BÀI ĐỌC 1 VÀ 2 (NẾU CÓ)
BÀI ĐỌC I : Ed 18,25-28
25 Có lời Đức Chúa phán
như sau : “Các ngươi nói: "Đường lối của Chúa Thượng không ngay
thẳng." Vậy hỡi nhà Ít-ra-en, hãy nghe đây: Phải chăng đường lối của Ta không
ngay thẳng hay đường lối của các ngươi mới không ngay thẳng?26 Khi
người công chính từ bỏ lẽ công chính của mình và làm điều bất chính mà chết,
thì chính vì điều bất chính nó đã làm mà nó phải chết.27 Còn nếu kẻ
gian ác từ bỏ điều dữ nó đã làm, mà thi hành điều chính trực công minh, thì nó
sẽ cứu được mạng sống mình.28 Nó đã thấy và từ bỏ mọi tội phản
nghịch nó phạm, thì chắc chắn nó sẽ sống, nó không phải chết.
ĐÁP CA : Tv 24
Đ. Lạy Chúa, xin nhớ lại nghĩa nặng với ân sâu
của Ngài. (c 6a)
4 Lạy
Chúa, đường nẻo Ngài, xin dạy cho con biết, lối đi của Ngài, xin chỉ bảo con. 5
Xin dẫn con đi theo đường chân lý của Ngài và bảo ban dạy dỗ,vì chính Ngài là
Thiên Chúa cứu độ con. Sớm hôm con những cậy trông Ngài, bởi vì Ngài nhân ái.
6 Lạy
Chúa, xin nhớ lại nghĩa nặng với ân sâu Ngài đã từng biểu lộ từ muôn thuở muôn
đời.7 Tuổi xuân trót dại bao lầm lỗi, xin Ngài đừng nhớ đến, nhưng
xin lấy tình thương mà nhớ đến con cùng.
8
Chúa là Đấng nhân từ chính trực, chỉ lối cho tội nhân, 9 dẫn kẻ
nghèo hèn đi theo đường công chính, dạy cho biết đường lối của Người.
BÀI ĐỌC II : Pl 2,1-11
1 Nếu quả thật sự liên
kết với Đức Ki-tô đem lại cho chúng ta một niềm an ủi, nếu tình bác ái khích lệ
chúng ta, nếu chúng ta được hiệp thông trong Thần Khí, nếu chúng ta sống thân tình
và biết cảm thương nhau, 2 thì xin anh em hãy làm cho niềm vui của
tôi được trọn vẹn, là hãy có cùng một cảm nghĩ, cùng một lòng mến, cùng một tâm
hồn, cùng một ý hướng như nhau.3 Đừng làm chi vì ganh tị hay vì hư
danh, nhưng hãy lấy lòng khiêm nhường mà coi người khác hơn mình.4
Mỗi người đừng tìm lợi ích cho riêng mình, nhưng hãy tìm lợi ích cho người
khác.5 Giữa anh em với nhau, anh em hãy có những tâm tình như chính
Đức Ki-tô Giê-su. 6 Đức Giê-su Ki-tô vốn dĩ là Thiên Chúa mà không
nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, 7
nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm
nhân sống như người trần thế. 8 Người lại còn hạ mình, vâng lời cho
đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự. 9 Chính vì thế,
Thiên Chúa đã siêu tôn Người và tặng ban danh hiệu trổi vượt trên muôn ngàn
danh hiệu. 10 Như vậy, khi vừa nghe danh thánh Giê-su, cả trên trời
dưới đất và trong nơi âm phủ,muôn vật phải bái quỳ; 11 và để tôn
vinh Thiên Chúa Cha, mọi loài phải mở miệng tuyên xưng rằng : "Đức Giê-su
Ki-tô là Chúa".
BÀI GIẢNG
SÁM
HỐI THỂ HIỆN BẰNG LÀM LÀNH
Người Do Thái tự hào cho mình mới là
“người con cả của Thiên Chúa”, vì họ dựa cùng dòng giống các tổ phụ Abraham,
Isaác, Giacob, các vị đã được Chúa chọn và lập Giao Ước với, nhất là giới Biệt
phái, họ càng tự hào hơn, bởi lẽ họ đã cẩn thủ giữ Luật Môsê, Giao Ước cũ, và
tin là đã được nên công chính! Họ không biết rằng, Cựu Ước chỉ có giá trị chuẩn bị lòng người đón nhận Con Một
Thiên Chúa và, phải tin rằng chỉ nhờ Đức Kitô, cùng với Đức Kitô và trong Đức
Kitô, con người mới được cứu độ làm vinh hiển Chúa (x Rm 11,36), vì đã trở nên con
Thiên Chúa (x 1Ga 3,2). Nhưng các thánh Giáo Phụ lại xác định người con cả
trong Tin Mừng hôm nay đã chối không đi làm vườn nho theo lệnh cha,rồi sau đó
nó lại làm. Đây là hình ảnh dân ngoại trước không được biết Thiên Chúa (chối
không đi làm vườn nho), nhưng sau khi được nghe các Tông Đồ rao giảng về Chúa
Giêsu Phục Sinh, họ đã ồ ạt vào Hội Thánh (đi làm vườn nho), như thế trước mặt
Chúa họ mới thực là người con cả ; trái lại, những người Do Thái lại là đứa con
thứ, dù họ tự hào thờ Chúa qua Luật Môsê (hình ảnh người con nói vâng đi làm
vườn nho cho cha), nhưng trong thực tế, lại quyết liệt chống đối Đức Giêsu, không
gia nhập Hội Thánh (không đi làm vườn nho).
Giáo huấn qua các Bài đọc trong
Thánh Lễ hôm nay dạy : Ai đáng được danh là “người con thứ I” của Thiên Chúa
thì phải biết nhận định về nguyên nhân Phúc hay Họa, để ngay hôm nay chỉ cần đi hai bước là lên tới Thiên
Đàng.
I. NGUYÊN NHÂN GÂY RA PHÚC HAY HỌA !
1/
Mối Phúc do ta chọn.
“Nếu kẻ gian ác từ bỏ điều dữ nó đã làm, mà
thi hành điều chính trực công minh, thì nó sẽ cứu được mạng sống mình.” (Ed
18,27 : Bài đọc I).
2/
Mối Họa cũng do ta chọn.
“Khi người công chính từ bỏ lẽ công chính của
mình và làm điều bất chính mà chết, thì chính vì điều bất chính nó đã làm mà nó
phải chết” (Ed 18,26 : Bài đọc I).
Như vậy phúc hay họa là do bản chất
việc hôm nay ta chọn. Muốn được Chúa chúc phúc thì “hôm nay sống từng giây hiện tại
đẹp làm nên phút hiện tại đẹp ; từng phút hiện tại đẹp làm nên giờ hiện tại đẹp
; từng giờ hiện tại đẹp làm nên một ngày hiện tại đẹp ; từng ngày hiện tại đẹp
đan kết thành một cuộc đời đẹp” ; Kẻ mang họa vào thân là do hôm nay tự
chọn lối sống nghịch điều tốt đẹp!
Vì thế “Có lời Đức Chúa phán như sau: “Các ngươi nói: "Đường lối của Chúa
Thượng không ngay thẳng." Vậy hỡi nhà Ít-ra-en, hãy nghe đây: Phải chăng
đường lối của Ta không ngay thẳng hay đường lối của các ngươi mới không ngay
thẳng ?” (Ed 18,25 : Bài đọc I).
Trước
nhất chúng ta phải tìm hiểu về “ngày hôm
nay” trong Tin Mừng Luca có một nội dung thúc bách quyết liệt.
Tác giả Luca ghi bảy lần : “HÔM
NAY Thiên Chúa đem ơn cứu độ đến cho loài người”:
·Thiên thần công bố :
“Hôm
nay Đấng Cứu Thế sinh ra cho các
ngươi” (Lc 2,11).
·Chúa Cha phán :
“Hôm
nay Cha sinh ra Con” (Lc
3,22).
·Đức Giêsu nói :
*Hôm
nay ứng nghiệm đoạn Sách Thánh tai các ngươi vừa nghe : Kẻ bị
giam cầm biết họ được tha, người mù biết họ được sáng mắt, trả tự do cho người
bị áp bức,công bố năm hồng ân của Thiên Chúa (Lc 4,18-19.21).
*Hôm
nay tội con đã được tha, tức khắc người bại liệt được lành (Lc
5,26).
*Hôm
nay Ta hoàn tất ơn cứu độ, cứ về nói với Hêrôđê như thế (Lc
13,32).
*Hôm
nay cả gia đình ông Giakêu được cứu độ (Lc 19,9).
*Hôm
nay anh trộm lành được vào Thiên Đàng với tôi (Lc 23, 43).
(dĩ nhiên trong Tin Mừng Luca còn hai
lần ghi nhận “hôm nay”, nhưng hai
lần đó không sinh ơn cứu độ, vì dân Do Thái chối từ Đức Giêsu – Lc 19,42, và
ông Phêrô chối Thầy ba lần – Lc 22,34).
Thánh sử Luca có ý ghi bảy lần “hôm nay” với mục đích làm nổi bật sứ
mệnh của Đức Giêsu thực hiện ơn cứu độ loài người, Ngài không hẹn chúng ta đến
ngày mai, ngày mốt… mà ngay “hôm nay”
Ngài thực hiện trong một tuần Sáng Thế Mới (7 lần hôm nay), là Ngài muốn mọi
người ngay hôm nay phải gia nhập Hội
Thánh, để chỉ đi hai bước là về tới Thiên Đàng.
Bước
thứ I : Ngay hôm nay phải SÁM HỐI tội
Vì không ai vô tội, không ai công chính, chỉ
duy Đức Maria được Chúa đặc cách gìn giữ vô nhiễm tội ngay khi còn trong lòng
mẹ, còn “hết thảy đều lầm lạc, hư đốn cả
lũ” (x Rm 3,9-13). Vua thánh Đavid nói : “Tôi đã tin cả khi mình đã nói: "Ôi nhục nhã ê chề!” Đã thốt ra
trong cơn hốt hoảng: "Mọi người đều giả dối!" (Tv
116/114-115,10-11). Bởi đó trong giờ Kinh Phụng Vụ ban sáng thứ sáu nào Hội
Thánh cũng muốn ta phải nhớ đến tội mình đã làm cho Đức Giêsu bị giết chết, nên
phải sám hối và xưng thú : “Ngài thấy cho
lúc chào đời con đã vương lầm lỗi, đã mang tội khi mẹ mới hoài thai” (Tv
51/50,7). Thế thì trước mắt Chúa, người con thứ I hay II đều phải tự nhận biết
mình là người yếu đuối bất lực trước đòi hỏi nên Thánh của Tin Mừng, vì đã
nhiều lần nói không với cha (phạm
tội).
Ta biết sám hối là việc tốt nhất và
đứng hàng đầu trong các việc lành để ta được Chúa xót thương. Chính vì vậy mà :
-Hai
người đến Nhà Thờ cầu nguyện, một người khoe công đức, người kia chỉ thú nhận
tội lỗi, thì người khoe công đức bị đuổi về tay không ; còn người thú nhận tội
ra về được trở nên công chính (x Lc 18,9-14).
-Người
đầu tiên được Chúa mở cửa Thiên Đàng cho vào, không phải là người lương thiện
mà là tên trộm cướp, chỉ vì anh sám hối, và xin Đức Giêsu thương xót (x Lc 23,40-43).
Vì thế, trong Thánh Lễ lời cầu
nguyện sám hối của cộng đoàn cũng như của chủ tế được lặp đi lặp lại tới 14
lần.
Tâm tình sám hối quan trọng đến thế,
nên Đức Giêsu đã nói với các thượng tế và các kỳ mục : “Tôi bảo thật các ông : những người thu thuế và những cô gái điếm vào
Nước Thiên Chúa trước các ông, vì họ đã
tin vào tôi, còn các ông thấy vậy các ông đã không chịu sám hối mà tin” (Mt
21,23.31-32 : Tin Mừng).
Bước
thứ hai : ngay hôm nay LÀM LÀNH thể hiện lòng sám hối
Giáo
lý Công Giáo dạy ta phải xác tín : Một việc được đánh giá là việc lành, có giá
trị cứu độ và tồn tại muôn đời, làm vinh danh Chúa, phải là “nhờ Chúa Giêsu, với Chúa Giêsu và trong Chúa
Giêsu” (Rm 11,36 ; Cv 5,39) ; trái lại, việc nào do tài sức con người làm,
mà không thuộc về Chúa Kitô, thì trước sau sẽ ra tro bụi (x Cv 5,38). Thậm chí
“có
đem hết gia tài sự nghiệp chia sẻ, hay nộp cả thân xác để chịu thiêu đốt, mà
không có Đức Mến, thì cũng chẳng sinh ích gì cho ai” (1Cr 13,3). Đức
Mến ở đây không phải là phẩm tính mà là Chúa Giêsu, thánh Gioan nói : “Thiên Chúa là Đức Mến” (1Ga 4,8).Vì thế
thánh Tông Đồ nói : “Nếu quả thật sự liên
kết với Đức Kitô đem lại cho chúng ta một niềm an ủi, nếu tình bác ái khích lệ
chúng ta, nếu chúng ta được hiệp thông trong Thần Khí, nếu chúng ta sống thân
tình và biết cảm thương nhau, thì xin anh em hãy làm cho niềm vui của tôi được
trọn vẹn, là hãy có cùng một cảm nghĩ, cùng một lòng mến, cùng một tâm hồn,
cùng một ý hướng như nhau.” (Pl 2,1-2 : Bài đọc II). Sự liên kết với Chúa
Kitô và những người anh em trong Hội Thánh chỉ thể hiện một cách đầy đủ và
chính xác mỗi khi chúng ta hiệp dâng Thánh Lễ. Do đó thánh Phaolô nhắc nhở : “Chúng ta hãy để ý đến nhau mà làm sao cho
người này thúc đẩy người kia sống yêu thương và làm những việc tốt. Chúng ta
đừng bỏ các buổi hội họp (hiệp dâng Thánh Lễ) như vài người quen làm ; trái lại
phải khuyến khích nhau, nhất là khi anh em thấy Ngày Chúa đến đã gần” (Dt
10,24-25).
Thực ra chỉ nhờ ơn Chúa trợ lực, ta
mới có thể làm lành như Tông Đồ Phaolô chỉ dạy : “Đừng làm vì ghen tỵ hay vì hư danh, nhưng hãy lấy lòng khiêm nhường mà
coi kẻ khác hơn mình.Mỗi người đừng tìm lợi ích cho riêng mình, nhưng hãy tìm
lợi ích cho người khác nữa! Giữa anh em với nhau,anh em hãy có những tâm tình
như chính Đức Giêsu Kitô. Ngài vốn dĩ là Thiên Chúa mà không nghĩ phải nhất
quyết duy trì địa vì ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh
quang, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân sống như người trần thế.
Người lại còn hạ mình vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây
thập tự. Chính vì thế, Thiên Chúa đã siêu tôn Người và tặng ban danh hiệu trổi
vượt trên muôn ngàn danh hiệu. Như vậy khi vừa nghe danh thánh Giêsu, cả trên
trời dưới đất và trong nơi âm phủ, muôn vật phải bái quỳ ; và để tôn vinh Thiên
Chúa Cha, mọi loài phải mở miệng tuyên rằng : “Đức Giêsu Kitô là Chúa” (Pl 2,3-11 : Bài đọc II).
Ai biết làm lành giống Chúa Giêsu,
cho dù thân xác yếu đuối còn vương vấn trong tội, hãy sám hối và thể hiện bằng
việc lành (x Mt 3,8), thì đã diễn tả người con cả chối không đi làm vườn nho
cho cha, nhưng sau lại hối hận đi làm! (x Mt 21,28-29 : Tin Mừng)
Vì vậy “Chúa nói: “Chiên của tôi thì
nghe tiếng tôi, tôi biết chúng và chúng theo tôi” (Ga 10,27: Tung Hô Tin
Mừng). Nghe tiếng Chúa để theo Ngài, cụ thể phải là ý thức sống : Quá khứ chỉ còn là một trải nghiệm, tương
lai ngoài tầm tay ta, chỉ có HÔM NAY mang theo mình một trách nhiệm. Trách
nhiệm đó là : “SÁM HỐI, thể hiện bằng LÀM
LÀNH” trong vườn nho của Chúa là Hội
Thánh. Vì : “Lạy Chúa, nghĩa nặng với
ân sâu của Ngài” (Tv 25/24,6a : Đáp ca).
THUỘC LÒNG.
Hãy
làm việc lành, xứng với lòng hối cải ! (Mt 3,8)
http://phaolomoi.net
Lm GIUSE ĐINH QUANG THỊNH