BÀI GIẢNG
TINH THẦN
NGHÈO LÀ MỐI PHÚC TRỌNG NHẤT
Triết
gia Nietjche, người Đức, cha đẻ của thuyết “Siêu Nhân”, khi đọc tám điều Đức
Giêsu chúc phúc trong “Tám Mối Phúc”, ông nổi sùng và kết luận : “Ai bảo với các ngươi hãy hy vọng vào một thế
giới khác. Đó là kẻ đầu độc loài người. Hãy lật đổ những bảng ảo giá trị như lẽ
phải, từ thiện, bác ái, đều là những chước quỷ quyệt của lớp người bạc nhược,
vì đó là những trở ngại trên con đường bành trướng và chinh phục của siêu nhân.
Vậy phải đạp đổ tất cả những trở ngại ấy”. Ông Nietjche khẳng định như vậy
vì ông cho rằng chỉ những kẻ điên khùng trong ngày đầu xuân mới chúc nhau : “Phúc
cho anh là kẻ nghèo ; phúc cho chị là kẻ bị bách hại vì sự công chính”.
Bởi
thế, phải có tâm hồn khiêm tốn khao khát chân lý mới cảm nghiệm giá trị lời
giáo huấn của Đức Giêsu. Triết gia Kierkegaard nói : “Chân lý Tin Mừng chỉ nên trình bày cho người ngoại lệ, và muốn là một
Kitô hữu chính danh, phải có chút điên khùng”.
Trong tám Mối Phúc, dấu chỉ phúc được phục sinh, vì
Chúa Giêsu sống lại vào ngày thứ tám. Nhưng thực ra, Mối Phúc I : “Tinh
thần nghèo khó” (Mt 5,3) và Mối Phúc cuối cùng (thứ 8) : “bị
bách hại vì sự công chính” (Mt 5,10-12), bản chất là một. Như thế chỉ
có bảy Mối Phúc, số bảy chỉ sự phục sinh, hạnh phúc vô cùng hoàn hảo và phong
phú ; sáu Mối Phúc còn lại là hiệu quả của “tinh thần nghèo khó” (mở
đầu), “nghèo kinh hoàng nhất là bị bách hại vì sự công chính” (kết
thúc). Vì Ai sống Mối Phúc thứ tám mới bảo đảm được sống lại, để được thông dự
cùng một vinh quang của Chúa Giêsu Phục
Sinh.
Lần kia, Đức Giêsu thấy loài người quá khổ vì nghèo,
Ngài ra đề thi ai vẽ cảnh nghèo nào diễn tả thương tâm nhất, thì được thưởng :
- Người Âu Châu vốn ở
những biệt thự lộng lẫy, thì vẽ cảnh nghèo là túp liều xiêu vẹo.
- Người Phi Châu thì vẽ
cảnh nghèo là những đứa trẻ gầy giơ xương
ngồi bên tử thần.
- Người Việt Nam
diễn tả cảnh nghèo bằng hình ảnh một hậu môn bị mạng nhện bao, vì lâu ngày
tháng đã không có gì ăn!...
- Đức Giáo hoàng thì vẽ
cảnh phó tế Stêphanô bị ném đá.
Chỉ có bức tranh thứ bốn này được Đức Giêsu khen
thưởng là nghèo giống Ngài nhất! Vì Ngài đã chúc phúc cho những ai bị bách hại
vì sự công chính!
Ai sống mối Phúc Tinh Thần Nghèo Khó, nhất là chết vì
sự công chính, thì được kể là đã đạt các mối Phúc khác, để được chính Chúa
Giêsu ra tay chăm sóc hơn ngôn sứ Êlya, vì ông nhiệt tình rao giảng Lời Chúa,
mà dân lại chống đối, nên nạn đói xảy đến, không chỉ trên đất Israel mà còn cả
những vùng lân cận, như Sarepta. Riêng ông được Chúa dìu về ẩn trong một thung
lũng phía đông sông Giođan. Nơi đây, Chúa cho con quạ, một con vật tham ăn lại
biết nhường bánh cho ông Êlya, và ông được uống nước trong lành tự khe suối
chảy ra (x 1V 17,1-6 : Bài đọc năm chẵn). Suối này là dấu chỉ suối cứu độ phát xuất từ bên phải
Đền Thờ chảy ra (x Ed 47), chính là Nước và Máu tuôn xuống từ trái tim Đức
Giêsu bị đâm (x Ga 19,31t), khơi nguồn các Bí tích sinh ơn cứu độ muôn dân. Như
thế, việc ông Êlya đến ẩn mình nơi thung lũng phía đông lại nêu dấu chỉ Con
Thiên Chúa là Vầng Đông viếng thăm loài người (x Lc 1,78), để hết những ai đến
ẩn mình trong “Thung Lũng Suối Tình Yêu Cứu Độ” đã được Đức Giêsu khai mở từ
lúc Ngài xuống sông Giođan để ông Gioan làm phép rửa cho (x Mt 3,13t). Từ đó
Chúa dùng nước tự nhiên chuyển tải ơn tái sinh đến với những ai tin Chúa Giêsu
là Đấng cứu độ duy nhất. Vì “ơn phù hộ
chúng ta ở nơi danh Chúa, là Đấng dựng nên cả đất trời” (Tv 121/120,2 : ĐC
năm chẵn).
Vậy
trước khi ta tìm hiểu về hai mối Phúc Nghèo này (một và tám), ta hãy tìm hiểu
về sáu mối Phúc kia trước.
* Mối Phúc thứ
hai : “Những kẻ hiền lành được đất làm cơ nghiệp” (Mt 5,4). Cụ thể
những người hiền đã được Chúa chúc lành :
-
Ông Abraham không muốn
tranh giành đồng cỏ với cháu Lót, vì sợ mất danh thơm tiếng tốt của dòng giống
Chúa chọn, mặc dù ông là chú nhưng đã nhường cho cháu chọn phần đất nào thích
nhất, phần đất nào Lót không chọn, thì ông Abraham mới chiếm. Vì lòng nhân ái ấy, mà ông Abraham được Chúa chúc
phúc : “Hãy ngước mắt lên và từ chỗ ngươi
đứng, hãy nhìn tứ phía : bắc nam đông tây toàn nơi ngươi thấy đó, Ta sẽ ban cho
ngươi và giống nòi ngươi đến vạn đại” (St 13,14-15).
-
Ông Naaman bị cùi, đã
ngoan ngoãn làm theo lời ngôn sứ Êlysa dạy : đi tắm sông Giođan, cứ ngụp xuống,
trồi lên bảy lần, tức khắc ông được khỏi cùi. Phép lạ này đã mở mắt Đức Tin
ông, ông quyết định từ ngày ấy về sau chỉ thờ Thiên Chúa trên đất Israel
(x 2V 5), đất đã được Thiên Chúa chúc lành chảy sữa và mật (x Xh 3,8).
* Mối Phúc thứ
ba : “Những kẻ ưu phiền sẽ được an ủi” (Mt 5,5). Đan cử như người phụ
nữ tội lỗi khóc than tội mình, biết Đức Giêsu phải chết vì tội chị đã phạm, nên
chị tỏ lòng biết ơn bằng việc xức dầu
thơm vào chân Ngài, lúc Ngài đang dự tiệc tại nhà ông Biệt phái. Dù bị chủ
nhà chê trách, nhưng được Đức Giêsu an
ủi : “Tội lỗi của chị tuy nhiều nhưng chị
đã yêu mến nhiều, thì được tha thứ nhiều, hãy về bình an” (Lc 7,36t).
* Mối Phúc thứ
bốn : “Ai đói khát sự công chính,sẽ được no đầy” (Mt 5,6). Cụ thể như
ông Simeon và bà Anna, suốt đời trông đợi Đấng Cứu Độ, nên đã được phúc nhận ra
Hài Nhi Giêsu, Đấng mà các ngôn sứ đã loan báo đến cứu muôn dân đang ở giữa
rừng người lên Giêrusalem dự Lễ. Ông Simêon và bà Anna vô cùng sung sướng bồng
ẵm Hài Nhi vào lòng, họ được no thỏa hạnh phúc đến nỗi ông Simeon thốt lên : “Giờ đây, lạy Chúa xin cho tôi tớ ra đi bình
an” (Lc 2,25-29).
* Mối Phúc thứ
năm : “Những ai biết xót thương sẽ được Chúa thương xót” (Mt 5,7). Cụ
thể :
-
Ông Samari nhân hậu xót
thương người bị cướp trấn lột và đánh nửa sống nửa chết vứt bỏ dọc đường, ông
đã đưa nạn nhân vào quán trọ chăm sóc. Ông Samari này đã diễn tả Chúa Giêsu xót
thương và chăm sóc chúng ta. Ông trở nên mẫu người sống Đức Ái (x Lc 10,29t).
-
Hoặc anh trộm lành biết
sám hối tội mình và xin Đấng Vô Tội là
Chúa Giêsu xót thương cho anh theo Ngài, và ngay giờ ấy Ngài đã cho anh cùng
vào Thiên Đàng (x Lc 23,40-43).
* Mối Phúc thứ
sáu : “Những ai có tâm hồn trong sạch sẽ được thấy Thiên Chúa (Mt
5,8). Cụ thể :
-
Đức Maria được ơn Vô
Nhiễm (tâm hồn trong sạch), nên Mẹ được
danh “Đầy Ơn Phúc” (x Lc 1,28). Do đó, dù gặp hoàn cảnh đau khổ như khi thấy
Con bị treo trên thập giá, Mẹ vẫn bình tĩnh đứng nhìn (x Ga 19,25) ; hoặc vui
mừng khi Con sống lại, Thánh Kinh không ghi Chúa Giêsu đã hiện ra với Mẹ, vì
lúc nào Mẹ cũng được thấy Thiên Chúa.
-
Các em bé có tâm hồn
trong sạch. nên Thiên thần của các em luôn luôn chiêm ngưỡng Cha trên trời (x
Mt 18,10).
* Mối Phúc thứ
bảy : “Những ai tác tạo hòa bình họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa” (Mt
5,9). Cụ thể Phó tế Stêphanô bị kẻ ác sát hại, ông chỉ biết cầu nguyện : “Xin Chúa đừng chấp tội họ” (Cv 7,60).
Lời cầu nguyện này đã sinh hiệu quả làm cho “sói Saulo” trở thành Tông Đồ
Phaolô xuất sắc, đi loan báo Tin Mừng bình an cho muôn dân, không thua các Tông
Đồ thượng đẳng (x 2Cr 11,5), dù trước đó ông Saulô đã ôm áo động viên người ta
ném đá ông Stêphanô (x Cv 7,58), ông còn xông vào tất cả những nhà Công Giáo
bắt bất cứ ai theo đạo lôi đi tống ngục (x Cv 8,3).
Vì ông Stêphanô cầu nguyện cho kẻ hại mình như thế,
ông xứng danh là “con Đấng Tối Cao”
(x Lc 6,35), đồng danh với “Con Đấng Tối
Cao” là Con của Đức Trinh Nữ Maria (x Lc 1,32).
* Phúc Nghèo và
Phúc Bị Bách Hại (Phúc thứ nhất và thứ tám) : “Người có tinh thần nghèo khó,
cũng như những ai bị bách hại vì sự công chính, Nước Trời là của họ” (Mt 5,3.10-12).
Thực ra bản chất cái nghèo là một sự ác, Chúa không
muốn ai lâm phải. Nhưng trong tám Mối Phúc, Đức Giêsu lại đề cao Mối Phúc Nghèo
mở đầu và kết thúc, thì Mối Phúc Nghèo chỉ được Chúa chúc phúc khi ta sống
giống Chúa Giêsu, như lời thánh Phaolô nói : “Làm sao anh em trở nên giàu có như Đức Kitô, mà vì chúng ta, Ngài đã
trở nên nghèo khó, để chúng ta được giàu có nhờ sự nghèo khó của Ngài” (2Cr
8,9).
Ta phải giàu có như Chúa Giêsu, thì suốt cả cuộc đời
phải tận lực làm việc thu góp, sống cần kiệm, để có điều kiện là cho đồng loại
giàu có, nhất là giàu Lời Chúa, giàu Thiên Chúa, giàu lòng nhân ái, còn bản
thân ta thì chấp nhận sống nghèo như Đức Giêsu, không có nơi ngả đầu (x Lc
9,58).
Ông Phaolô đã sống tinh thần nghèo khó, cụ thể ông
rất đau khổ vì hết lòng loan báo Tin Mừng bình an cho muôn dân. Nhờ thế ông
được Chúa cho rất giàu ơn, nên ông xin Chúa cho các tín hữu cũng được như ông :
“Xin Thiên Chúa là Cha chúng ta, và xin
Chúa Giê-su Ki-tô ban cho anh em ân sủng và bình an. Tôi hằng cảm tạ Thiên Chúa
của tôi vì anh em, về ân huệ Người đã ban cho anh em nơi Đức Kitô Giêsu.Quả
vậy, trong Đức Kitô Giêsu, anh em đã trở nên phong phú về mọi phương diện,
phong phú vì được nghe lời Chúa và hiểu biết mầu nhiệm của Người” (1Cr
1,3-5 : Bài đọc năm lẻ). Đúng là “hãy
nghiệm xem Chúa tốt lành biết mấy!”
(Tv 34/33,9a : ĐC năm lẻ). Vì Chúa đã thực hiện lời hứa : “Anh em hãy vui mừng hớn hở, vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời
thật lớn lao” (Mt 5,12a : Tung Hô Tin Mừng).
THUỘC LÒNG
Làm sao anh
em trở nên giàu có như Đức Kitô, mà vì chúng ta, Ngài đã trở nên nghèo khó, để
chúng ta được giàu có nhờ sự nghèo khó của Ngài (2Cr 8,9).
http://phaolomoi.net
Linh mục GIUSE ĐINH QUANG THỊNH