BÀI GIẢNG
KHÔNG THỂ
THỜ CHÚA NHƯ THỜ CỦA !
Tin
Mừng hôm nay như xô chúng ta đến tòa Chúa phán xét, vì thế giới này sẽ có ngày
tận cùng (cánh chung), ngày đó chỉ có Thiên Chúa xét xử mọi người : Ngài cho
mọi người sống lại và phân người ta ra làm hai loại:
- Con cái thế gian tôn
thờ tiền của sẽ bị loại trừ.
- Con cái Thiên Chúa làm
cho vạn vật cùng tôn vinh Thiên Chúa, sẽ được sống vinh quang muôn đời.
I. CON CÁI THẾ GIAN TÔN THỜ TIỀN CỦA SẼ BỊ LOẠI TRỪ.
Đức
Giêsu nói: “Con cái thế gian khôn khéo
hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại” (x Lc 16,8b : Tin
Mừng). Họ khôn là vì tìm kẽ hở của Luật để vơ vét của cải, mà lương tâm họ
không hề bị cắn rứt :
1/ Lách Luật xã hội để thủ lợi. Cụ thể tên quản lý bất lương
biết mình không được chủ cho tiếp tục làm quản lý, vì hắn bị mang tiếng là phá
tán tài sản của chủ, nên hắn gọi các con nợ đến và bảo : “Bác nợ chủ tôi bao nhiêu vậy? Người ấy đáp: "Một trăm
thùng dầu ô-liu. Anh ta bảo: "Bác cầm lấy biên lai của bác đây, ngồi xuống
mau, viết năm chục thôi. Rồi anh ta hỏi người khác: "Còn bác, bác nợ bao
nhiêu vậy? Người ấy đáp: "Một ngàn giạ lúa. Anh ta bảo: "Bác cầm lấy
biên lai của bác đây, viết lại tám trăm thôi.” (Lc 16,5-7 : Tin Mừng).
Tại sao người quản lý
này lại bảo con nợ làm như thế ?
Thưa vì :
a- Luật Do
Thái chỉ cho người đồng chủng vay
mà thôi, và không lấy lời đối với người nghèo (x Xh.22,24 ; Lv.25,36 ;
Dnl.23,20t).
Các luật sĩ lại cắt
nghĩa : người nghèo là người không đủ dầu để thắp một ngọn đèn, và không đủ bột
để làm một chiếc bánh ! Giải thích như vậy thì không thể có người cùng khốn đi
vay!
b- Cách tổ chức giao dịch thương mại : Theo giáo sư J.Derrett
trong tập “Law in the New Testament” trang 48-77 xuất bản tại London năm 1970,
cho biết : Người đi vay không trực tiếp với chủ của, mà qua trung gian người
quản lý. Chủ của không trực tiếp trả lương cho quản lý, nhưng người quản lý
được ăn huê hồng trong các dịch vụ về cả hai phía : chủ của và con nợ. Số huê hồng
được tính luôn trên văn tự của con nợ. Cho vay dầu được lấy lời 100%, cho vay
lúa lời 25%.
Người
quản lý bảo kẻ vay dầu viết 50 thùng vốn thay vì 100 cả vốn lẫn lãi ; và kẻ vay
lúa viết 80 thùng vốn bớt đi 20 thùng lời !
Khi
người quản lý cầm giấy nợ về trình chủ, người chủ hiểu đó là vốn của chủ, hắn
cho người nghèo vay, nên không có lời ! Nhưng thực tế, người quản lý chỉ viết
số vốn của chủ và giấu đi số lời.
Anh
này làm thế đã được Đức Giêsu khen rất khéo : chủ không có cớ tố cáo anh trước
pháp luật, vì anh không phá tán tài sản của chủ như có kẻ xấu miệng báo cáo (x
Lc 16,1 : Tin Mừng), cùng lắm là chủ không tính huê hồng cho anh thôi, và nếu
chủ truất chức quản lý, thì anh đã có các con nợ được anh bảo đừng viết số lời
vào giấy nợ, sẽ đón tiếp anh và chia cho anh số lời chưa nộp chủ.
2/ Lách Luật đạo.
Theo Luật ông Môsê, người Do Thái phải nghỉ mọi việc
trong ngày lễ buộc. Nhiều người giàu cảm thấy những ngày lễ đó cản trở công
việc làm ăn của họ, thế nên họ chỉ mong ngày lễ chóng qua để có cơ hội làm
giàu, nên ngôn sứ Amos (Bài đọc I) đã trách cách sống Đạo của dân Chúa tuyển
chọn, vì họ nói :
- “Bao giờ ngày hưu lễ qua đi, để
ta mở cửa bán hàng ?” (Am.8,5a).
Đáng lẽ ngày lễ của Chúa phải là ngày vui mừng (x Công
Đồng Vat.II trong HCPV.106) để đến tôn thờ Chúa, thì lắm kẻ có Đạo lại cho đó
là ngày họa, ngăn trở công ăn việc làm !? Mong cho chóng hết ngày lễ nghỉ để :
- “Ta bóp méo đấu đong, làm cân
gỉa mạo” (Am.8, 5b).
Tức là gian dối trong mọi sinh hoạt, miễn là chiếm đoạt
được nhiều tiền, thì có nhiều thần, nhiều chúa phù hộ kiếp sống ! (x Lc 12,16t)
Vì với tiền bạc khi có dư :
-
“Ta tậu người nghèo bằng đôi dép” (Am.8,
6a).
Đánh giá mạng người là hình ảnh của Thiên Chúa chỉ bằng
đôi dép !? Ngày nay một số ngừơi buôn bán thuốc tây lậu, đã đổi mạng người bằng
chai nước lã thay vì nước biển ! Thế mà vẫn không cắn rứt lương tâm, đã có thần
tiền hướng dẫn lương tâm họ ! Vì “lương
tâm” không bằng “lương lậu”, nên :
-
“Lúa nát gạo mục quét bỏ, ta cũng bán đi”
(Am.8, 6b).
Kẻ tôn
thờ tiền của, không có gì dư thừa để chia sẻ, vì họ thích đọc kinh cầu dưới đây
:
TIỀN là tiên là thần,
Nó cần cho người,
Nụ cười tuổi trẻ,
Sức khoẻ tuổi già,
Cái đà danh vọng,
Cái lọng che thân,
Cán cân công
lý ,
Cái lý kẻ mạnh,
Sức mạnh vô quan, … Ôi
tiền hết ý !!!
II. CON CÁI THIÊN CHÚA LÀM CHO VẠN VẬT CÙNG TÔN
VINH THIÊN CHÚA SẼ ĐƯỢC SỐNG VINH QUANG MUÔN ĐỜI.
Đức Giêsu dạy : “Hãy
dùng tiền của bất lương mà gây thân nghĩa, phòng khi hết tiền hết bạc họ sẽ đón
rước anh em vào nơi vĩnh cửu” (Lc 16,9 : Tin Mừng).
Chắc chắn Đức Giêsu
không có ý dạy ta phải hành động ma giáo, lươn lẹo như anh quản lý trong Tin
Mừng, cũng chẳng bảo ta sống bất lương để có tiền của mà làm việc bác ái. Mà
cụm từ “tiền của bất lương” chỉ có ông Luca ghi và cho biết nó có thể xấu, có thể tốt, tùy theo cách
chiếm đoạt hoặc cách dùng nó!
A. XÉT VỀ MẶT LUÂN LÝ ĐẠO ĐỨC.
Nếu
đã gian lận ai, nay sám hối muốn đền trả, mà không biết chủ của ở đâu, thì hãy
dùng tiền của đóng góp vào những sinh hoạt của Hội Thánh, hoặc là chia sẻ cho
người nghèo. “Đó là người hạnh phúc vì
biết kính sợ Thiên Chúa” (Tv 112/111,1a).
B. XÉT VỀ MẶT ĐỨC TIN.
1- Tiền của có thể xấu :
Dưới ngòi bút của ông
Luca cho ta biết tiền của rất nguy hiểm, nó có sức mê hoặc lòng người bỏ Chúa.
Đan cử :
a- Trong trình thuật Đức Giêsu
chịu ma quỷ cám dỗ, chỉ có ông Luca ghi quỷ nói với Đức Giêsu : “Tôi sẽ cho ông toàn quyền cai trị cùng với vinh hoa lợi lộc của các nước này, vì
quyền hành ấy đã được trao cho tôi, và
tôi muốn cho ai tuỳ ý. (x Lc.4,5-6).
Như vậy tiền của là mồi ngon,
nhạy bén, quỷ dùng để nhử câu loài người !
b- Chỉ có ông Luca ghi ông phú hộ
được mùa không còn nơi tích trữ thóc lúa, ông cho đốt kho cũ và xây kho mới để
chất của, rồi ru hồn : “Nghỉ đi, ăn uống
vui chơi đi, sướng chán!” Nhưng Thiên Chúa bảo nó : “Đồ ngốc, đêm nay ngươi ra khỏi thế gian, thì của đó thuộc về ai?” (x Lc 12,13-21).
Như vậy tiền của ru người giàu
thích hưởng thụ, tôn nó làm lẽ sống, làm chúa phù hộ con người.
c- Chỉ có ông Luca ghi người cha
có hai đứa con, cũng vì con cái đòi hưởng gia tài của cha, mà lúc nào ông cũng
mất một người con (x Lc 15,11-31).
Như vậy, chính vì tài sản của
gia đình mà cha mẹ phải điên đầu với con cái!
d- Chỉ có ông Luca ghi tên đầy tớ
bất lương : hắn đưa lúa, dầu của chủ cho người ta vay, và hắn đã giấu số lời đi
(x Lc 16,1-13).
Như vậy vì tiền của mà tên đầy
tớ tán tận lương tâm.
e- Chỉ có ông Luca ghi phú hộ quá
giàu sang, ngày ngày yến tiệc linh đình trong những bộ y phục đắt giá, sang
trọng, mà không chia sẻ cho người nghèo nằm ngay đầu ngõ một mẩu bánh thừa !
Kết thúc đời phú hộ, hắn bị dìm sâu xuống hỏa ngục (x Lc 16,19-31).
Như vậy, vì mê hưởng thụ tiền
của mà không biết chia sẻ là nguyên nhân mất sự sống đời đời.
g- Chỉ có ông Luca ghi hai vợ
chồng Hananya và Saphira đã nói dối ông Phêrô để giấu đi một số tiền bán đất,
mà dám nói là đã dâng hết. Hậu quả cả hai vợ chồng đều chết gục dưới chân thánh
Phêrô (x Cv 5,1-11).
Như vậy, lấy của cải làm lẽ
sống, là nơi nương tựa an toàn, nên dám nói dối, miễn là giữ được tiền, cuối
cùng bị tử thần chộp mạng !
2- Tiền của trở nên tốt cho người biết dùng theo ý Chúa :
Sáu
chứng từ trên đây minh chứng tiền của mang “chất bất lương”. Dầu thế, người
theo Chúa lại cần “chất bất lương” ấy để làm vinh danh Chúa, như sáu mẫu người sau đây :
a’ Chỉ có
ông Luca ghi sau khi Đức Giêsu gọi ông Lêvi đi làm Tông Đồ cho Ngài lúc ông
đang ngồi bàn thu thuế, ông đã bỏ nghề rất có lợi, về nhà làm tiệc lớn đãi Ngài
; đồng bàn với các ngài có đám đông những người thu thuế và nhiều người khác
(Lc 5,29).
Như vậy, bỏ việc
kiếm tiền đi làm Tông Đồ và dùng tiền quy tụ mọi loại người, kể cả người tội lỗi về cho Chúa là được giàu Chúa
và tậu được nhiều linh hồn về cho Ngài.
b’ Chỉ có
ông Luca ghi vị sĩ quan ngoại giáo móc tiền túi xây hội đường cho người Do Thái
có nơi cầu nguyện, nên được nhiều người xin Đức Giêsu cứu đầy tớ ông thoát chết
(x Lc 7,3-4).
Như vậy,
người ngoại giáo còn biết dùng tiền của tạo nơi sinh hoạt tôn giáo cho người
thờ Thiên Chúa, thì tâm hồn họ là Đền Thờ của Thiên Chúa .
c’ Chỉ có
ông Luca ghi bà Maria Madalena, một người tội lỗi khét tiếng, đã dùng tiền của
giúp Đức Giêsu và các Tông Đồ đi truyền giáo (x Lc 8,1-3).
Như vậy, nhờ tiền
của Tin Mừng được phát triển rộng rãi.
d’ Chỉ có
ông Luca ghi ông Giakêu, trưởng ty quan thuế khi đón Đức Giêsu vào nhà, ông đã
tự ý bán tài sản chia cho người nghèo một nửa. Lòng nhân ấy được Đức Giêsu
tuyên bố : “Cả nhà ông được cứu độ”
(x Lc 19,9).
Như vậy biết dùng
tiền của để chia sẻ cho đồng loại, thì làm cho mọi người thuộc về mình được
sống đời đời.
e’ Chỉ có ông Luca ghi các
tín hữu bán tài sản đem đặt dưới chân các Tông Đồ để phân phát đồng đều cho mọi
người (x Lc 2,44-45 ; Cv 5,32-35).
Như vậy, nhờ tiền
của các tín hữu thể hiện tình thương và tôn trọng nhau như chính mình.
g’ Chỉ có
ông Luca ghi bà Linh Dương khi còn sống đã may nhiều y phục chia sẻ cho đồng
loại, khi bà chết, cả cộng đoàn đi tìm ông Phêrô để mời ông đến cùng cầu nguyện
cho bà, thế là bà được sống lại (x Cv 9,36-43).
Như vậy, biết dùng
tiền của chia sẻ thì được thoát tay tử thần.
Với cái nhìn về
tiền của có hai mặt đối lập như trên, nên ông Luca ghi Lời Đức Giêsu dạy : “Hãy dùng tiền của bất lương mà gây thân
nghĩa, phòng khi hết tiền hết bạc, người ta sẽ đón rước anh em vào nơi vĩnh cửu”
(Lc 16, 9 : Tin Mừng).
Vậy ta hãy dùng tiền của vào bốn mục đích :
1. Góp phần phát triển Tin Mừng và xây dựng Hội Thánh là thực hành Điều Răn thứ năm mới của
Hội Thánh (x GLHT số 2041-2043).
2. Đủ nuôi thân xác mình cho có sức khỏe để phục vụ tốt :
Không hà tiện, không xa xỉ ! (x St 2,16)
3. Dùng làm phương
tiện để phục vụ đồng loại, nhờ đó nhiều người có điều kiện sống tốt hơn. (x Lc 19,11t)
4. Chia sẻ cho
người không có khả năng tự sống. (x Mt 25,31-46)
Trong những việc chia sẻ trên đây, ta phải ưu tiên
vào việc phát triển Tin Mừng và xây dựng Hội Thánh, để ta nối dài công việc của
các tín hữu thời sơ khai mà thánh Phaolô đã lên tiếng khen : “Anh em là những người xuất sắc trong việc
Tông Đồ… Đan cử như anh Ê-rát-tô quản lý kho bạc của thành phố”. Thánh Phaolô
còn lên tiếng khen ngợi nhiều tín hữu khác đã cộng tác với ông trong việc
truyền giáo (x Rm 16,3-27).
Cũng chính vì thế mà thánh Phaolô đã viết thư khen và
cám ơn các tín hữu thuộc giáo đoàn Philipphê : “Đấng ban sức mạnh cho tôi, tôi chịu được hết. Tuy nhiên, anh em đã chia
sẻ với tôi, khi tôi gặp cơn quẫn bách, như thế là phải. Không có Hội Thánh nào
đã đóng góp các khoản chi thu của tôi, chỉ có anh em thôi. Điều tôi tìm kiếm
không phải là quà tặng, mà là những gì sinh hoa kết quả dồi dào cho anh em.
Thiên Chúa của tôi thỏa mãn mọi nhu cầu của anh em một cách tuyệt vời, theo sự
giàu sang của Người trong Đức Ki-tô Giê-su” (Pl 4,10-19).
Vậy chúng ta phải cầu
nguyện cho mọi người, nhất là những người đang nắm giữ quyền chức và cả những
người giàu có, để họ đừng lạm dụng quyền mà bóc lột người khác, nhưng hãy dùng
uy tín của mình mà nâng đỡ những người đau khổ, bần cùng, không chỉ hiểu về mặt
vật chất mà nhất là nghèo Chúa, như lời thánh Phaolô dạy : “Tôi khuyên ai nấy dâng lời cầu xin, khẩn
nguyện, nài van, tạ ơn cho tất cả mọi người, cho vua chúa và cho những người
cầm quyền, để chúng ta được an cư lạc nghiệp và sống thật đạo đức và nghiêm
chỉnh, như chính tôi đã được đặt làm
người rao giảng và làm Tông Đồ thày dạy các dân ngoại về mặt Đức Tin và
chân lý” (1Tm 2,1-8 : Bài đọc II).
Bởi vì nếu ta không cầu nguyện cho mọi người, nhất là cho người có quyền
chức, thì họ dễ lạm dụng thế lực để chiếm hữu tiền của. Thật hiếm có ai dùng
quyền đang nắm để dẫn dắt người khác biết dùng tiền của vào bốn mục đích theo ý
Chúa ! Chính ông thủ tướng Trần văn
Hương xác nhận : “Nếu diệt hết tham nhũng quốc gia lấy ai làm việc ?” Ngày nay trong các phiên tòa xử tội kẻ tham
những, thì toàn là những kẻ có địa vị, có thế lực trong xã hội ! Ta phải cầu
nguyện cho mọi người như thế, vì chỉ khi nào họ nhận biết Thiên Chúa là Vua
hướng dẫn mọi người để biết dâng lời cầu : “Lạy Thiên Chúa con thờ là Vua
của con, xin chúc tụng danh Chúa đến muôn đời” (Tv 145/144,1).
Vậy con cái Thiên Chúa, con cái sự sáng phải ý thức rằng
Chúa là Chủ của, Ngài trao cho ta làm quản lý, nếu ta biết cách dùng tiền của
Chúa ban mà giúp đồng loại, không lấy lời như người quản lý bất lương trong Tin
Mừng, hoặc ta cho luôn cả vốn, để gây thân nghĩa với đồng loại, thì ta không
phải là kẻ bất lương mà là người khôn ngoan trước mặt Chúa. Đây là điều Chúa đang
thách đố ta. Có như thế ta mới thực là con Đấng Tối Cao (x Lc 6,35), để mỗi khi
dâng Lễ, ta cùng với muôn tạo vật hát bài Thánh vịnh : “Nào ca ngợi Thánh
Danh Chúa đi, Người cất nhắc những ai nghèo túng” (Tv 113/112,1a.7b : Đáp
ca). Vì ta đã làm giàu cho đồng loại, bắt chước Đức Kitô, “Ngài vốn dĩ giàu
sang phú quý, nhưng đã trở nên nghèo khó, để lấy cái nghèo của mình mà làm cho
ta trở giàu có” (2Cr 8,9).
Mạnh Thường Quân là
người rất giàu có, đã cho nhiều người ở đất Tiết mượn tiền. Một hôm ông sai Phùng
Huyên – người đầy tớ – sang đất Tiết đòi nợ. Lúc sắp đi, Phùng Huyên hỏi :
- Tiền nợ thu
được, ngài có định mua gì không?
Mạnh Thường Quân nói :
- Ngươi xem
trong nhà ta còn thiếu thứ gì thì mua.
Khi đến đất Tiết, Phùng Huyên cho gọi các con nợ đến và
bảo :
- Các người nợ
chủ tôi thế nào, đưa giấy nợ cho tôi coi.
Họ liền đưa giấy nợ cho Phùng Huyên, sau khi xem xong,
Phùng Huyên bật quẹt đốt hết!
Mọi người ngạc nhiên hỏi :
- Sao thế ?
Phùng Huyên trả lời :
- Vì ông chủ bảo tôi nói với các người là ông tha hết nợ
cho dân đất Tiết.
Lúc trở về, Mạnh Thường Quân hỏi :
- Ngươi đã mua
cho ta cái gì?
- Nhà của ngài
châu báu đầy kho, gia súc vô số kể… chỉ thiếu “nghĩa”, nên tôi lấy hết tiền nợ
mua nghĩa cho ngài rồi.
Mạnh Thường Quân bực mình, vì ông chưa hiểu mua “nghĩa”
là mua cái gì?
Sau này Mạnh
Thường Quân lâm bệnh nan y, bán hết gia sản để chữa bệnh mà bệnh vẫn không
thuyên giảm. Dân đất Tiết nghe tin ấy, họ lũ lượt kéo đến thăm và biếu ông đủ
thứ, nhất là họ biếu ông một hộp thuốc quý, ông uống vào thì khỏi bệnh ngay.
Lúc ấy ông mới hiểu Phùng Huyên đã mua “nghĩa” cho ông là vậy !
THUỘC
LÒNG.
Hãy
dùng tiền của vào bốn mục đích :
1. Góp phần phát triển Tin
Mừng và xây dựng Hội Thánh. (x GLHT số 2041-2043)
2. Đủ nuôi thân xác mình cho có sức khỏe để phục vụ tốt
: Không hà tiện, không xa xỉ ! (x St 2,16)
3. Dùng làm phương tiện để phục vụ đồng loại cho hữu
hiệu nhất. (x Lc
19,11t)
4. Chia sẻ cho người không có khả năng tự sống. (x
Mt 25,31-46)
http://phaolomoi.net
Lm Giuse Đinh Quang Thịnh