Nhưng quyền bính Roma sau khi điều tra Phao-lô, họ thấy không có lỗi gì đáng
phải chết, bởi vì người Do Thái tố cáo ông về việc sùng bái tôn thờ một Giê-su
nào đó đã chết, nhưng ông Phao-lô vẫn quả quyết là còn sống. Ông Phét-tô muốn
tha bổng ông Phao-lô, nhưng người Do Thái làm áp lực, thì ông Phét-tô lại hỏi
ông Phao-lô có muốn đi Giê-ru-sa-lem để được xét xử theo Luật Do Thái hay không
? Nhưng ông Phao-lô kháng cáo, xin được dành cho Đức Khâm thượng duyệt án, bởi
vì ông Phao-lô muốn được xét xử theo Luật của Roma, lý do ông có quốc tịch Roma
để bảo vệ ông, không để ai tấn công ông về mặt tôn giáo. Ông Phao-lô kháng cáo
như thế, vì ông nhớ đến Lời Đức Giê-su nói: “Thánh Thần sẽ dạy anh em mọi điều và sẽ làm cho anh em nhớ lại mọi điều
Thầy đã nói với anh em” (Ga 14,26: Tung Hô Tin Mừng).
Nhiều người Do Thái rất
thèm được có quốc tịch Roma, và họ đã hỏi ông: “Phải tốn bao nhiêu tiền để được ơn huệ ấy ?” (x Cv 22,27-28).
Vậy Chúa đã cho phép
quyền lực sự ác lấy mạng các mục tử của Ngài, thì chẳng có quyền bính trần
thế nào
mạnh bầu chữa, che chở cho họ được ! Họ chỉ còn trông cậy nơi tình
thương và phần thưởng của Thiên Chúa, vì “Chúa
đã đặt ngai báu trên trời cao thẳm” đang chờ đợi họ (Tv 103/102 ,19a: Đáp ca).
THUỘC LÒNG
+ Thánh Gioan Maria
Vianey nói: “Thế giới sẽ thuộc về tay ai biết yêu mến”.
+ Thánh Augustin nói: “Ở đâu
có tình yêu ở đó hết khó nhọc, giả như có khó nhọc, thì lại yêu chính sự khó
nhọc ấy”.
LM. GIUSE ĐINH QUANG THỊNH