BÀI GIẢNG
ĂN
CHAY ĐỂ CÓ CHÚA GIÊSU HIỆN DIỆN
Tôn
giáo nào cũng có hình thức ăn chay để biểu lộ lòng đạo đức, nhưng ý nghĩa và
hình thức thì khác nhau :
- Phật Giáo ăn chay không nhịn đói, mà kiêng ăn thịt
động vật, vì họ tin rằng ai chết chưa được siêu thoát thì phải đầu thai vào một
con vật nào đó. Cho nên ăn thịt động vật là cách “ăn thịt người”, hoặc xúc phạm
đến hồn tiền nhân.
- Người Công Giáo ăn chay là bớt phần ăn để có thêm tiền
của lo việc phát triển Tin Mừng và xây dựng Hội Thánh, đồng thời còn chia sẻ
cho những người không có khả năng tự kiếm sống. Chia sẻ của cải như thế nhằm
biểu lộ Đức Ái, hầu đưa đồng loại về cho Chúa Giêsu, Ngài gọi họ là những “kẻ
bé nhỏ” (x Mt 25,31-46).
- Người Do Thái giáo có nhiều lý do để ăn chay :
a-
Khi có biến cố như :
· Có
người qua đời. (x 1Sm 31,13)
· Vì
goá bụa. (x Gd 8,5-6)
· Tai
họa xảy đến cho đất nước. (x 2V 25,1-4)
b- Khi đứng trước một sứ mệnh quan trọng :
· Sắp
đi giao chiến (1Sm 14,24)
· Chuẩn
bị gặp Chúa hay thi hành mệnh lệnh Chúa trao (x Is 58,2-3 ; Lv 16,29 ; Ds 29,7)
Hình
thức ăn chay là nhịn ăn như Đức Giêsu (x Mt 4,1-11), hoặc theo truyền thống
hình thức của người Do Thái : Ăn chay phải mặc áo vải thô ngồi trên đống tro,
hay rắc tro lên đầu mà cầu khẩn cùng Thiên Chúa (x Gn 3,5t ; Gr 6,26 ; Gd 8,4 ;
Es 4,17k).
Nhưng tiếc rằng nhiều người Do Thái lạm
dụng ngày ăn chay, “họ ăn chay mà vẫn lo kiếm lợi, vẫn áp bức những kẻ làm công
cho mình, vẫn đôi co cãi vã, đánh đập đồng loại thật bạo tàn. Trong khi đó các
ngôn sứ lên tiếng giáo dục : ăn chay
phải là mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị
áp bức, chia cơm áo cho người đói rách, rước vào nhà những người nghèo không có
nơi cư ngụ. Có thế công lý mới đi trước mặt ngươi, vinh quang Chúa bao bọc
ngươi trước sau. Họ nhếch miệng kêu van, Chúa nhận lời ngay” (x Is
58,1-9a).
Dù
người ta thực hành giáo huấn ăn chay của ngôn sứ Isaia như trên, thì vẫn còn
dừng lại trong lãnh vực nhân bản.
Đức Giêsu đòi người ta phải đi xa hơn :
Ngài muốn mọi người chẳng những giữ đúng Luật ăn chay như ngôn sứ Isaia đã dạy
để có nhân cách, mà còn phải tìm lại sự hiện diện của Tân Lang Giêsu trong tâm
hồn. Tân Lang Giêsu chỉ hiện diện trong tâm hồn, khi ta còn là “trinh nữ thanh
khiết đã được đính hôn với Tân Lang Giêsu trong Bí tích Thánh Tẩy” (2Cr 11,2).
Vì thế, Đức Giêsu nói : “Chẳng lẽ các ông
lại có thể bắt khách dự tiệc cưới ăn chay, khi chàng rể còn ở với họ? Sẽ có
ngày chàng rể bị đem đi; ngày đó, họ mới ăn chay.” (Lc 5,34-35 : Tin Mừng).
“Chàng rể bị đem đi”, chính là lúc ta
có điều kiện phục vụ người anh em mà lại khước từ ; và khi ta không còn tin yêu
Chúa Giêsu, còn cứ nán lại trong tội trọng, giống như những kẻ đem Ngài đi đóng
đinh trên thập giá ! Vậy ta muốn mời tân Lang Giêsu trở lại tâm hồn như ngày
mới lãnh Bí tích Thánh Tẩy, thì có hai cách :
a- Giảm
bớt nhu cầu chi tiêu của mình (ăn chay), để có của chia sẻ cho những người
không có khả năng tự kiếm sống. Nhưng hãy nhớ rằng ý hướng chia sẻ làm cho
người anh em thuộc về Hội Thánh Chúa Kitô, mà Đức Giêsu gọi họ là những “kẻ bé
nhỏ”, có thế mới là làm cho Chúa (x Mt 25,31-46).
b- Giảm
bớt công việc trần thế, để có thời giờ cầu nguyện, nghe và học hỏi Lời Chúa,
lãnh các Bí tích, nhất là Bí tích Thánh Thể.
Cách ăn chay như thế mới là đúng Luật Hội
Thánh. Vì thế Hội Thánh dạy : Muốn được rước Lễ, phải nhịn ăn trước một giờ,
trừ nước lã và thuốc chữa bệnh. Đối với người già yếu hay bệnh tật thì không
cần giữ chay (x Giải Thích Giáo Luật số 919).
Đó là Giáo Lý Mới về việc ăn chay của Đức Giêsu dạy. Ta biết trong tiệc
cưới Cana, chủ tiệc khen “rượu mới Đức Giêsu ban thì ngon hơn rượu cũ” (x Ga 2,1-10). Đó là
dấu Giao Ước Mới Đức Giêsu thiết lập, ai tuân giữ thì được cứu độ vì đã được
kết hợp với Chúa Giêsu, hơn hẳn Giao Ước cũ, kẻ nào thi hành vẫn còn cảm thấy
mình bị giam trong tội (x Gl 3,22). Để nhận ra giá trị Giao Ước Mới trổi vượt
và làm hoàn hảo giá trị Giao Ước cũ (x Mt 5,17), tác giả thư Do Thái viết : “Chúa Giêsu là trung tâm Giao Ước Mới, lấy
cái chết của mình mà chuộc tội lỗi những người đã vi phạm Giao Ước cũ, Giao Ước
Mới của Chúa Giêsu còn trở thành Di Chúc (Chúc Thư). Thật vậy, di chúc chỉ có
giá trị khi người làm di chúc đã chết. Giao Ước cũ ông Môsê đã công bố cho toàn
dân Do Thái, mọi điều đã ghi chép trong sách Luật, thì ông lấy máu các con bê,
con dê mà hòa chung với nước, rồi dùng cành hương thảo rảy trên sách Luật cũng
như trên toàn dân và nói : “Đây là máu giao ước, Thiên Chúa đã truyền cho anh
em tuân giữ, để hết thảy mọi sự được thanh tẩy bằng máu, vì không có đổ máu
không có ơn cứu độ. Nhưng máu con vật
ông Môsê rảy trên dân chỉ là dấu Chúa Kitô Giêsu đã tự hiến tế chỉ một lần, để
xóa bỏ tội lỗi muôn người hầu cứu độ những ai trông đợi Người” (Dt
9,15-20). Bởi thế Đức Giêsu nói : “Không
ai đổ rượu mới vào bầu da cũ, vì như vậy, rượu mới sẽ làm nứt bầu, sẽ chảy ra
và bầu cũng hư. Nhưng rượu mới thì phải đổ vào bầu mới. Cũng không ai uống rượu
cũ mà còn thèm rượu mới. Vì người ta nói: "Rượu cũ ngon hơn." (Lc
5,37-39 : Tin Mừng).
Mục
đích của Giao Ước Mới là cho ta được “mặc
lấy Chúa Kitô” (x Gl 3,27). Ta mặc lấy Chúa Kitô mới được trở nên công
chính, cho dù thân xác ta có chết vì tội đã phạm (x Rm 8,10). Nhìn cách ăn mặc
của một người, ta biết phần nào về nhân cách của người đó, thì chẳng ai đủ nhân cách bằng được mặc lấy
Chúa Kitô. Có thế mới làm trọn ý nghĩa xưa Chúa lột da thú may áo mặc cho
nguyên tổ Adam, Eva (x St 3,21), thay cho những chiếc lá họ lấy che thân (x St
3,7). Cho nên Đức Giêsu dạy : “Không ai
xé áo mới (Giêsu) lấy vải vá vào áo cũ (da thú), vì hai miếng vải không hợp
nhau” (x Lc 5,6 : Tin Mừng). Ai được “mặc
lấy Chúa Kitô”, thì “con người cũ đã
qua đi, con người mới được thành sự” (2Cr 5,17). Vì “trong Chúa Giêsu, muôn vật được tạo thành, trên trời cùng dưới đất, hữu
hình với vô hình, để tất cả đều tồn tại trong Người. Người cũng là đầu của thân thể, nghĩa là đầu của Hội Thánh ; Người là
khởi nguyên,là Trưởng Tử trong số những người từ cõi chết sống lại, để trong
mọi sự Người đứng hàng đầu. Vì Thiên Chúa đã muốn làm cho tất cả sự viên mãn
hiện diện ở nơi Người, cũng như muốn nhờ Người mà làm cho muôn vật được hoà
giải với mình. Nhờ máu Người đổ ra trên thập giá,Thiên Chúa đã đem lại bình an
cho mọi loài dưới đất và muôn vật trên trời.” (Cl 1,15-20 : Bài đọc năm
lẻ). Chân lý này chỉ xảy đến cho ta lúc ta được hiệp dâng Thánh Lễ với Hội
Thánh, để ta thúc giục mọi người : “Hãy
vào trước thánh nhan Chúa giữa tiếng hò reo” (Tv 100/99,2b : ĐC năm lẻ).
Vậy khi được mặc lấy Chúa Kitô là ta được
Ngài ở cùng. Ai đã được Chúa ở cùng, thì người ấy được Ngài trao cho nhiệm vụ
vượt khả năng của họ, nhưng họ vẫn chu toàn cách hoàn hảo. Cụ thể như ông Môsê
không có khả năng lãnh đạo dân Do Thái ra khỏi Ai Cập, nhưng Chúa nói với ông :
“Cứ đi, có Ta ở cùng ngươi”, thế là
ông làm tròn sứ mệnh Ngài trao (x Xh 3,13-14) ; Hoặc như Chúa Giêsu Phục Sinh
trao cho các môn đệ sứ mệnh làm cho muôn dân trở thành môn đệ của Ngài, thì
thật là vượt khả năng của các ông, vì các ông bị liệt vào hạng thất học (x Cv
4,13), tinh thần lại bạc nhược (x Mt 26,56). Nhưng khi các ông được Chúa Giêsu
ở cùng, các ông dồi dào khả năng chẳng những làm được các việc như Chúa Giêsu
mà còn làm được nhiều việc lớn lao hơn thế nữa (x Mt 28,19-20 ; Ga 14,12), để
quy tụ muôn loài muôn vật tôn vinh Thiên Chúa (x 1Cr 3,21-23), đó là niềm vinh
dự của những người được Chúa cứu độ, xứng đáng là Hiền Thê của Tân Lang Giêsu
khởi đi từ Bí tích Thánh Tẩy (x 2 Cr 11,2 ; Ga 3,29), nên chẳng còn gì phải sợ
hãi, giống như Tông Đồ Phaolo đã nói : “Đối
với tôi, dù có bị anh em hay toà đời xét xử, tôi cũng chẳng coi là gì. Mà tôi,
tôi cũng chẳng tự xét xử lấy mình. Quả thật, tôi không thấy lương tâm áy náy
điều gì, nhưng đâu phải vì thế mà tôi đã được kể là người công chính. Đấng xét
xử tôi chính là Chúa” (x 1Cr 4,3-4 : Bài đọc năm chẵn). Bởi vì Chúa Giêsu
đã nói : “Tôi là ánh sáng thế gian, ai
theo tôi sẽ nhận được ánh sáng đem lại sự sống” (Ga 8,12 : Tung Hô Tin
Mừng). Có theo Chúa Giêsu là “ánh sáng
ban sự sống” ta mới là “người công chính
được Chúa thương cứu độ” (Tv 37/36,39a : ĐC năm chẵn).
THUỘC
LÒNG
Mục đích ăn chay là phải tìm lại được sự
hiện diện của Chúa Giêsu trong tâm hồn (x Mt 9,15).
Như trai tài sánh duyên cùng thục nữ, Đấng
tác tạo ngươi sẽ cưới ngươi về. Như cô dâu là niềm vui cho chú rể, ngươi cũng
là niềm vui cho Thiên Chúa ngươi thờ (Is 62,5).
http://phaolomoi.net
Lm
GIUSE ĐINH QUANG THỊNH