BÀI GIẢNG
HIẾN CHƯƠNG NƯỚC TRỜI
Có
một ngộ nhận cần được giải tỏa, đúng ra không gọi nghèo khó, đói khát, khóc lóc
là “phúc thật” được, vì bản chất của nó là tiêu cực, là sự dữ! Giáo lý của Chúa
phải là sống tích cực, bản chất việc sống đạo phải là thiện hảo, vì “kẻ tìm Chúa chẳng thiếu thốn chi của cải" (Tv
34/33,11), nên “từ nhỏ dại đến nay tôi
già cả, chưa thấy người công chính bị Chúa bỏ rơi và giống dòng phải ăn mày
thiên hạ !” (Tv 37/36,25).
Triết
gia F. Nietzsche đã mù quáng chối bỏ giá trị “Hiến Chương Nước Trời”, nên khi
bàn về “siêu nhân” ông đã nổi giận vì các mối “Phúc thật” của Ki-tô giáo, ông
cho đó là tạo ra con người bạc nhược, tiêu cực, phản tiến bộ !
Do
đó muốn lãnh hội được giá trị của các mối “Phúc Thật”, con người hãy tìm kiếm
Chúa, phải khiêm nhường đặt mình là kẻ thấp hèn đối với giáo huấn của Chúa,
phải khao khát chân lý và mong được ẩn náu nơi Ngài, hầu được Chúa huấn luyện không
ăn gian nói dối, không làm chuyện bất công ! (x Xp 2,3 ; 3,12-13: Bài đọc I).
Vậy muốn lãnh hội được giáo huấn của Chúa, người tín hữu phải xác tín :
1/ TÂM TƯ VÀ ĐƯỜNG LỐI CỦA
THIÊN CHÚA KHÁC VỚI CON NGƯỜI.
Chúa
phán: “Tư tưởng của Ta không phải là tư
tưởng của các ngươi, và đường lối các ngươi không phải là đường lối của Ta. Trời
cao hơn đất chừng nào thì đường lối của Ta cũng cao hơn đường lối các ngươi, và
tư tưởng của Ta cũng cao hơn tư tưởng các ngươi chừng ấy.” (Is 55,8-9)
Ông
Pascal (nhà toán học, vật lý, văn sĩ, triết gia) nói: “Tâm khám phá ra Thiên Chúa chứ không phải lý trí, tâm lãnh hội chân lý Đức
Tin, chứ không do suy luận đem lại !”
2/ THIÊN CHÚA LÀ ĐẤNG TOÀN
NĂNG BIẾN SỰ DỮ RA LÀNH CHO MỌI KẺ TIN YÊU NGÀI (x Rm 8,28).
3/ PHẢI ĐỌC TOÀN BỘ GIÁO HUẤN CỦA
THIÊN CHÚA, XUYÊN SUỐT TỪ CỰU ƯỚC ĐẾN TÂN ƯỚC, CHỨ KHÔNG CHỈ CHỌN NHỮNG CÂU TRONG
THÁNH KINH MÌNH ƯA THÍCH, ĐỂ RỒI CÂU NÀO NGHE CHÓI TAI THÌ LOẠI ĐI !
4/ CHỈ ĐIỀU NÀO ỨNG NGHIỆM
NƠI ĐỜI SỐNG ĐỨC GIÊ-SU HOẶC PHÙ HỢP VỚI
GIÁO LÝ CỦA NGÀI, VÀ ĐƯỢC HỘI THÁNH CÔNG BỐ MỚI THỰC LÀ Ý CHÚA.
5/ NHIỀU ĐIỂM GIÁO LÝ CHỈ HIỂU
VÀ THẤY ĐƯỢC GIÁ TRỊ TRONG THỜI CÁNH CHUNG (thế giới Phục Sinh).
6/ PHẢI HỌC NƠI THÁNH
TÔ-MA TIẾN SĨ TINH THẦN KHIÊM TỐN VÀ KHAO KHÁT CHÂN LÝ: “Một kiến thức bất toàn về mầu nhiệm cao siêu còn hơn sự ngu dốt hoàn
toàn”.
Dựa
vào các nguyên tắc trên đây, ta mới có thể đón nhận được giá trị các mối “Phúc
Thật” trong “Hiến Chương Nước Trời”, mà Đức Giê-su là ông Mô-sê mới, Ngài lên núi ban Luật mới
cho Hội Thánh Ngài (x Xh 34 = Mt 5). Nhưng Luật Đức Giê-su ban và Luật ông
Mô-sê nhận có những điểm khác nhau :
*Khác nhau về hình
thức:
· Luật Chúa trao cho ông Mô-sê được ghi trên hai
tấm bia đá (x Xh 34, 1); Luật của Đức Giê-su được ghi tạc trên tấm linh hồn và
thân xác của những kẻ tin (x 2Cr 3,3).
· Luật Chúa
trao cho ông Mô-sê gồm ba điều về Chúa ghi bia thứ I, còn bảy điều về người ghi
trên bia thứ II ; nhưng Hiến Chương Nước Trời Đức Giê-su công bố chỉ có tám
điều về con người.
*Khác nhau về bản
chất.
· Luật Chúa ban qua ông Mô-sê còn giam ta trong
tội, có giá trị chăng nữa chỉ như quản giáo dẫn ta đến gặp Chúa Giê-su, Ngài
mới là Đấng giải phóng ta thoát án phạt của Luật (x Gl 3,22-24).
· Luật Chúa ban qua ông Mô-sê, nhưng ơn nghĩa và
sự thật thì nhờ Đức Giê-su Ki-tô mà có. Do sự sung mãn của Ngài tất cả chúng ta
đã lãnh nhận hết ơn này đến ơn khác (x Ga 1,16-17).
Trong
tám mối Phúc, mối Phúc tinh thần nghèo (1) và mối Phúc bị bách hại
vì sống công chính (8), bản chất cũng là nghèo. Như thế mối Phúc “Nghèo”, đã
mở đầu và kết thúc “Hiến Chương Nước Trời”, như hai cái ngoặc đóng khung sáu
mối Phúc còn lại ! Vậy trước khi tìm hiểu ý nghĩa về mối Phúc “Nghèo” đóng
khung, chúng ta hãy tìm hiểu sáu mối Phúc kia trước :
*Mối Phúc thứ hai: “Phúc thay ai hiền lành, vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia
nghiệp.” (Mt 5,4).
Cụ
thể những mẫu người sống hiền đã được đất của Chúa :
+
Ông Abraham không muốn tranh chấp đồng cỏ với cháu Lót, sợ mất danh thơm tiếng
tốt của nòi giống Chúa chọn, nên ông tuy là chú nhưng đã nhường cho cháu Lót
chọn phần đất nào cháu muốn, phần còn lại là của ông. Vì lòng nhân của Abraham,
Thiên Chúa phán cùng ông: “Bắc Nam
Đông Tây, toàn nơi ngươi thấy đó, Ta sẽ ban cho ngươi và dòng giống ngươi đến
vạn đại !” (x St 13,14-15).
+
Ông Na-a-man bị phong cùi, ông ngoan ngoãn làm theo lời ngôn sứ Ê-li-sê đi tắm
sông Gio-đan, nhờ đó ông được khỏi bệnh ! Sau đó ông xin ít đất Israel đưa về
lập bàn thờ kính Chúa, vì ông chỉ muốn thờ Thiên Chúa trên đất dân Chúa mà thôi
! (x 2V 5 ; Tv 136).
Vậy
ta phải hiểu đất Chúa ban trong mối Phúc này là nơi Chúa chọn cho ta được dung
thân, sống đẹp lòng Ngài. Đó chính là
Hội Thánh Công Giáo, tiền trưng Nước Trời ngày cánh chung.
*Mối Phúc thứ ba: “Phúc thay ai sầu khổ vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.”
(Mt 5,5)
Cụ
thể như người phụ nữ tội lỗi, khóc than tội mình đã gây nên cái chết cho Đức
Giê-su,nên chị tỏ lòng biết ơn bằng việc xức dầu thơm lên chân Ngài, rồi hôn
lấy hôn để. Dù bị người đời chê trách, nhưng Đức Giê-su an ủi chị: “Tội lỗi chị tuy nhiều, nhưng yêu mến nhiều,
thì được tha, hãy về bình an !” (x Lc 7,36t)
*Mối Phúc thứ tư: “Phúc thay ai khao khát nên người công chính, vì họ sẽ được
Thiên Chúa cho thỏa lòng.” (Mt 5,6)
Như
ông Si-mê-on và bà An-na suốt đời trông đợi Đấng Cứu Độ, nên ông cũng như bà đã
được phúc Chúa mở mắt Đức Tin nhận ra Hài Nhi là Đấng Cứu Độ muôn dân trông
đợi, giữa rừng người đến chầu lễ ở Giê-ru-sa-lem mà không nhận ra! Ông Si-mê-on
và bà An-na vô cùng sung sướng bồng ẵm Đấng Công Chính vào lòng, được no thỏa hạnh
phúc đến nỗi không cần gì ở đời này nữa ! (x Lc 2,25t)
*Mối Phúc thứ năm: “Phúc thay ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa
thương xót.” (Mt 5,7)
Đan
cử như người Sa-ma-ri giúp đỡ kẻ bị cướp đánh nửa sống, nửa chết, bỏ nằm giữa
đường, hai ông Kinh sư và thầy tư tế thấy trước, nhưng bỏ đi, trái lại ông
Samari đưa vào quán trọ để nhờ chủ quán cùng chăm sóc ! Sáng hôm sau ông
Samari, trả chủ quán hai quan tiền và còn hứa khi trở lại sẽ thanh toán nốt.
bởi đó người ta hỏi Đức Giê-su: Ai là người thân cận, tôi phải chăm sóc, thì
Ngài trả lời: Hãy bắt chước lòng nhân hậu của ông Samari đã có lòng thương xót
người, nhất là đưa họ vào Hội Thánh, đó mới thực Quán Trọ (x Lc 10,29t), hay
như bà Linh Dương biết xót thương người nghèo, đã may áo trong áo ngoài tặng
nhiều người, nên lúc bà chết, được ông Phê-rô đến cầu nguyện và bà được Chúa
cho sống lại.
Hay
như bà Linh Dương thương giúp người nghèo, dù bà có chết, Chúa cũng cho sống
lại ! (x Cv 9, 36t).
*Mối Phúc thứ sáu: “Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy
Thiên Chúa.” (Mt 5,8)
Đức
Ma-ri-a được ơn Vô Nhiễm, nên lúc nào Mẹ cũng nhìn thấy Chúa. Do đó, khi Đức
Giê-su sống lại, Thánh Kinh không cho ai
thấy Ngài hiện ra với Mẹ.
Các
em bé vô tội, nên thiên thần của các em luôn luôn ở bên ngai Thiên Chúa ! (x Mt
18,10)
Còn chúng
ta đều là tội nhân, nhưng khi “đã được kết hợp với
Chúa Giê-su, thì không còn bị lên án nữa, bởi lẽ , bởi lẽ ta đã được trở nên
công chính, vìThần Khí ban cho ta được sống trong Chúa Giê-su Phục Sinh” (Rm
8,1.10). Như thế ta đã được trực tiếp thấy Chúa Giê-su mỗi khi hiệp dâng Thánh
Lễ (x Dt 1,1-2).
*Mối Phúc thứ bảy: “Phúc thay ai xây dựng hòa bình, vì họ sẽ được gọi là con
Thiên Chúa.” (Mt 5,9)
Sách
Tông Đồ Công Vụ ghi lại cuộc Tử Đạo của Phó tế Stê-pha-nô, ông không có ác tâm báo
thù kẻ giết mình, trái lại ông còn cầu nguyện xin Chúa tha thứ cho họ. Nhờ đó,
ông biến “sói” Sao-lô đang bách hại Hội Thánh trở nên Tông Đồ xuất sắc đem Tin
Mừng bình an cho nhân loại, không thua các Tông Đồ thượng đẳng ! (x Cv 7-9 ; 2
Cr 11,5). Như vậy Phó tế Stê-pha-nô đã sống Lời Chúa Giê-su dạy: “Ai thương giúp kẻ hại mình, người ấy được
đồng danh với Ngài là “Con Đấng Tối Cao” (Lc 1,32=Lc 6,35). Mà “Con Đấng Tối Cao” đến trần gian để đem hòa
bình cho loài người (x Lc 2,14).
*Phúc nghèo và bị bách hại
(thứ 1 và 8): “Phúc thay ai có tâm hồn
nghèo khó, cũng như bị bách hại vì sống công chính, vì Nước Trời là của họ.”
(Mt 5,3.10-12).
Có nhiều cách “Nghèo vì Chúa”:
a- Biết sử dụng của cải theo ý Chúa,
như lời thánh Phao-lô nói: Phải giàu có như Đức Giê-su, nhưng vì làm giàu cho
người khác, nên lại nghèo khó như Ngài (x 2Cr 8,9). Cụ thể phải biết dùng của
cải vào bốn mục đích:
§
Làm phát triển Tin Mừng, xây dựng Hội Thánh hữu
hình. (Điều răn mới của Hội Thánh – x Sách GLHT số 2041-2043).
§
Đủ nuôi sống bản thân, bảo đảm sức khỏe. (x St
2,16).
§
Làm phương tiện phục vụ.(x Lc 19,11t).
§
Chia sẻ biểu lộ đức ái với đồng loại. (x Mt
25,31-46).
b- Không sử dụng quyền lực và sức mạnh của mình để diệt kẻ
khác ! Chính Đức Giê-su kêu gọi: “Hãy học với Ta, vì Ta hiền lành và khiêm nhường trong lòng” (Mt
11,29). Chân lý này ta chỉ được thấy rõ nơi Đức Giê-su trong ngày Thứ Sáu Tuần
Thánh, Ngài là Đấng toàn năng, đầy quyền lực trong tay, thế mà Ngài không dùng
quyền để làm cho người khác khiếp sợ, chứ chưa muốn nói đến Ngài có quyền diệt
kẻ xúc phạm đến Ngài. Nếu ta có quyền phép như Đức Giê-su, chắc chắn ta sẽ tỏ
thị oai: Đứa nhổ bọt vào mặt ta, ta sẽ miệng nó chu ra như mõm chuột!
c- Đành mất cả danh thơm tiếng tốt,
như Đức Giê-su bị kết án là khùng, là mát, là kẻ bị quỷ ám…! (x Mc 3,21 ; Mt 9,34 ; Ga 10,20). Cuối cùng Ngài
mất cả mạng sống để biểu lộ lòng yêu nhân loại. Đó là cái nghèo tuyệt đối nhất,
chỉ vì yêu và chia sẻ sự sống, sự chiến thắng và hạnh phúc thật ! Bởi vậy,
triết gia Kierkegaard nói: “Đón nhận Tin
Mừng không làm đổn lộn cuộc sống như điên khùng, thì không phải là người Ki-tô
hữu chính danh, vì Thiên Chúa chúc
phúc cho con người ngay khi họ đi tìm Ngài, chứ không phải chỉ khi nào gặp được
Ngài !”
Đức
Giê-su và những kẻ theo Ngài đều đã chọn con đường thế gian cho là điên khùng
vì phục vụ, để Ngài bêu nhuốc hạng khôn ngoan, biểu lộ sức mạnh và quyền năng
của Thiên Chúa, ngõ hầu không có kẻ nào dám vênh vang trước mặt Chúa. Chính do
bởi Ngài mà chúng ta nên khôn ngoan, công chính, thánh thiện và được cứu chuộc,
để ai tự hào được “Phúc Thật”, thì hãy tự hào trong Chúa ! (1Cr 1,26-31: Bài
đọc II).
Vậy
“Anh em hãy vui mừng hớn hở, vì phần
thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao” (Mt 5,12a: Tung Hô Tin
Mừng).
THUỘC LÒNG
Làm sao anh em trở nên giàu có như Đức Ki-tô, mà vì
chúng ta, Ngài đã trở nên nghèo khó, để chúng ta được giàu có nhờ sự nghèo khó
của Ngài ! (2Cr 8,9)