BÀI GIẢNG
SỐNG GIỚI RĂN TRỌNG NHẤT :
MẾN CHÚA
YÊU NGƯỜI
Mùa Chay là đỉnh cao
Hội Thánh thúc giục con cái mình phải nên hoàn hảo như Cha trên trời (x Mt 5,48),
cụ thể là thực hành giới răn Mến Chúa – Yêu người. Lời Chúa trong Phụng Vụ hôm
nay, nhắc nhở cho chúng ta sống ba điểm giáo lý để thực hành giới răn Yêu cốt
lõi của Đạo :
-
Ý thức về tội của mình.
-
Năng hiệp dâng Thánh Lễ.
-
Chọn việc tốt nhất.
I. Ý THỨC VỀ TỘI CỦA
MÌNH.
Càng ý thức mình là kẻ
tội lỗi mà đi theo Chúa Giêsu thì càng làm vinh danh ngài. Đó là lý do Đức
Giê-su nói: "Tôi không đến để kêu
gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn." (Lc
5,32: Tin Mừng).
Chúa không kêu gọi người
công chính là Ngài không kêu gọi người tự mãn vào việc tuân giữ Lề Luật Mô-sê
mà khinh dể người khác (x Lc 18,9), đến nỗi trở nên quyết liệt chống đối Đức
Giê-su, và không muốn cho ai theo Ngài (x Ga 7,47-48).
Trước mặt Thiên Chúa
không ai được kể là người công chính (x Tv 143/142,2). Đó là lý do thánh
Phao-lô nhắc lại Lời Kinh Thánh: “Không
có ai công chính, một người cũng không. Hết thảy đều lầm lạc hư đốn cả lũ. Hành
thiện không còn có ai, một người cũng không” ( Tv 14/13,1-3 = Rm 3,10-12). Vì lẽ đó mà “Luật lập ra cho loài người vô luân, chứ
không phải cho người được công chính trong Chúa Ki-tô” (1Tm 1,9). Thế nên “ai đã được công chính trong Chúa Ki-tô, thì
phải là người ngao ngán cực phiền trước thói phóng đãng của lũ người phi pháp”
(2 Pr 2,7).
“Vi trùng phi pháp” xâm
nhập linh hồn người ta, duy chỉ có “Lương Y Giêsu” mới chữa lành (x Cv 4,12).
Bởi thế Giê-su trả lời cho kẻ chê trách Ngài đã dùng bữa với bọn thu thuế và
quân tội lỗi, Ngài nói: “Người khoẻ mạnh
không cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần.” (Lc 5,31: Tin Mừng).
Sở dĩ người ta kết án kẻ
thu thuế vì ba loại tội họ vi phạm:
1- Người thu thuế dễ lạm dụng quyền do đế quốc Roma cho: Thời
ấy Roma không trực tiếp đứng ra thu thuế người Do Thái, mà họ trao cho người
địa phương thầu. Người thu thuế chỉ cần nộp đủ số tiền thuế Roma đã quy định,
nên họ dễ dựa vào kẽ hở của Luật để tìm cách thu cao hơn mức thuế đã ấn định mà
người dân phải nộp. Đó là cách gian lận
để làm giàu. Chính ông Giakêu cũng đã thú nhận tội này với Đức Giê-su, qua việc
ông xin đền gấp bốn đối với những ai ông đã làm thiệt hại (x Lc 19,8b).
2- Phản quốc: lấy thuế của dân tộc nộp cho ngoại xâm, là
củng cố ách thống trị của đế quốc đang đè nặng trên dân tộc ! Đó là hành động “rước voi về giày mồ”.
3- Phản đạo: vì người Do Thái vẫn hằng tin tưởng vào Thiên
Chúa mà cầu nguyện rằng: “Người ta cậy
vào chiến xa pháo mã, còn dân chúng tôi chỉ trông chờ vào danh Chúa mà thôi”
(Tv 20/19,8). Thế mà bọn thu thuế đã lấy thuế của người đồng chủng mà nộp cho
ngoại bang, là một cách trông cậy vào thế lực của kẻ ngoại hơn là trông cậy vào
Thiên Chúa. Nói cách khác: đặt uy danh Chúa dưới quyền lực của đế quốc Roma !
Nhưng ai biết ăn năn
sám hối tội mình, thì đều đáng được Đức Giê-su kêu gọi để nên chứng nhân cho
Ngài, một khi họ cảm nghiệm được “ở đâu tội lỗi nhiều, ở đó ân sủng Chúa ban
càng chan chứa” (Rm 5,20). Vì Chúa phán: “Ta chẳng vui gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi
đường lối để được sống” (Ed 33,11: Tung Hô Tin Mừng).
Trong lịch sử cứu độ,
người nào biết khiêm tốn thú nhận tội lỗi mình trước mặt Chúa, thì người ấy lại
được Chúa làm việc lớn. Cụ thể như :
C Ông Phê-rô được làm Giáo hoàng.
- Trong số 12 môn đệ Đức
Giê-su chọn, chỉ ông Phê-rô thú nhận với Thầy: “Xin Thầy xa con, vì con là kẻ có tội” (Lc 5,8), nên ông đã được
Chúa đặt làm Giáo hoàng tiên khởi (x Mt 16,18), bởi đó trước khi Ngài chính
thức trao quyền lãnh đạo Hội Thánh cho ông, Ngài đã khéo léo, tế nhị nhắc đến
ba lần ông đã chối Thầy, bằng cách ba lần Ngài hỏi: “Con có yêu Thầy không ?” (x Ga 21,15t).
C Ông
Phao-lô được làm Tông Đồ muôn dân :
Chính ông đã thú nhận:
- “Tôi đã bắt bớ đạo Chúa đến chết chóc cũng không trừ, xiềng xích và tống
giam đàn ông đàn bà” (Cv 22,4).
- “Chẳng có gì lành cư ngụ trong tôi, sự lành tôi muốn, tôi không làm, còn
sự dữ, tôi không muốn,tôi lại cứ làm” (Rm 7,18-19).
- “Để mạc khải cao siêu khỏi làm tôi quá tự tôn, thì tôi đã được một cái
dằm đâm vào thân xác, một thần sứ satan, để nó vả mặt tôi. Về điều ấy, đã ba
lần, tôi nài xin Chúa cho nó rời khỏi tôi. Nhưng Ngài đã phán bảo tôi: Ơn Ta đủ
cho ngươi. Vì chưng quyền năng trong yếu đuối mới viên thành” (2Cr 12,7-9).
Thế mà sau khi Phao-lô trở
lại với Chúa, ông đã khiêm tốn học giáo lý nơi môn đệ Đức Giê-su, những người
bị mang tiếng là “vô học thức” (x Cv 4,13), nên ông được Chúa đặt ông làm Tông
Đồ muôn dân (x Gl 2, 2.7), ông đã hân hoan khoe với giáo đoàn Cô-rin-tô: “Thiết tưởng nào tôi thua gì những Tông Đồ
thượng đẳng” (2Cr 11,5),
Vậy trong loài người
không ai được mặc cảm mình là kẻ tội lỗi bất xứng, không đáng được Chúa kêu gọi
làm Tông Đồ cho Ngài. Bởi vì cả đến tên trộm lành, suốt cuộc đời hắn chỉ làm
khổ người ta, khi bị đóng đinh trên thập
giá, hắn đã biết sám hối tội, xin Chúa thương xót, và xin được theo Ngài, hắn
đã trở nên người mẫu động viên tất cả những kẻ tội lỗi biết sám hối tội mình mà
đến với Chúa Giê-su, để được ơn hơn lòng mong ước (x Lc 23,43 ; Ep 3,20).
II. NĂNG HIỆP DÂNG
THÁNH LỄ.
Hình ảnh bữa tiệc Đức
Giê-su ngồi chung với những người tội lỗi tại nhà ông Mát-thêu (x Lc 5,29: Tin Mừng), trở thành
dấu chỉ bữa tiệc Thánh Thể Chúa mời gọi mọi người tham dự.
Ta biết ai được dự tiệc
với Chúa Giê-su là dấu chỉ người đó được ơn giải phóng, được giao hòa với Thiên
Chúa, được cứu độ. Chân lý này đã được diễn tả qua hình ảnh ông Gioakim, vua
Do-thái thất trận đã bị tù ở bên Babylon.
Ngày vua Babylon đăng quang, khi vua đã toàn thắng các nước chư hầu, vua đã
phóng thích cho Gioakim khỏi cảnh tù đày, cho mặc áo vua và ngồi nơi ghế cao
nhất trong bữa tiệc của vua tổ chức (x 2 V 25,27-29).
Thực vậy, mạc khải cho
chúng ta biết ơn cứu độ được Chúa ban trọn vẹn cho con người luôn luôn được
diễn tả trong bữa tiệc:
-
Ông Mat-thêu dọn tiệc để mời những người tội lỗi đến đồng bàn với
Đức Giê-su và các môn đệ (x Lc 5,29: Tin
Mừng).
-
Những cô trinh nữ khôn ngoan được vào dự tiệc cưới với chàng rể (x
Mt 25,1-13).
-
Người đầy tớ trung tín làm trọn những nhiệm vụ chủ trao phó, khi
chủ về, ông đặt đầy tớ vào bàn tiệc để hầu hạ (x Lc 12,35-37).
-
Đức Giê-su diễn tả những người được Ngài cứu độ là những khách được
mời đến dự tiệc của vua, ai đến tham dự thì được sống, kẻ khước từ bị chu diệt
(x Lc 14,15t).
-
Đứa con hoang đường trở về cũng như người con cả muốn được hưởng
hạnh phúc bên cha thì phải dự tiệc của cha đã dọn (x Lc 15,11t).
-
Ngày cánh chung, khi Chúa cho mọi người từ cõi chết sống lại cả hồn
lẫn xác, hạnh phúc nhất là những người công chính: người biết thương giúp đồng
loại, nhằm quy tụ họ về với Chúa, trở thành những “kẻ bé nhỏ”, để tất cả được
vào dự tiệc hoan lạc trong Nước Thiên Chúa
(x Mt 25,31-46).
III. CHỌN VIỆC TỐT
NHẤT.
Một việc được gọi là
tốt phải hội đủ ba yếu tố :
- Bản chất việc đó tốt.
- Thuộc bổn phận.
- Hoàn cảnh bắt buộc phải
làm trước.
Nhưng việc tốt cũng có
ba cấp độ :
a- Việc tốt thôi. Cụ thể như ông Mát-thêu, nếu ông tôn trọng
mọi người, sống công bằng, thì ông chỉ nên thu thuế đúng mức mà chính quyền đã
ấn định, đó mới là một công chức lương thiện, góp phần điều hành tốt sinh hoạt
xã hội. Việc này đơn thuần là tốt, vì nó nhằm mục đích phục vụ một số người
đồng thời, trong một xã hội nhất định.
b- Việc tốt hơn. Hãy bắt chước ông Mát-thêu đã biết dùng tiền
của để quy tụ những kẻ tội lỗi đến đồng bàn với Đức Giê-su. Như thế là tốt hơn
vì ông đã biết sử dụng thực tại trần thế để xung vào vào việc tập họp mọi thụ
tạo, nhất là người tội lỗi được đồng bàn với Đức Ki-tô, chung lời tôn vinh Chúa
Cha (x 1Cr 3, 22-23). Đó là ta đã đóng góp
vào chương trình cứu độ của Đức Ki-tô, trong một thời nhất định.
c- Việc tốt nhất. Ông Mát-thêu dám tin tưởng vào lời mời gọi
của Đức Giê-su: “Hãy theo Ta”, nên
ông đã mau mắn bỏ ngay kế sinh nhai thu thuế là nghề béo bở, rồi ông đi theo
Đức Giê-su để đi thu góp Lời Chúa, một kho tàng cứu độ vô giá, lưu lại cho muôn
thế hệ. Cụ thể ta thấy vai trò ưu thắng của Tin Mừng Mát-thêu trong Phụng vụ Hội
Thánh hơn 20 thế kỷ nay, dù ông bị mang tiếng là kẻ tội lỗi tày trời, đang mải
miết bận rộn việc trần thế, mà Đức Giê-su
không xa tránh ông, trái lại Ngài ân cần đến với ông như một y sĩ tận
tình chăm sóc bệnh nhân, và như ông được tình yêu Đức Giê-su thôi thúc (x 2Cr
5,14) phải đi làm việc tốt nhất Ngài trao cho là loan Tin Mừng cứu độ. Căn cứ
vào việc tốt nhất này, mà Công Đồng Vat.II trong Hiến Chế Hội Thánh số 35 có lý
để nhắc nhở cho mọi Ki-tô hữu: “Giáo dân
có thể và phải có một hoạt động cao quý là truyền bá Tin Mừng cho thế giới, cả
lúc họ bận tâm lo lắng việc trần thế !”
Áp dụng chọn công thức
“Tốt Thôi – Tốt Hơn – Tốt Nhất” vào cuộc sống chúng ta hôm nay, ví dụ: Tôi định
xây dựng một căn nhà tốn tiền tỷ, thì tốt thôi ; nhưng tôi bớt ra 50 triệu đồng
để giúp vốn cho người nghèo có công ăn việc làm, thì tốt hơn ; và nếu tôi quyết
định chỉ dành 900 triệu xây nhà, và dâng cho Hội Thánh 100 triệu để làm phát
triển Tin Mừng, thì tốt nhất. Tưởng rằng nhà xây một tỷ, hoặc 900 triệu thì
cũng tương đương nhau. Nhưng ở nhà 900 triệu chắc chắn được Chúa chúc phúc hơn,
vì đó là người Tông Đồ giỏi của Chúa. Muốn sống khôn như thế, ta phải cầu
nguyện: “Xin dạy con đường lối Ngài, lạy
Chúa, để con vững bước theo chân lý của Ngài” (Tv 86/85,11a: Đáp ca), và
đây là đường lối Ngài dạy ta sống tinh thần mùa Chay phải chu toàn hai bổn
phận:
1- Bổn phận đối với đồng loại: “Nếu ngươi loại khỏi nơi ngươi ở gông cùm, cử chỉ đe doạ và lời nói hại
người, nếu ngươi nhường miếng ăn cho kẻ đói, làm thoả lòng người bị hạ nhục,
thì ánh sáng ngươi sẽ chiếu toả trong bóng tối, và tối tăm của ngươi chẳng khác
nào chính ngọ. Đức Chúa sẽ không ngừng
dẫn dắt ngươi, giữa đồng khô cỏ cháy, Người sẽ cho ngươi được no lòng; xương
cốt ngươi. Ngươi sẽ như thửa vườn được tưới đẫm như mạch suối không cạn nước
bao giờ.Nhờ ngươi, người ta sẽ tái thiết những tàn tích cổ xưa, ngươi sẽ dựng
lại những nền móng của các thế hệ trước, người ta sẽ gọi ngươi là người sửa lại
những lỗ hổng, là kẻ tu bổ phố phường cho người ta cư ngụ.” (Is 58, 9b-12: Bài đọc).
2- Bổn phận đối với Thiên Chúa: “Nếu ngươi giữ chân không vi phạm ngày sa-bát, và không tìm lợi lộc
trong ngày thánh của Ta, nếu ngươi gọi ngày sa-bát là "niềm vui" và
ngày thánh của Đức Chúa là "vinh hiển", nếu ngươi tôn trọng ngày đó
mà tránh đi đường, tránh kiếm lợi, tránh nói huyên thuyên, thì bấy giờ, ngươi
sẽ được Đức Chúa làm niềm vui, Ta sẽ cho ngươi phóng ngựa trên các vùng đất cao
trong xứ, sẽ cho ngươi hưởng gia nghiệp của Gia-cóp, tổ tiên ngươi. Chính miệng
Đức Chúa đã phán như vậy” (Is 58,13-14: Bài đọc)
THUỘC LÒNG
Tôi là tù nhân trong Chúa để
sống cho xứng với ơn kêu gọi mà Thiên Chúa đã ban (Ep 4,1).
Linh mục GIUSE ĐINH
QUANG THỊNH