BÀI GIẢNG
CHÚA THƯỞNG MỖI NGƯỜI
XỨNG VIỆC HỌ LÀM
(2Cr 5,10)
Để
trở thành người tôi tớ khôn ngoan và trung tín của Thiên Chúa, qua dụ ngôn
những yến bạc chủ giao cho các đầy tớ, Đức Giê-su dạy ta phải xác tín về bốn
điều để thực hành :
-
Khả năng Chúa ban cho
là để phục vụ.
-
Làm cho anh em trong
Chúa mới thực là làm cho mình.
-
Chớ lười mà sinh láo!
-
Chúa cần cả những người
hèn kém làm vinh danh Ngài.
1- KHẢ NĂNG CHÚA BAN CHO LÀ ĐỂ PHỤC VỤ
Ông
chủ giao cho ba loại đầy tớ những yến bạc khác nhau: người năm nén ; kẻ hai nén ; có người chỉ một nén. Chủ
giao theo khả năng mỗi người để họ kinh doanh sinh lời (x Mt 25,14-15: Tin
Mừng).
Điều
này thánh Phao-lô hướng dẫn ta hiểu cách cụ thể: “Người thì được Thần Khí ban lời khôn ngoan, kẻ khác lại được lời trí
tri, thể theo cũng một Thần Khí ; và cũng bởi Thần Khí người thì được lòng tin,
kẻ khác được đặc ân chữa bệnh, có kẻ lại được ơn làm phép lạ, người thì được
nói các thứ ngôn ngữ, kẻ lại được ơn diễn giải nhiều ngôn ngữ. Hết mọi điều ấy
cùng một Thần Khí ra uy làm nên, phân chia cho mỗi người mỗi cách, như Ngài
muốn nhằm mục đích mưu ích chung” (1Cr 12,4-11). Do đó người được Chúa giao
nhiều khả năng không vênh vang tự đắc, không lạm dụng tự do mà phung phí ơn
Chúa ; còn kẻ được Chúa cho ít khả năng, không tự ti mặc cảm, không ươn lười co
cụm! Vì người này được Chúa cho nhiều, kẻ nọ được Chúa giao ít, đều có trách
nhiệm phục vụ mưu ích chung!
Vì
ngay từ lúc Thiên Chúa tạo dựng con người, Ngài yêu thương họ nên đã trao cho
họ làm “chủ công trình tay Chúa sáng tạo”
(St 1,28). Thế nên họ phải cày cấy và canh giữ đất đai (x St 2,15). Đức Giê-su
đã tỏ vinh quang Phục Sinh của Ngài trên núi Hiển Dung cho ba môn đệ để họ được
cảm nếm trước vinh quang Phục Sinh, làm các ông say mến vinh quang ấy nên không
muốn xuống núi (x Mt 17), thế mà khi từ cõi chết sống lại, Ngài lại
tỏ mình ra cho bà Maria Madalena. Giống Adam khi mới được Thiên Chúa tạo dựng: Thiên
Chúa trao cho Adam sứ mệnh canh tác vườn, thì bà Maria Madalena nhìn thấy Chúa
Giê-su Phục Sinh lại tưởng đó là người làm vườn (x Ga 20,15). Đây là hình ảnh
Chúa muốn nói với mọi Ki-tô hữu: Không phải đợi đến ngày cánh chung mới nhận ra
giá trị sự sống Phục Sinh, mà ngay khi ta còn sống trên đời với bàn tay lao
động, ta biến đổi sự vật chung quanh nên hoàn hảo hơn, đó cũng chính là niềm
vui Phục Sinh mà Chúa muốn ta thể hiện cho đồng loại cảm nghiệm ơn cứu độ của
Ngài.
Bởi
vậy lao động là cách con người thể hiện mình được dựng nên giống Thiên Chúa (x
St 1,26), đến như được đồng hóa với Ngài (x Gl 2,20). Một trong những nét ta
biểu lộ giống Chúa là: bàn tay lao động của ta giống Đức Giê-su: “Cha Ta hằng làm việc, Ta cũng thế” (Ga
5,17).
Chính
vì thế mà giáo huấn của Công Đồng Vat.II, trong Hiến Chế Vui Mừng Và Hy Vọng số
35 dạy: “Hoạt động của con người phát
xuất từ con người, nên quy hướng về con người. Thật vậy, khi làm việc, con
người không những biến đổi sự vật và xã hội, mà còn cải thiện chính mình. Bởi
vì khi làm việc, con người học biết
được nhiều điều, phát triển tài năng, cũng như thoát ra và vượt khỏi chính
mình. Nếu được hiểu cho đúng thì, sự tăng triển này còn đáng gía hơn mọi của
cải thu tích được. Giá trị của con người hệ tại ở “CÁI MÌNH LÀ” hơn là ở “CÁI
MÌNH CÓ”. Như thế khi ta làm việc là ta đã thực hành Lời Chúa dạy: “Cho thì có phúc hơn là lấy” (Cv 20,35).
Tuy
nhiên đừng chỉ đầu tư hết năng lực vào việc xây dựng những thực tại trần thế,
nhằm đáp ứng nhu cầu thân xác, mà còn phải dốc tâm lực, đặt ưu tiên số một vào việc phát
triển Tin Mừng. Vì “Lời Thiên Chúa là Lời
ân sủng, có sức xây dựng và ban gia nghiệp cho những người đã được thánh hiến”
(Cv 20,32-34).
Muốn
được thế, ta cần phải kết hợp với Chúa Giê-su Thánh Thế, vì Ngài đã nói: “Hãy ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong anh
em. Ai ở lại trong Thầy thì sinh nhiều hoa trái” (Ga 15,4a.5b).
2- LÀM CHO ANH EM TRONG CHÚA MỚI THỰC LÀ LÀM CHO
MÌNH
Chủ
gọi hai đầy tớ đến tính sổ, người lãnh năm yến bạc làm thêm năm yến khác ;
người lãnh hai yến bạc làm thêm hai yến nữa. Hai đầy tớ này làm vốn sinh lợi
đạt chỉ tiêu 100%, thì cả hai được chủ ban thưởng giống nhau, ông nói: “Tốt, đầy tớ lương hảo và trung trực ; ít mà
ngươi đã trung trực thì Ta sẽ đặt ngươi cai nhiều ; hãy vào trong hoan lạc của
chủ ngươi” (Mt 25,21-23: Tin Mừng). Đúng là "kẻ có sẽ được cho thêm và
nên dư dật, vì được nhận thêm cả nén bạc của tên đầy tớ lười biếng chủ lấy lại
trao cho.
Cách
đối xử của ông chủ quá nhân hậu đối với đầy tớ, ở đời này chẳng hề tìm thấy, do
vậy phải hiểu đó là cách cư xử của Thiên Chúa đối với mỗi người chúng ta khi đã
hết lòng phục vụ đồng loại vì yêu Chúa, như Ngài dạy: “Thầy ban cho anh em một điều răn mới, là anh em hãy yêu thương nhau,
như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 13,34). Thánh Phao-lô nói: “tình yêu Đức Ki-tô thúc bách” (2 Cr
5,14). Có phục vụ vì yêu, Chúa mới ban cho nhiều hơn, như Ngài nói “Kẻ có được cho thêm và nên dư dật” (Mt
25,29-30: Tin Mừng). Rõ ràng “công khó
bạn làm ra bạn được an hưởng, bạn quả là lắm phúc nhiều may” (Tv
128/127,2). Vì “Ngài không xuất tiền đặt
nợ thu lời, cũng không ăn hối lộ kẻ hiền lương” (Tv 15/14,5).
3- CHỚ LƯỜI MÀ SINH LÁO!
Tên
đầy tớ thứ ba, chủ trao cho một yến bạc, đây là số vốn không nhỏ vì tương đương
với sáu ngàn quan tiền (hay 6.000 đồng),
tương đương với tiền công nhật của 6.000
ngày (x Mt 20,2). Nếu chủ gọi hắn đến tính sổ trước tiên, hắn không biết lòng
nhân hậu của chủ, thì còn thông cảm được với việc hắn nói hỗn với chủ: “Tôi biết ông là người hà khắc, không gieo mà gặt, không vãi mà thu,
nên tôi sợ và tôi đã giấu yến vàng của Ngài” (Mt 25,24-25: Tin Mừng). Nhưng
ở đây hắn vừa nhìn thấy chủ xử quá nhân hậu với hai người trước: chủ chẳng
trích lời cũng chẳng thu vốn của ai, lại còn ban cho thêm dư dật, thế mà hắn
dám lếu láo kết án chủ là “người hà khắc”! Bởi thế hắn bị chủ lên án vì ba lý
do :
a. Không cộng tác với đồng loại: Chủ nói với tên đầy tớ
lười biếng: "Tại sao ngươi không gởi
bạc của ta vào ngân hàng" (x Mt 25,27: Tin Mừng). Có nghĩa là khả năng
Chúa ban cho mỗi người nhiều hay ít, phải dùng mà cộng tác với anh em để xây
dựng cộng đoàn. Vì thế giáo huấn Công Đồng Vat.II trong Hiến Chế Vui Mừng Và Hy
Vọng số 32 dạy: “Thiên Chúa đã dựng nên
con người, không phải để sống riêng rẽ, nhưng để tạo sự liên kết xã hội, vì
Thiên Chúa không muốn thánh hòa và cứu độ con người cách riêng rẽ thiếu liên
kết”.
b. Sống vô dụng: Như lời ông chủ nói: “Tên đầy tớ vô dụng kia, hãy đuổi nó ra tối tăm bên ngoài, ở đó sẽ phải
khóc lóc và nghiến răng” (Mt 25,30: Tin Mừng). Tên đầy tớ này vô dụng đối
với anh em, nhưng không vô dụng đối với chủ, bởi vì hắn có công chôn giấu yến
vàng của chủ, không làm thất thoát. Thế thì ta nghĩ lại chính mình có khi còn
thua tên đầy tớ này, vì của Chúa ban cho, ta không giữ nguyên vẹn, mà đã lạm
dụng ơn Chúa gây tác hại cho bản thân và cho đồng loại, như thế là ta phá tán yến bạc Chúa đã trao
cho!
c. Lười sinh láo! Tên đầy tớ chẳng những không làm sinh lời cho
chủ lại còn kết án chủ “hà khắc, không
tieo mà gặt, không vãi mà thu”, như thế hắn nói thiếu logic: nếu chủ đã
không giao sao hắn lại nói “đây yến bạc
của ông tôi sợ mà chôn giấu” ? Và khi hắn nhìn ông chủ cư xử với hai người
trước rất nhân hậu, nếu hắn đấm ngực thú lỗi: “Tôi hiểu lầm ông hà khắc, nên tôi chôn giấu vốn của ông, bây giờ tôi
mới nhận ra ông thật nhân hậu với hai người kia, ước gì tôi cũng được ông xử
với tôi như thế!” Chắc chắn, hắn sẽ được chủ khen và còn ân thưởng cho. Kìa
tên trộm suốt đời dùng ơn Chúa chỉ làm làm hại đồng loại và làm nhục Chúa.
Thánh Luca ghi thêm chi tiết: chủ nói: “Ta
xử với ngươi theo miệng ngươi nói” (Lc 19,22).Tên đầy tớ này là hiện thân
môn đệ Giu-đa, hắn cũng là một trong Nhóm 12, nhưng hắn không làm vinh hiển
Chúa, thì điều hắn có là chính con người của hắn, hắn tự tiêu diệt mình đến vỡ
bụng lòi ruột ra (x Cv 1,18), còn chức vụ Tông Đồ cũng bị cất đi mà trao cho
Matthia (x Cv 1,15). Đúng là "Chúa
đến xét xử muôn dân theo lẽ công bình" (Tv 98/97,9: ĐC năm lẻ).
4- CHÚA CẦN CẢ NGƯỜI HÈN KÉM LÀM VINH DANH NGÀI
Trong
lịch sử các thánh, nhiều vị được Chúa trao số vốn nhỏ bé lại làm vinh hiển Chúa
nhất. Đan cử:
CThánh Maria Madalena, một người bị kết án là phụ nữ tội lỗi khét tiếng vì bị bảy quỷ thống trị,
thế nhưng khi bà được gặp Đức Giê-su trừ bảy quỷ, từ bấy giờ bà hiến dâng tất
cả tài sản cho việc truyền giáo và trở thành người đầu tiên loan báo Tin Mừng
Phục Sinh cho thế giới (x Lc 8,1-3 ; Ga 20,18).
CThánh Gioan Maria
Vianey có trí khôn tầm thường, không đủ điểm trong các môn Thần học ở Đại Chủng
Viện, nên đã bị Cha Giám đốc sa thải! Nhưng nhờ cha Sở bảo lãnh, Gioan Vianey
được trở lại Chủng Viện, và ngài đã trở nên một vị Linh mục thánh thiện, nhiệt
tình, gương mẫu, xứng đáng là Bổn mạng các cha Sở!
CThánh nữ Catharina vì hoàn cảnh gia cảnh nghèo nên thất học, thế mà nhờ bà biết cầu nguyện
cho Hội Thánh đang gặp sóng gió, bà đã thành công làm cho ba Giáo hoàng đang
tranh ngôi vị vào những năm 1378-1417, một ở Roma, một ở Bỉ, một ở Pháp từ chức
để bầu lại Thủ Lãnh Hội Thánh, thủ đô đặt ở Roma. Vì công đức ấy mà Hội Thánh
tôn vinh bà làm Thánh Tiến sĩ. Bởi thế, thánh Phaolô nói: “Thiên Chúa đã chọn sự yếu đuối để bêu nhuốc hạng khôn ngoan và mạnh mẽ, những gì thế gian cho là ti tiện không
đáng kể, thì Thiên Chúa lại cho những điều không không để hủy diệt điều có ra
không, hầu không có xác phàm nào dám vênh vang trước mặt Chúa” (1Cr 1,27-29:
Bài đọc năm chẵn). Người hèn kém còn làm vinh hiển Chúa như thế, huống chi những kẻ
giàu nếu để Chúa chiếm dùng, chắc chắn
họ làm vinh hiển Chúa hơn nữa. Đan cử :
- Ông Gia-kêu trưởng ty
quan thuế là người giàu có, ông đã bán hết gia tài để chia sẻ theo ý Chúa, bởi
đó ông được Chúa xác nhận: “Nhà này được
ơn cứu độ, vì người này mới thực là dòng giống của Abraham”. Và ông đã trở
nên mẫu người tung hô Đức Giê-su lúc Ngài tiến vào thành Giêrusalem trong vinh
quang (Lc 19).
- Tông Đồ Phaolô, rất
xuất sắc về mặt văn hóa cũng như về Luật Mô-sê. Về lãnh vực này có lẽ Mười Hai
môn đệ Đức Giê-su chọn chưa đáng là học trò của ông Phao-lô. Thế nhưng khi Đức
Giê-su chộp được ông, với ơn Chúa trợ giúp, ông đã tận dụng chất xám để làm
vinh hiển Chúa không thua kém các Tông Đồ thượng đẳng (x 2 Cr 11,5).
Những mẫu sống Đạo như
ông Giakêu, như Tông Đồ Phaolô, là những người làm ứng nghiệm lời kinh: "Hạnh phúc thay dân nào Chúa chọn làm gia
nghiệp" (Tv 33/32,12b: ĐC năm chẵn).
Vậy Chúa dùng người hèn
kém làm vinh hiển Chúa còn là để kích thích những bậc vị vọng không được thua
kém ai trong sứ mệnh làm Tông Đồ cho Ngài. để rồi dù người giàu hay kẻ nghèo
đều nhận ra nhờ tình Chúa yêu thương, Ngài đã cộng tác, thúc bách ta làm nhiều
việc lành, thậm chí cả sự dữ cũng biến ra điều lành (x Rm 8,28), và một khi đã
nhận ra ta được Chúa thương như thế, thì
ta cũng phải biết yêu thương đồng loại giúp người anh em gia tăng làm điều tốt,
như lời thánh Tông Đồ nhắc nhở: "Chính
anh em đã được Thiên Chúa dạy phải thương yêu nhau, tôi khuyên nhủ anh em hãy
tiến tới hơn nữa, hãy gắng giữ hòa khí, ai lo việc nấy và lao động bằng chính
bàn tay của mình, như chính tôi đã truyền cho anh em. Như vậy, lối sống của anh
em sẽ được người ngoài cảm phục, và anh em sẽ không cần nhờ đến ai"
(1Tx 4,9-11: Bài đọc năm lẻ). Những lời khuyên nhủ của thánh Phaolô trên chỉ là
nối dài và mở rộng Giới Răn yêu thương Đức Giê-su dạy: "Thầy ban cho anh em một điều răn mới, là anh em hãy yêu thương
nhau, như Thầy đã yêu thương anh em" (Ga 13,34: Tung Hô Tin Mừng).
THUỘC LÒNG
Tên lười tệ kém hòn phân, ai mà đụng nó là tay phủi liền ! (Hc 22,2).
http://phaolomoi.net
LM. GIUSE ĐINH QUANG THỊNH