BÀI GIẢNG
GIÁ TRỊ PHỤNG VỤ CHÚA GIÊSU THIẾT LẬP
Ta biết rằng trung tâm ơn cứu độ khơi
nguồn từ mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh của Chúa Giê-su, đó chính là Phụng Vụ Mới
Chúa Giê-su thiết lập. Theo Tin Mừng Gioan, ông chỉ ghi lại bảy việc lạ Đức
Giê-su làm, ông không gọi là phép lạ mà gọi là dấu lạ. Dấu lạ đó báo trước giá
trị Phụng Vụ của Đức Giê-su được hoàn tất vào ngày thứ nhất trong tuần (Phục
Sinh). Bảy dấu lạ Đức Giê-su thực hiện là cuộc tạo dựng mới, hay tái tạo nên
hoàn hảo hơn, mà Chúa Cha đã khởi sự từ thuở ban đầu, nhất là sau này do tội
lỗi con người làm hư hoại công trình tạo dựng của Chúa Cha, thì Đức Giê-su
chuộc lại nơi Chúa Cha tất cả những ơn mà tội lỗi con người đã làm mất. Qua bảy
phép lạ Đức Giê-su làm :
-
Ngài
nước hóa thành rượu nho (x Ga 2,1-12).
-
Ngài
cứu sống con ông sĩ quan Roma (x Ga 4,43t).
-
Ngài
chữa lành người bất toại ở nơi ao Cừu (x Ga 5,1t).
-
Ngài
hóa bánh nuôi dân ăn no (x Ga 6,1t).
-
Ngài
đi trên sóng biển đến với thuyền các Tông Đồ (x Ga 6,16t).
-
Ngài
chữa lành người mù từ thuở mới sinh (x Ga 9,1t).
-
Ngài
cứu Ladarô đã chết bốn ngày được sống lại (x Ga 11).
Bởi thế, ta muốn hiểu giá trị việc
Đức Giê-su cứu người bất toại 38 năm trong Tin Mừng hôm nay, thì ta phải tìm
hiểu ý nghĩa của những biểu tượng sau :
A. TÌM HIỂU
I. BÀI ĐỌC Ed 47,1-9.12 :
-
Thiên sứ dẫn ông Êzekiel đến phía
cửa Đền Thờ (Ed
47,1a): Báo trước Đức Giê-su là Đền Thờ bị người ta phá hủy vào ngày Thứ Sáu
Tuần Thánh, nhưng ba ngày sau Ngài sống lại (x Ga 2,19-21).
-
Nước từ dưới ngưỡng Đền Thờ chảy
về phía Đông (Ed
47,1b): Phía Đông là hướng về Đức Giê-su. Ông Zacarya đã xác định Đức Giê-su là
Vầng Đông viếng thăm loài người (Lc 1,78).
-
Nước chảy xuống phía nam bàn thờ (Ed 47,1c): Báo trước hành trình
của Đức Giê-su khởi sự từ miền bắc xuống miền nam và bị giết ở đây.
-
Nước từ bên phải Đền Thờ chảy ra
thành một nguồn suối
(Ed 47,2): Bên phải thuộc về những người được Chúa cứu độ (x Mt 25,34), nhờ
nước và máu từ trái tim Ngài dốc ra khi bị đâm (x Ga 19,34): đã trở thành nguồn
suối cứu độ.
-
Thiên sứ dẫn Êzekiel lội xuống
suối bốn lần đo mỗi lần đều được 1.000 xích (Ed
47,3): Số ngàn là thời điểm Chúa ban dư tràn ân phúc đối với những ai tuân giữ
Lời Chúa (x Xh 20,6 ; Gr 32,18a) ; số 4 là khắp bốn phương trời, nói cách khác
là bao phủ cả trái đất.
-
Thiên sứ dẫn Êzekiel lội suối nước
đo ba lần trên thân thể ông: lần I tới mắt cá: đo 1.000 xích ; lần II tới đầu gối: đo
1.000 xích ; lần III tới ngang thắt lưng (ngực): cũng đo 1.000 xích (x Ed
47,3-5), đây là dấu chỉ trên thân thể Đức Giê-su :
·
Đo tới mắt cá: Dấu đinh ở chân Đức Giê-su.
·
Đo tới đầu gối: Dấu chỉ lúc Đức Giê-su được an
táng, hai tay Ngài xuôi xuống tới đầu gối. Vậy đây là dấu chỉ thương tích tay
của Đức Giê-su.
·
Đo tới ngực: Dấu chỉ Đức Giê-su bị đâm ngang
cạnh sườn thấu tim.
-
Con suối nước dâng cao ông Êzekiel
không thể lội qua được (Ed 47,5b): Dấu chỉ ơn cứu độ nhờ Tử Nạn và Phục Sinh của Đức Giê-su
không suy thấu, không ai kín múc hết được: ơn cứu độ phong phú và dồi dào cho
hết mọi người tin nhận Đức Giê-su là Cứu Chúa. Thánh Phao-lô hô lên: “Ôi! Thẳm sâu sự giàu có, khôn ngoan thượng trí của Thiên Chúa” (Rm
11,33a).
-
Thiên sứ dẫn ông Êzekiel trở lại
hai bên bờ suối có nhiều cây ăn trái lá không bao giờ tàn, trái không bao giờ hết, lúc nào
cũng có trái mới nhờ nước từ Thánh Điện chảy ra. Trái dùng làm lương thực, lá
dùng làm thuốc (Ed 47,6.12): Dấu chỉ nguồn cứu độ phát xuất từ Đức Giê-su làm
no thỏa khát vọng con người được cứu độ và tha thứ mọi tội lỗi. Người phụ nữ xứ
Samari thưa với Đức Giê-su: “Thưa Ngài,
xin Ngài ban cho tôi nước hằng sống để tôi hết khát, khỏi đến đây kín nước nữa”
(Ga 4,14-15).
-
Nước chảy ra biển chết, nước biển
hóa lành (Ed
47,8): Biển là sào huyệt của ma quỷ, nên Đức Giê-su cho phép quỷ xuất khỏi một
người nhập vào đàn heo và lao xuống biển (x Mt 8, 31-32). Bởi đó thánh Gioan
nói về ngày cánh chung không còn sự dữ hay quỷ không còn làm hại con người, lúc
đó biển không còn nữa (x Kh 21,1), cũng là nhờ hiệu quả ơn cứu độ Đức Giê-su
thực hiện trong Phụng Vụ Ngài thiết lập, khi Ngài từ cõi chết sống lại.
-
Nước chảy tới đâu sinh vật lúc
nhúc, có rất nhiều cá
(Ed 47,9): Dấu chỉ ơn cứu độ của Đức Giê-su ban đem lại sự sống dồi dào cho mọi
người (Ga 10,10).
II. TIN MỪNG Ga 5,1-3a.5-16
- Gần Cửa Chiên (Ga 5,2a),dấu chỉ nói về Đức Giê-su trong ngày Thứ
Sáu Tuần Thánh, Ngài như con chiên bị dẫn đến lò sát sinh, như chiên mẹ ngậm
câm không mở miệng (x Is 53,7). Ông Gioan Bt giới thiệu Đức Giê-su: “Đây là Chiên Thiên Chúa, Đấng khử trừ tội
trần gian” (Ga 1,29).
- Hồ nước ở Giê-ru-sa-lem tên là Bêthesđa (Ga 5,2b), tiếng Do Thái có
nghĩa là “Nhà Có Nhiều Hồng Ân”. Nhà
đó phải hiểu là thân xác Đức Giê-su bị đâm, khơi nguồn ơn cứu độ (x Ga 2, 21-22
; 19,34).
- Hồ này có năm dãy hành lang (Ga 5,2c): Đó là hình cuốn sách được mở
ra: Có bốn cạnh và gáy giữa. Là dấu nói về ngày Thiên Chúa thực hiện ơn cứu độ
như lời thánh Gioan diễn tả trong sách Khải huyền: “Một cuốn sách không ai có thể mở trừ Con Chiên, Ngài đến lãnh lấy sách
và mở ra, tức thì có bốn Sinh Vật cùng với hai mươi bốn Lão Công phủ phục trước
Con Chiên (bốn Sinh Vật đó chính là bốn tác giả Tin Mừng ; 24 Lão Công là
dân Israel cũ và Israel mới), tay cầm
bình hương dâng lời cầu nguyện và hát xướng bài ca mới: Ngài đáng lãnh lấy sách
và mở ấn: vì Ngài đã chịu tế sát và đã mua chuộc cho Thiên Chúa bằng máu Ngài,
người thuộc mọi dòng họ, tiếng nói và mọi dân
mọi nước” (x Kh 5,1-9).
- Một người đã mắc bệnh 38 năm được Đức Giê-su chữa lành (Ga 5,5.9): Con
số này làm ta lưu ý đến con số 40 trong Kinh Thánh, nhằm diễn tả thời gian chay
tịnh và thanh luyện để hưởng ơn cứu độ: Lụt Hồng thủy 40 ngày (x St 7,4) ; dân
bỏ Ai Cập về đất Chúa Hứa 40 năm (x Ds 14,34) ; ông Mô-sê lên núi Sinai sau 40 ngày được Chúa ban Luật để
trao lại cho dân (x Xh 24,18) ; Đavid cai trị Giê-ru-sa-lem 40 năm (x 2Sm 5,4)
; Đức Giê-su chay tịnh 40 đêm ngày (x Mt 4,2) ; Chúa Giê-su Phục Sinh ở với các
môn đệ 40 ngày (x Cv 1,13). Thế nên ta mới hiểu người được Đức Giê-su chữa lành xảy ra vào đầu cuộc đời công khai
của Ngài. Thực vậy, sau tiệc cưới Cana, Đức
Giê-su lên Giê-ru-sa-lem đánh đuổi những người buôn bán ra khỏi Đền Thờ (x Ga
2). Lần đầu tiên Ngài lên Đền Thờ vào dịp lễ này của người Do Thái, Ngài gặp
người bệnh đã 38 năm,và Ngài đã chữa lành, nêu dấu chỉ còn hai năm nữa Ngài sẽ
bị giết chết, sau đó Ngài phục sinh hoàn tất ơn cứu độ, nêu giá trị con số 40
mà Kinh Thánh đã đề cập như trên.
- Đức Giê-su ra lệnh cho người bất toại vác chõng mà đi (Ga 5,8): Báo
trước việc Đức Giê-su vác thập giá lên đồi Sọ vì tội nhân loại (x Ga 19,17), để
ban sự sống thật dồi dào cho ai đến với Ngài nhờ lãnh Bí tích Khai Tâm.
- Đức Giê-su chữa lành bệnh nhân vào ngày thứ bảy làm cho người Do Thái
bất mãn (Ga 5,9-10): Ngày Hưu Lễ là ngày thánh thuộc Luật Phụng Vụ buộc
phải nghỉ, đến nỗi không được ra khỏi nhà (x Xh 16,29 ; 31,12-17). Nhưng Đức
Giê-su chủ đích ba lần làm phép lạ cứu người vào ngày Hưu Lễ (x Ga 5,9 ; 6, 4 ;
9,14), là dấu chỉ Ngài từ cõi chết sống lại sau ba ngày được an táng trong mộ,
rồi về Trời cầu nguyện cho loài người, mỗi khi Hội Thánh cử hành Phụng Vụ theo
lệnh Ngài truyền (x 1 Cr 11,23-24), thay thế cho Phụng Vụ Do Thái cử hành theo
Luật Mô-sê (x Dt 10, 11t) để những ai đến tham dự thì được sống dồi dào (x Ga
10,10), đó là lý do Ngài nói: “Cha Ta
hằng làm việc, Ta cũng thế” (Ga 5,17). Có nghĩa là nếu một giây phút nào
Thiên Chúa ngưng làm việc trong Phụng Vụ Hội Thánh cử hành, thì thế giới này sẽ
ra tro bụi. Sách Sáng thế ghi: Sau 6 ngày Thiên Chúa tạo dựng vũ trụ, ngày thứ
7 Ngài nghỉ ngơi (x St 2,2), thì đó chỉ là dấu báo trước Đức Giê-su được an
táng trong mộ ngày thứ 7.
Vậy Đức Giê-su cùng với Cha Ngài
luôn luôn làm việc là để hoàn tất công trình tạo dựng, đặc biệt ở nơi con
người, mà Đức Giê-su đã làm trọn ý Cha trong ngày Thứ Sáu Tuần Thánh, ngày thứ
bảy Ngài “nghỉ” trong mộ, và ngày Chúa nhật (ngày thứ tám), ngày thứ nhất trong
tuần, Ngài từ cõi chết sống lại, lúc đó Ngài làm hoàn hảo ý nghĩa giá trị Phụng
Vụ ngày thứ bảy của người Do Thái, như ông Mô-sê đã truyền cho dân phải tuân
giữ vì ba lý do :
· Phải nghỉ việc ngày thứ bảy để
mừng công trình tạo dựng Chúa đã hoàn tất (x Xh
20,8-11 ; 31,7): Chúa Giê-su sống lại hoàn tất công trình tạo dựng, đặc biệt
con người được trở nên giống Thiên Chúa trong Chúa Giê-su Phục Sinh (vào ngày
Chúa nhật).
· Phải nghỉ việc ngày thứ bảy để tạ
ơn Chúa đã cứu dân thoát nô lệ Ai Cập (x Dnl 5,12-15): Nhờ mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh của Chúa
Giê-su, cứu những ai tin vào Ngài được thoát nô lệ satan, thoát tội lỗi, thoát
thần chết (vào ngày Chúa nhật).
· Phải nghỉ việc ngày thứ bảy để tạ
ơn Chúa đã ban Luật cho dân qua ông Mô-sê ở núi Sinai (x Xh 24,16): Chúa không chỉ ban
Luật cho dân Do Thái mà Ngài còn ban Luật ghi trên thân xác và linh hồn của mọi
Ki-tô hữu (x 2 Cr 3,3) khởi đi từ ngày lễ Ngũ Tuần: ngày thứ tám cũng là ngày Chúa
nhật (x Cv 2).
Vậy ba ý nghĩa và giá trị nghỉ ngày thứ bảy (Hưu
Lễ) để kính Chúa đã chuyển đổi vào Chúa nhật, ngày Chúa Phục Sinh.
B. GIÁO HUẤN
Qua các Bài đọc trong Phụng Vụ
hôm nay, Hội Thánh muốn chúng ta hiểu và
sống những điểm giáo lý sau đây :
1/ Thời Đức Giê-su biết bao nhiêu
bệnh nhân muốn được lành bệnh, họ cần có người đưa xuống hồ đầu tiên khi Thiên
thần đến khuấy động nước. Như vậy, người bị liệt 38 năm, vì quá yếu, lại không
có người đưa xuống hồ mỗi khi có nước động, nên bệnh nhân càng đau khổ khi
người khác xuống trước được lành bệnh.
Hôm nay, bất cứ tội nhân nào nghe lời Hội Thánh đi
đến Nhà Thờ dự Phụng Vụ, thì đều được
lành mạnh cả hồn xác, được sống đời đời hơn những bệnh nhân nằm bên bờ hồ
Bêthesđa, chỉ có một người xuống hồ trước nhất khi có nước động mới được lành
bệnh.
2/ Gần Cửa Chiên có hồ tên
Bêthesđa, gồm năm dãy hành lang, những ý nghĩa chúng ta đã tìm hiểu như trên,
thì chúng ta phải đi đến xác quyết rằng: Mỗi khi ta dự Phụng Vụ, Hội Thánh lại mở
Sách Thánh công bố Lời hằng sống cho ta và ta được ăn “thịt cừu” (rước lễ). Thì
chính ta là “Nhà Có Nhiều Hồng Ân” (Bêthesđa).
3/ Người được lành bệnh bắt đầu
chưa biết tên người cứu mình. Chỉ khi người ấy vào Đền Thờ mới được biết Vị chữa
lành bệnh cho chính là Đức Giê-su (x Ga 5,12-14: Tin Mừng). Cũng
thế, khi ta được ơn Chúa ban, ta muốn được biết rõ về Thiên Chúa, Đấng yêu ta,
ta phải đến Nhà Thờ dự Phụng Vụ mới gặp chính Chúa Giê-su Phục Sinh qua Bí tích
Thánh Thể, và Ngài bảo ta như Ngài đã nói với người được chửa lành: “Từ nay con
đừng phạm tội nữa, kẻo khốn hơn trước” (Ga 5,14: Tin Mừng). Một khi ta
được dự tiệc Thánh Thể thì ta hãy cầu nguyện cùng Chúa: “Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, xin ban lại
cho con niềm vui vì được Ngài cứu độ” (Tv 51/50,12a.14a: Tung Hô Tin Mừng).
4/ Chúa bảo người bị bệnh vác
chõng mà đi vào ngày sabbat là dấu chỉ Ngài muốn ta phải chấp nhận cực khổ đi dự Phụng Vụ thì ta hưởng trọn vẹn nguồn
ơn cứu độ khơi nguồn từ “Đền Thờ Giêsu”
bị đâm trên thập giá, đã tuôn trào nguồn suối cứu độ, đem lại sự sống cho muôn
sinh vật, mà trí con người không ai suy
thấu, cũng như không ai kín cạn nguồn ơn cứu độ đã được báo trước qua thị kiến
của ngôn sứ Êzekiel trong Bài đọc.
Vậy ta hãy tạ ơn Chúa, vì “Ngài là nơi ta ẩn náu, là sức mạnh của ta.
Người luôn luôn sẵn sàng giúp đỡ khi ta phải ngặt nghèo. Chính Chúa Tể càn khôn
ở cùng ta luôn mãi, Thiên Chúa nhà Giacob là thành bảo vệ ta” (Tv 46/45,2.8:
Đáp ca).
THUỘC LÒNG
Ta đến cho chiên Ta được sống và sống cách dồi dào (Ga 10,10).
LM. GIUSE ĐINH QUANG
THỊNH