BÀI ĐỌC : 1Tx 4,9-11

            ₉ Thưa anh em, còn về tình huynh đệ, anh em không cần ai viết cho anh em, vì chính anh em đã được Thiên Chúa dạy phải thương yêu nhau,₁₀ và anh em cũng đang làm như vậy cho tất cả các anh em trong toàn miền Ma-kê-đô-ni-a. Nhưng thưa anh em, tôi khuyên nhủ anh em hãy tiến tới nhiều hơn nữa.₁₁ Hãy gắng giữ hoà khí, ai lo việc nấy và lao động bằng chính bàn tay của mình, như chính tôi đã truyền cho anh em.

ĐÁP CA : Tv 97

Đ.        Chúa xét xử muôn dân theo lẽ công bình.  _{(x c 9)}

₁ Hát lên mừng Chúa một bài ca mới, vì Người đã thực hiện bao kỳ công. Người chiến thắng nhờ bàn tay hùng mạnh, nhờ cánh tay chí thánh của Người.

₇ Gầm vang lên, hỡi biển cả cùng muôn hải vật, địa cầu với toàn thể dân cư! ₈ Sông lạch ơi, vỗ tay đi nào, đồi núi hỡi, reo mừng trước tôn nhan Chúa.

₉ Vì Người ngự đến xét xử trần gian, Người xét xử địa cầu theo đường công chính, xét xử muôn dân theo lẽ công bình.

TUNG HÔ TIN MỪNG : Ga 13,34

            Hall-Hall : Chúa nói : “Thầy ban cho anh em một điều răn mới, là anh em hãy yêu thương nhau, như Thầy đã yêu thương anh em.” Hall.

TIN MỪNG : Mt 25, 14-30

            ₁₄ Bấy giờ, Đức Giê-su kể cho các môn đệ nghe dụ ngôn này : "Quả thế, cũng như có người kia sắp đi xa, liền gọi đầy tớ đến mà giao phó của cải mình cho họ.₁₅ Ông cho người này năm yến, người kia hai yến, người khác nữa một yến, tuỳ khả năng riêng mỗi người. Rồi ông ra đi. Lập tức,₁₆ người đã lãnh năm yến lấy số tiền ấy đi làm ăn buôn bán, và gây lời được năm yến khác.₁₇ Cũng vậy, người đã lãnh hai yến gây lời được hai yến khác.₁₈ Còn người đã lãnh một yến thì đi đào lỗ chôn giấu số bạc của chủ.₁₉ Sau một thời gian lâu dài, ông chủ đến tính sổ với các đầy tớ và thanh toán sổ sách với họ.₂₀ Người đã lãnh năm yến tiến lại gần, đưa năm yến khác, và nói: "Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi năm yến, tôi đã gây lời được năm yến khác đây."₂₁ Ông chủ nói với người ấy: "Khá lắm! hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh! "₂₂ Người đã lãnh hai yến cũng tiến lại gần và nói: "Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi hai yến, tôi đã gây lời được hai yến khác đây."₂₃ Ông chủ nói với người ấy: "Khá lắm! hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh! "₂₄ Rồi người đã lãnh một yến cũng tiến lại gần và nói: "Thưa ông chủ, tôi biết ông là người hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi.₂₅ Vì thế, tôi đâm sợ, mới đem chôn giấu yến bạc của ông dưới đất. Của ông đây, ông cầm lấy! "₂₆ Ông chủ đáp: "Hỡi đầy tớ tồi tệ và biếng nhác! Anh đã biết tôi gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi,₂₇ thì đáng lý anh phải gởi số bạc của tôi vào ngân hàng, để khi tôi đến, tôi thu được cả vốn lẫn lời chứ!₂₈ Vậy các ngươi hãy lấy yến bạc khỏi tay nó mà đưa cho người đã có mười yến.₂₉ Vì phàm ai đã có, thì được cho thêm và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi.₃₀ Còn tên đầy tớ vô dụng kia, hãy quăng nó ra chỗ tối tăm bên ngoài: ở đó, sẽ phải khóc lóc nghiến răng."

CHÚA THƯỞNG MỖI NGƯỜI XỨNG VIỆC HỌ LÀM

(2Cr 5,10)

            Muốn trở thành người tôi tớ khôn ngoan và trung tín của Thiên Chúa, qua dụ ngôn những yến bạc chủ giao cho các đầy tớ, Đức Giêsu dạy ta phải thực hành bốn điểm giáo lý:

-  Khả năng Chúa ban cho là để phục vụ.

-  Làm cho anh em trong Chúa mới thực là làm cho mình.

-  Chớ lười mà sinh láo!

-  Chúa cần cả những người hèn kém làm vinh danh Ngài.

I- KHẢ NĂNG CHÚA BAN CHO LÀ ĐỂ PHỤC VỤ

            Ông chủ giao cho ba loại đầy tớ những yến bạc khác nhau : người năm nén ; kẻ hai nén ; có người chỉ một nén. Chủ giao theo khả năng mỗi người để họ kinh doanh sinh lời (x Mt 25,14-15 : Tin Mừng).

            Điều này thánh Phaolô hướng dẫn ta hiểu cách cụ thể : “Người thì được Thần Khí ban lời khôn ngoan, kẻ khác lại được lời trí tri, thể theo cũng một Thần Khí ; và cũng bởi Thần Khí người thì được lòng tin, kẻ khác được đặc ân chữa bệnh, có kẻ lại được ơn làm phép lạ, người thì được nói các thứ ngôn ngữ, kẻ lại được ơn diễn giải nhiều ngôn ngữ. Hết mọi điều ấy cùng một Thần Khí ra uy làm nên, phân chia cho mỗi người mỗi cách, như Ngài muốn nhằm mục đích mưu ích chung” (1Cr 12,4-11). Do đó người được Chúa giao nhiều khả năng không vênh vang tự đắc, không lạm dụng tự do mà phung phí ơn Chúa ; còn kẻ được Chúa cho ít khả năng, không tự ti mặc cảm, không ươn lười co cụm! Vì người này được Chúa cho nhiều, kẻ nọ được Chúa giao ít, đều có trách nhiệm phục vụ mưu ích chung!

            Vì ngay từ lúc Thiên Chúa tạo dựng con người, Ngài yêu thương nên đã trao cho họ làm “chủ công trình tay Chúa sáng tạo”(St 1,28). Thế nên họ phải cày cấy và canh giữ đất đai (x St 2,15). Đức Giêsu đã tỏ vinh quang của Ngài trên núi Hiển Dung cho ba môn đệ để họ được cảm nếm trước vinh quang Phục Sinh, làm các ông say mến vinh quang ấy nên không muốn xuống núi (x Mt 17). Thế mà khi Đức Giêsu từ cõi chết sống lại, Ngài lại tỏ mình ra cho bà Maria Madalena giống nguyên tổ Adam khi mới được Thiên Chúa tạo dựng : Người trao cho Adam sứ mệnh canh tác vườn, thì bà Maria Madalena nhìn thấy Chúa Giêsu Phục Sinh lại tưởng đó là người làm vườn (x Ga 20,15). Đây là hình ảnh Chúa muốn nói với mọi Kitô hữu : Không phải đợi đến ngày cánh chung mới nhận ra giá trị sự sống Phục Sinh, mà ngay khi ta còn sống trên đời với bàn tay lao động, ta biến đổi sự vật chung quanh nên hoàn hảo hơn, đó cũng chính là niềm vui Phục Sinh, mà Chúa muốn ta thể hiện cho đồng loại cảm nghiệm ơn cứu độ của Ngài.

Bởi vậy lao động là cách con người thể hiện mình được dựng nên giống Thiên Chúa (x St 1,26), đến như được đồng hóa với Ngài (x Gl 2,20). Một trong những nét ta biểu lộ giống Chúa là : bàn tay lao động của ta giống Đức Giêsu: “Cha Ta hằng làm việc, Ta cũng thế” (Ga 5,17).

            Chính vì thế mà giáo huấn của Công Đồng Vat.II, trong Hiến Chế Vui Mừng Và Hy Vọng số 35 dạy : “Hoạt động của con người phát xuất từ con người, nên quy hướng về con người. Thật vậy, khi làm việc, con người không những biến đổi sự vật và xã hội, mà còn cải thiện chính mình. Bởi vì khi làm việc, con người học biết được nhiều điều, phát triển tài năng, cũng như thoát ra và vượt khỏi chính mình. Nếu được hiểu cho đúng thì, sự tăng triển này còn đáng gía hơn mọi của cải thu tích được. Giá trị của con người hệ tại ở “CÁI MÌNH LÀ” hơn là ở “CÁI MÌNH CÓ”. Như thế làm việc là cách chia sẻ với đồng loại, cũng là thực hành Lời Chúa Giêsu dạy : “Cho thì có phúc hơn là lấy” (Cv 20,35).

            Tuy nhiên đừng chỉ đầu tư hết năng lực vào việc xây dựng những thực tại trần thế, mà hãy bắt chước lịch làm việc mỗi ngày của Đức Giêsu : Ưu tiên cho việc cầu nguyện, thứ đến là sinh hoạt Lời Chúa, sau đó mới đi phục vụ nhu cầu thân xác đồng loại (x Lc 4,31-44). Cầu nguyện phải ưu tiên cho việc tham dự Thánh Lễ, vì chỉ nhờ hiệu quả của Thánh Lễ, ta mới thực hành được Lời Đức Giêsu dạy : “Hãy ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong anh em. Ai ở lại trong Thầy thì sinh nhiều hoa trái” (Ga 15,4a.5b). Nghe và thực hành Lời Chúa thì phải xác tín : “Lời Thiên Chúa là Lời ân sủng, có sức xây dựng và ban gia nghiệp cho những người đã được thánh hiến” (Cv 20,32-34).

II- LÀM CHO ANH EM TRONG CHÚA MỚI THỰC LÀ LÀM CHO MÌNH.

            Chủ gọi hai đầy tớ đến tính sổ, người lãnh năm yến bạc làm thêm năm yến khác ; người lãnh hai yến bạc làm thêm hai yến nữa. Hai đầy tớ này làm vốn sinh lợi đạt chỉ tiêu 100%, thì cả hai được chủ ban thưởng giống nhau, ông nói : “Tốt, đầy tớ lương hảo và trung trực ; ít mà ngươi đã trung trực thì ta sẽ đặt ngươi cai nhiều ; hãy vào trong hoan lạc của chủ ngươi” (Mt 25,21-23 : Tin Mừng). 

            Cách đối xử của ông chủ quá nhân hậu đối với đầy tớ, ở đời này chẳng hề tìm thấy, do vậy ta phải hiểu ông chủ đó là Thiên Chúa cư xử đối với mỗi người chúng ta, khi ta đã vì yêu mà phục vụ đồng loại. Thánh Phaolô nói : “Tình yêu Đức Kitô thúc bách” (2Cr 5,14). Có phục vụ vì yêu, Chúa mới ban thêm nhiều ơn, như Ngài nói : “Kẻ có được cho thêm và nên dư dật” (Mt 25,29-30 : Tin Mừng). Rõ ràng “công khó bạn làm ra bạn được an hưởng, bạn quả là lắm phúc nhiều may” (Tv 128/127,2). Vì “Ngài không xuất tiền đặt nợ thu lời, cũng không ăn hối lộ kẻ hiền lương” (Tv 15/14,5).

III- CHỚ LƯỜI MÀ SINH LÁO!

            Tên đầy tớ thứ ba, chủ trao cho một yến bạc, đây là số vốn không nhỏ vì tương đương với sáu ngàn quan tiền (hay 6.000 đồng), tương đương với tiền công nhật của 6.000 ngày (x Mt 20,2). Nếu chủ gọi hắn đến tính sổ trước tiên, hắn không biết lòng nhân hậu của chủ, thì còn thông cảm với hắn nói hỗn với chủ : “Tôi biết ông là người  hà khắc, không gieo mà gặt, không vãi mà thu, nên tôi sợ và tôi đã giấu yến vàng của Ngài” (Mt 25,24-25 : Tin Mừng). Nhưng ở đây hắn vừa nhìn thấy chủ xử quá nhân hậu với hai người trước : chủ chẳng trích lời cũng chẳng thu vốn của ai, lại còn ban cho thêm dư dật, thế mà hắn dám lếu láo kết án chủ là “người hà khắc”! Bởi thế hắn bị chủ lên án vì ba lý do :

1. Không cộng tác với đồng loại : Chủ nói với tên đầy tớ lười biếng : "Tại sao ngươi không gởi bạc của ta vào ngân hàng" (x Mt 25,27: Tin Mừng). Có nghĩa là khả năng Chúa ban cho mỗi người nhiều hay ít, phải dùng mà cộng tác với anh em để xây dựng cộng đoàn. Vì thế giáo huấn Công Đồng Vat.II trong Hiến Chế Vui Mừng Và Hy Vọng số 32 dạy : “Thiên Chúa đã dựng nên con người, không phải để sống riêng rẽ, nhưng để tạo sự liên kết xã hội, vì Thiên Chúa không muốn thánh hóa và cứu độ con người cách riêng rẽ thiếu liên kết”.

2. Sống vô dụng. Như ông chủ nói : “Tên đầy tớ vô dụng kia, hãy đuổi nó ra tối tăm bên ngoài, ở đó sẽ phải khóc lóc và nghiến răng” (Mt 25,30 : Tin Mừng). Tên đầy tớ này vô dụng đối với anh em, nhưng không vô dụng đối với chủ, bởi vì hắn có công chôn giấu yến vàng của chủ, không làm thất thoát. Thế thì ta nghĩ lại chính mình có khi còn thua tên đầy tớ này, vì của Chúa ban cho, ta không giữ nguyên vẹn, mà đã lạm dụng ơn Chúa gây tác hại cho bản thân và cho đồng loại,như thế là ta phá tán yến bạc Chúa đã trao cho! Tệ hơn dùng ơn Chúa để làm nhục Ngài.

3. Lười sinh láo ! Tên đầy tớ chẳng những không làm sinh lời cho chủ lại còn kết án chủ “hà khắc, không gieo mà gặt, không vãi mà thu”, như thế hắn nói thiếu logic : nếu chủ đã không giao sao hắn lại nói “đây yến bạc của ông tôi sợ mà chôn giấu” ? Và khi hắn nhìn ông chủ cư xử với hai người trước rất nhân hậu, nếu hắn đấm ngực thú lỗi : “Tôi hiểu lầm ông hà khắc, nên tôi chôn giấu vốn của ông, bây giờ tôi mới nhận ra ông thật nhân hậu với hai người kia, ước gì tôi cũng được ông xử với tôi như thế!” Chắc chắn hắn sẽ được chủ khen và còn ân thưởng cho, nhưng hắn nói láo kết án chủ là người hà khắc, keo kiệt, nên chủ mới nói: “Ta xử với ngươi theo miệng ngươi nói” (Lc 19,22). Hắn khác hẳn anh trộm lành, suốt đời chỉ làm hại đồng loại và làm nhục Thiên Chúa,nhưng nhờ anh biết sám hối và xin theo Chúa Giêsu,đã được Ngài cho vào Thiên Đàng ngay! (x Lc 23,40-43). Kẻ lười biếng và nói láo thuộc dòng giống Giuđa, hắn cũng là một trong Nhóm Mười Hai, nhưng hắn không làm vinh hiển Chúa, thì điều hắn có là chính con người của hắn, hắn tự tiêu diệt mình đến vỡ bụng lòi ruột ra (x Cv 1,18), còn chức vụ Tông Đồ cũng bị cất đi mà trao cho Matthia (x Cv 1,15). Đúng là "Chúa đến xét xử muôn dân theo lẽ công bình" (Tv 98/97,9 : ĐC năm lẻ).

IV- CHÚA CẦN CẢ NGƯỜI HÈN KÉM LÀM VINH DANH NGÀI.

            Trong lịch sử Các Thánh

1-  Nhiều vị được Chúa trao số vốn nhỏ bé lại làm vinh hiển Chúa trước các đại gia và  những bậc vị vọng. Đan cử :

            + Thánh Maria Madalena, một người bị kết án là phụ nữ tội lỗi khét tiếng vì bị bảy quỷ thống trị, thế nhưng khi bà được Đức Giêsu trừ bảy quỷ, từ bấy giờ bà hiến dâng tất cả tài sản cho việc truyền giáo và trở thành người đầu tiên loan báo Tin Mừng Phục Sinh cho thế giới (x Lc 8,1-3 ; Ga 20,18).

            + Thánh Gioan Maria Vianey có trí khôn tầm thường, không đủ điểm trong các môn Thần học ở Đại Chủng Viện, nên đã bị cha Giám đốc sa thải! Nhưng nhờ cha Sở bảo lãnh,Gioan Vianey được trở lại Chủng Viện, và ngài đã trở nên một vị Linh mục thánh thiện, nhiệt tình, gương mẫu, xứng đáng là Bổn mạng các cha Sở!

            + Thánh nữ Catharina, vì gia cảnh nghèo nên thất học, thế mà nhờ bà biết cầu nguyện cho Hội Thánh đang gặp sóng gió, bà đã thành công làm cho ba Giáo hoàng đang tranh ngôi vị vào những năm 1378-1417, một ở Roma, một ở Bỉ, một ở Pháp, phải từ chức để bầu lại Thủ Lãnh Hội Thánh, thủ đô đặt ở Roma. Vì công đức ấy mà Hội Thánh tôn vinh bà làm Thánh Tiến sĩ.

Bởi thế, thánh Phaolô nói : “Khi anh em được Thiên Chúa kêu gọi, thì trong anh em đâu có mấy kẻ khôn ngoan trước mặt người đời, đâu có mấy người quyền thế, mấy người quý phái. Song những gì thế gian cho là điên dại, thì Thiên Chúa đã chọn để hạ nhục những kẻ  khôn ngoan ; những gì thế gian cho là yếu kém, thì Thiên Chúa đã chọn để hạ nhục những kẻ hùng mạnh ; những gì thế gian cho là hèn mạt không đáng kể, là không có, thì Thiên Chúa đã chọn để hủy diệt những gì hiện có, hầu không một phàm nhân nào dám tự phụ trước mặt Người” (1Cr 1,26-29 : Bài đọc năm chẵn).

2- Chúa dùng người hèn kém làm vinh hiển Chúa còn là để kích thích những người giàu có, vị vọng, không được thua kém người nghèo, kẻ hèn mọn, trong sứ mệnh làm Tông Đồ cho Ngài. Đan cử :

-  Ông Giakêu trưởng ty quan thuế là người giàu có, ông đã bán hết gia tài để chia sẻ theo ý Chúa, bởi đó ông được Chúa xác nhận : “Nhà này được ơn cứu độ, vì người này mới thực là dòng giống của Abraham”. Và ông đã trở nên mẫu người tung hô Đức Giêsu lúc Ngài tiến vào thành Giêrusalem trong vinh quang (Lc 19).

-  Tông Đồ Phaolô, ông rất xuất sắc về mặt văn hóa cũng như Luật Môsê. Về lãnh vực này có lẽ Mười Hai môn đệ Đức Giêsu chọn chưa đáng là học trò của ông Phaolô. Thế nhưng khi Đức Giêsu chộp được ông, với ơn Chúa trợ giúp, ông đã tận dụng chất xám để làm vinh hiển Chúa không thua kém các Tông Đồ thượng đẳng (x 2 Cr 11,5).

Những mẫu sống Đạo như trên là những người làm ứng nghiệm lời kinh : "Hạnh phúc thay dân nào Chúa chọn làm gia nghiệp" (Tv 33/32,12b : ĐC năm chẵn). Một khi đã nhận ra ta được Chúa thương như thế,thì cũng phải biết thương xót đồng loại, mà khuyến khích người anh em gia tăng làm điều tốt, như lời thánh Tông Đồ nhắc nhở : "Chính anh em đã được Thiên Chúa dạy phải thương yêu nhau, tôi khuyên nhủ anh em hãy tiến tới hơn nữa, hãy gắng giữ hòa khí, ai lo việc nấy và lao động bằng chính bàn tay của mình, như chính tôi đã truyền cho anh em. Như vậy, lối sống của anh em sẽ được người ngoài cảm phục, và anh em sẽ không cần nhờ đến ai" (1Tx 4,9-11 : Bài đọc năm lẻ). Một khi lời khuyên của thánh Phaolô được đem ra thực hành, thì đã nối dài và mở rộng Giới Răn yêu thương Đức Giêsu dạy : "Thầy ban cho anh em  một Điều Răn mới, là anh em hãy yêu thương nhau, như Thầy đã yêu thương anh em" (Ga 13,34 : Tung Hô Tin Mừng).

THUỘC LÒNG

            Tên lười tệ kém hòn phân, ai mà đụng nó là tay phủi liền ! (Hc 22,2).

http://phaolomoi.net

Lm GIUSE ĐINH QUANG THỊNH