BÀI ĐỌC 1 VÀ 2 (NẾU CÓ)
BÀI ĐỌC: Hc 6, 5-17
5 Ăn nói
dịu dàng thì tăng thêm bạn hữu, phát biểu dễ thương thì tăng thêm lời thân ái.6
Ước chi có nhiều người sống hoà nhã với con; nhưng cố vấn cho con, thì trong muôn
ngàn chỉ nên chọn một.7 Nếu con muốn làm bạn với ai thì hãy thử
người ấy trước, nhưng đừng vội tin tưởng ngay.8 Vì có kẻ chỉ là bạn
nhất thời, ngày con gặp nạn, nó chẳng còn là bạn nữa. 9 Có người là
bạn lại trở nên thù, và tiết lộ chuyện cãi nhau, khiến con phải xấu hổ. 10
Có người là bạn khi đồng hành với con, nhưng ngày con gặp nạn, nó chẳng còn là
bạn nữa. 11 Khi con gặp may, thì nó chẳng khác nào chính con: gia
nhân con, nó tự do sai bảo. 12 Nhưng lúc con sa cơ, nó liền chống
lại và lánh mặt con luôn.13 Với quân thù, con hãy tránh xa, còn với
bè bạn, con phải coi chừng. 14 Người bạn trung thành là một nơi
nương tựa vững chắc, ai gặp được người bạn như thế, là gặp được kho tàng.15 Không gì đổi lấy được một người bạn trung thành, và giá trị của
người bạn ấy, không cân nào lường được. 16 Người bạn trung thành là
phương thuốc xoa dịu cuộc đời, những ai kính sợ Đức Chúa sẽ gặp được người như
vậy.17 Người kính sợ Đức Chúa thì điều khiển được tình bạn của mình vì
bản thân mình thế nào, thì cận thân mình cũng thế.
ĐÁP CA: Tv
118
Đ. Lạy
Chúa, trên đường mệnh lệnh Chúa, xin dẫn con đi. (c 35a)
12 Lạy
CHÚA, con dâng lời ca tụng, thánh chỉ Ngài, xin dạy cho con. 16 Con
vui thú với thánh chỉ Ngài, chẳng quên lời Ngài phán.
18 Xin
mở mắt cho con nhìn thấy luật pháp Ngài kỳ diệu biết bao. 27 Đường
lối huấn lệnh Ngài, xin cho con hiểu rõ, để con suy gẫm những kỳ công của Ngài.
34 Xin
cho con được trí thông minh để vâng theo luật Ngài và hết lòng tuân giữ. 35
Trên đường mệnh lệnh Chúa, xin dẫn con đi, vì con ưa thích đường lối đó.
BÀI GIẢNG
HẠNH PHÚC
GIA ĐÌNH
Mọi lý do cho phép vợ chồng ly dị, Đức Giêsu đều bác
bỏ, và Ngài khẳng định: “Lúc khởi đầu
công trình tạo dựng, Thiên Chúa đã làm nên con người có nam có nữ ; vì thế,
người đàn ông sẽ lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai sẽ thành một xương
một thịt. Như vậy, họ không còn là hai, nhưng chỉ là một xương một thịt”
(Mc 10,6-8: Tin Mừng). Như thế Đức Giê-su muốn dạy :
-
Không ai được hành
quyền trên người khác.
-
Người chồng phải là
hiện thân Đức Giêsu yêu Hội Thánh.
-
Phải khống chế nguyên
nhân gây bất hòa giữa vợ chồng.
I. KHÔNG AI
ĐƯỢC HÀNH QUYỀN TRÊN NGƯỜI KHÁC.
Xã hội Do Thái trong thời Cựu
Ước, người chồng có rất nhiều đặc quyền trên người vợ :
-
Có quyền lấy nhiều vợ,
ngược lại thì không.
-
Có quyền ly dị vợ bất
cứ lý do nào mà chồng không vừa ý, ngược lại cũng không.
Còn Đức Giêsu thì dạy: “Người đàn ông sẽ lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ
mình, và cả hai sẽ thành một xương một thịt. Như vậy, họ không còn phải là hai
nhưng là một. Vậy sự gì Thiên Chúa đã phối hợp, loài người không được phân ly”
(Mc 10,7-9: Tin Mừng). Nghĩa là không ai được dựa vào bổn phận con cái phải
hiếu thảo với cha mẹ như một lý do chính đáng để chọn ý cha mẹ hơn ý vợ chồng. Dù
ở Á Đông, người ta cho lòng hiếu thảo đó như một tôn giáo (đạo ông bà), thì
cũng không được cho “đạo” ấy vượt trên nghĩa vụ vợ chồng đối với nhau và đối
với con cái của họ, vì Thiên Chúa Ngôi Hai đã bỏ Trời đến cưới lấy loài người
trong Bí tích Thánh Tẩy (x 2Cr 11,2), thì Ngài không bao giờ rẫy từ ai. Dây Hôn
Phối chỉ bị cắt đứt khi một trong hai người qua đời, mà Đức Giêsu không bao giờ
chết. Vì thế, Đức Giêsu đã diễn tả về Luật Hôn Phối giống như Ngài bỏ Trời đến
trần gian: “Người nam sẽ bỏ cha mẹ mình
mà gắn bó với vợ” (Mc 10,7: Tin Mừng).
II. NGƯỜI
CHỒNG PHẢI LÀ HIỆN THÂN ĐỨC GIÊ-SU YÊU HỘI THÁNH.
Vì Thiên Chúa Ngôi Hai đã bỏ
Cha mà xuống thế cưới lấy loài người tội lỗi trong Bí tích Thánh Tẩy (x 2Cr
11,2), nên dù ta có bất tín với Ngài, Ngài vẫn trung thành, vì Ngài không thể
chối bỏ chính mình (x 2Tm 2,13).
Giáo lý về đời sống vợ chồng,
thánh Phaolô diễn tả: “Vì chồng là đầu
của vợ cũng như Đức Ki-tô là Đầu của Hội Thánh, chính Người là Đấng cứu chuộc
Hội Thánh, thân thể của Người.Và như Hội Thánh tùng phục Đức Ki-tô thế nào, thì
vợ cũng phải tùng phục chồng trong mọi sự như vậy. Người làm chồng, hãy yêu
thương vợ, như chính Đức Kitô yêu thương Hội Thánh và hiến mình vì Hội Thánh”
(Ep 5,23-25).
Vậy cho dù lương tâm loài
người có lý do cho phép vợ chồng ly dị khi trong thực tế thấy có lợi cho cả hai
bên, thì cũng không phải là lý do chính để tháo gỡ Hôn Phối, hầu vợ chồng tôn
trọng tự do của nhau! Vì như thế là họ đã xúc phạm đến Thiên Chúa và Hội Thánh :
§
Phản lại sứ mệnh
của vợ chồng diễn tả mầu nhiệm Hội Thánh, đấy là ơn gọi chính yếu của Bí tích
Hôn Phối mà họ đã lãnh nhận.
§
Họ phản lại lời
thề trước mặt Chúa và Hội Thánh trong ngày lãnh Bí Tích Hôn Phối: “Khi
thịnh vượng cũng như lúc gian nan, khi mạnh khỏe cũng như lúc đau ốm, vẫn yêu
thương và tôn trọng nhau suốt đời”.
III. PHẢI
KHỐNG CHẾ NGUYÊN NHÂN GÂY BẤT HÒA GIỮA VỢ CHỒNG.
Lời giáo huấn trong sách Huấn ca lưu ý người ta khi chọn
bạn trăm năm: “Ăn nói dịu dàng thì tăng
thêm bạn hữu, phát biểu dễ thương thì tăng thêm lời thân ái. Nếu con muốn làm bạn với ai thì hãy thử người
ấy trước, nhưng đừng vội tin tưởng ngay. Vì có kẻ chỉ là bạn nhất thời, ngày
con gặp nạn, nó chẳng còn là bạn nữa. Có người là bạn lại trở nên thù, và tiết
lộ chuyện cãi nhau, khiến con phải xấu hổ. Có người là bạn khi đồng hành với
con, nhưng ngày con gặp nạn, nó chẳng còn là bạn nữa. Người bạn trung thành là một nơi nương tựa
vững chắc, ai gặp được người bạn như thế, là gặp được kho tàng. Không gì đổi
lấy được một người bạn trung thành, và giá trị của người bạn ấy, không cân nào
lường được. Người bạn trung thành là phương thuốc xoa dịu cuộc đời, những ai
kính sợ Đức Chúa sẽ gặp được người như vậy. Người kính sợ Đức Chúa thì điều
khiển được tình bạn của mình vì bản thân mình thế nào, thì cận thân mình cũng
thế” (Hc 6, 5-18: Bài đọc năm lẻ).
Và thánh Giacôbê góp ý
thêm: “Thưa anh em, anh em đừng phàn nàn
kêu trách lẫn nhau, để khỏi bị xét xử. Kìa Vị Thẩm Phán đang đứng ngoài cửa.
Thưa anh em, về sức chịu đựng và lòng kiên nhẫn, anh em hãy noi gương các ngôn
sứ là những vị đã nói nhân danh Chúa. Kìa xem: chúng ta tuyên bố: phúc thay
những kẻ đã có lòng kiên trì! Anh em đã nghe nói đến lòng kiên trì của ông Gióp
và đã thấy mục đích Chúa nhắm, vì Chúa là Đấng từ bi nhân hậu. Nhưng, thưa anh
em, trước hết, đừng có thề, dù là lấy trời, lấy đất, hay lấy cái gì khác mà
thề. Nhưng hễ ‘có’ thì phải nói ‘có’, ‘không’ thì phải nói ‘không’, như thế,
anh em sẽ không bị xét xử” (Gc 5, 9-12: Bài đọc năm chẵn).
Vì “Chúa là Đấng từ bi nhân hậu” (Tv
103/102, 8a: ĐC năm chẵn).
Trong mục vụ, khi tôi
dạy lớp giáo lý Hôn Nhân, tôi thường khuyên các bạn trẻ: Các bạn muốn chọn bạn
trăm năm, thì nên dựa vào 9 tiêu chuẩn sau đây:
1- Cùng Tin: Thánh Phaolô dạy: “Chớ có lứa đôi lệch lạc giữa
người tin Chúa và kẻ không tin, vì hòa hợp thế nào được giữa ánh sáng và bóng
tối!” (2 Cr 6, 14).
2- Tự Lập:
Chúa Giêsu nói: “Người nam sẽ bỏ cha mẹ mình mà luyến ái với vợ” (Mt 19,
5). Vậy:
+ Tự lập về mặt kinh tế:
Vợ chồng không lệ thuộc vào tiền của bên nội hay bên ngoại. Liệu sao vợ chồng
có khả năng tổ chức một gia đình đủ cho nhu cầu tối thiểu.
+ Tự lập về mặt tinh thần:
Vợ chồng phải đặt trách nhiệm xây dựng một gia đình hiệp nhất trong ý Chúa,
không vì chữ hiếu mà nghiêng ngả bên nội hay bên ngoại.
3- Trẻ Thơ:
Thánh Phaolô nói: “Anh em có bất hoà thì như con nít thôi!” (1Cr 14, 20).
4- Tuổi Đời: Vợ không nên nhiều tuổi hơn chồng, vì
sắc đẹp và khả năng sinh lý của vợ chóng tàn hơn chồng.
5- Văn Hóa:
Văn hóa của vợ không nên trổi vượt hơn chồng. Vì nếu văn hóa của vợ trổi hơn
chồng, người chồng sẽ mặc cảm.
6- Làm Việc: Nhờ cả hai vợ chồng thích làm
việc, họ dễ cảm thông lẫn nhau, nhất là tháo vát giải quyết được những khó khăn
của gia đình.
7- Khỏe Mạnh: Cả hai vợ chồng cần có sức
khoẻ tương đối, vừa để đảm bảo kinh tế gia đình, vừa để bảo đảm sức khoẻ con
cái.
8- Vui Tươi: Niềm vui trên khuôn mặt là dấu
chỉ sự hiện diện của Thiên Chúa. Thực vậy, thiên thần nói với Đức Maria trong lúc truyền tin: “Vui lên!
Hỡi Đầy ơn phúc! Chúa ở cùng Bà” (Lc 1, 28). Platon định nghĩa: “Con
người là con vật biết cười!”
9- Khó Với Mình, Quảng Đại Với Chúa Và Tha Nhân (x 2Cr 6,12t). Đó là tu thân: tự bắt
mình đi ngược lại bản tính ích kỷ.
Trong thực tế, không ai tìm được một người đủ chín
tiêu chuẩn trên, nhưng tưởng đó là một chỉ tiêu cần thiết đặt ra để các bạn
chọn lựa. Một người bạn chọn, càng đạt được nhiều tiêu chuẩn trên, thì bạn càng
an tâm hơn. Nếu tiêu chuẩn quá ít thì phải nhắm trứơc sự chịu đựng của mình.
/ TÓM TẮT:
Cùng
tin, tự lập, trẻ thơ.
Tuổi đời, văn hóa: thiếp
nhờ chàng hơn
Cùng làm, mạnh khỏe, vui
tươi.
Khó ta,
quảng đại tha nhân. Cưới liền !
Văn phòng Nghiên Cứu Hiện
Tượng của Hoa Kỳ về Đời Sống Hôn Nhân, kết quả được Hội Đồng Tòa Thánh Đặc
Trách về Gia Đình trích dẫn trong tài liệu có tựa đề “Bí tích Hôn Phối” xuất
bản năm 1989 như sau :
§
Trong 100 gia
đình không theo đạo Công Giáo, thì có khoảng 50 gia đình ly dị (50%).
§
Trong 100 gia
đình theo Công Giáo, chỉ đi dự lễ Chúa nhật thì có khoảng 10 gia đình ly dị
(10%).
§
Trong 100 gia
đình Công Giáo, đi dự Lễ và rước Chúa hằng ngày, gia đình có giờ cầu nguyện
riêng, thì ly dị xuống thấp nhất, chỉ còn tối đa khoảng 1% gia đình ly dị.
Có cầu nguyện, đặc biệt là dự
Lễ, gia đình mới thưa cùng Chúa: “Lạy
Chúa, trên đường mệnh lệnh Chúa, xin dẫn con đi” (Tv 119/118,35a: ĐC năm
lẻ). Vì “Lời Chúa là sự thật, xin Chúa
lấy sự thật mà thánh hiến chúng con” (Ga 17,17b.17a: Tung Hô Tin Mừng).
THUỘC LÒNG
+ Đừng có lứa đôi lệch lạc giữa người tin Chúa và kẻ không tin, vì không thể
có hòa hợp giữa ánh sáng và bóng tối (2Cr 6,14).
+ Ăn nói dịu dàng thì tăng thêm bạn hữu, phát biểu dễ thương thì tăng
thêm lời thân ái (Hc 6,5).
http://phaolomoi.net
Lm Giuse Đinh Quang Thịnh