BÀI GIẢNG
HẠNH PHÚC GIA ĐÌNH
Mọi lý do cho phép vợ
chồng ly dị, Đức Giê-su đều bác bỏ, và Ngài khẳng định: “Lúc khởi đầu công trình tạo dựng, Thiên Chúa đã làm nên con người có
nam có nữ ; vì thế, người đàn ông sẽ lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả
hai sẽ thành một xương một thịt. Như vậy, họ không còn là hai, nhưng chỉ là một
xương một thịt” (Mc 10,6-8: Tin Mừng). Như thế Đức Giê-su muốn dạy :
-
Không ai được hành quyền trên người khác.
-
Người chồng phải là hiện thân Đức Giê-su yêu Hội Thánh.
-
Phải khống chế nguyên nhân gây bất hòa giữa vợ chồng.
I. KHÔNG AI ĐƯỢC HÀNH
QUYỀN TRÊN NGƯỜI KHÁC.
Xã hội Do Thái trong
thời Cựu Ước, người chồng có rất nhiều đặc quyền trên người vợ :
-
Có quyền lấy nhiều vợ, ngược lại thì không.
-
Có quyền ly dị vợ bất cứ lý do nào mà chồng không vừa ý, ngược lại
cũng không.
Còn Đức Giê-su thì dạy:
“Người đàn ông sẽ lìa cha mẹ mà gắn bó
với vợ mình, và cả hai sẽ thành một xương một thịt. Như vậy, họ không còn phải
là hai nhưng là một. Vậy sự gì Thiên Chúa đã phối hợp, loài người không được
phân ly” (Mc 10,7-9: Tin Mừng). Nghĩa là không ai được dựa vào bổn phận con
cái phải hiếu thảo với cha mẹ như một lý do chính đáng để chọn ý cha mẹ hơn ý
vợ chồng. Dù ở Á Đông, người ta cho lòng hiếu thảo đó như một tôn giáo (đạo ông
bà), thì cũng không được cho “đạo” ấy vượt trên nghĩa vụ vợ chồng đối với nhau
và đối với con cái của họ, vì Thiên Chúa Ngôi Hai đã bỏ Trời đến cưới lấy loài
người trong Bí tích Thánh Tẩy (x 2Cr 11,2), thì Ngài không bao giờ rẫy từ ai. Dây
Hôn Phối chỉ bị cắt đứt khi một trong hai người qua đời, mà Đức Giê-su không
bao giờ chết. Vì thế, Đức Giê-su đã diễn tả về Luật Hôn Phối giống như Ngài bỏ
Trời đến trần gian: “Người nam sẽ bỏ cha
mẹ mình mà gắn bó với vợ” (Mc 10,7: Tin Mừng).
II. NGƯỜI CHỒNG PHẢI
LÀ HIỆN THÂN ĐỨC GIÊ-SU YÊU HỘI THÁNH.
Vì Thiên Chúa Ngôi Hai
đã bỏ Cha mà xuống thế cưới lấy loài người tội lỗi trong Bí tích Thánh Tẩy (x
2Cr 11,2), nên dù ta có bất tín với Ngài, Ngài vẫn trung thành, vì Ngài không
thể chối bỏ chính mình (x 2Tm 2,13).
Giáo lý về đời sống vợ
chồng, thánh Phao-lô diễn tả: “Vì chồng
là đầu của vợ cũng như Đức Ki-tô là Đầu của Hội Thánh, chính Người là Đấng cứu
chuộc Hội Thánh, thân thể của Người.Và như Hội Thánh tùng phục Đức Ki-tô thế
nào, thì vợ cũng phải tùng phục chồng trong mọi sự như vậy. Người làm chồng,
hãy yêu thương vợ, như chính Đức Ki-tô yêu thương Hội Thánh và hiến mình vì Hội
Thánh” (Ep 5,23-25).
Vậy cho dù lương tâm
loài người có lý do cho phép vợ chồng ly dị khi trong thực tế thấy có lợi cho
cả hai bên, thì cũng không phải là lý do chính để tháo gỡ Hôn Phối, hầu vợ
chồng tôn trọng tự do của nhau! Vì như thế là họ đã xúc phạm đến Thiên Chúa và
Hội Thánh :
+ Phản lại sứ mệnh của vợ
chồng diễn tả mầu nhiệm Hội Thánh, đấy là ơn gọi chính yếu của Bí tích Hôn Phối
mà họ đã lãnh nhận.
+ Họ phản lại lời thề
trước mặt Chúa và Hội Thánh trong ngày lãnh Bí Tích Hôn Phối: “Khi
thịnh vượng cũng như lúc gian nan, khi mạnh khỏe cũng như lúc đau ốm, vẫn yêu
thương và tôn trọng nhau suốt đời”.
III. PHẢI KHỐNG CHẾ
NGUYÊN NHÂN GÂY BẤT HÒA GIỮA VỢ CHỒNG.
Lời giáo huấn trong sách Huấn ca lưu ý người ta khi chọn
bạn trăm năm: “Ăn nói dịu dàng thì tăng
thêm bạn hữu, phát biểu dễ thương thì tăng thêm lời thân ái. Nếu con muốn làm bạn với ai thì hãy thử người
ấy trước, nhưng đừng vội tin tưởng ngay. Vì có kẻ chỉ là bạn nhất thời, ngày
con gặp nạn, nó chẳng còn là bạn nữa. Có người là bạn lại trở nên thù, và tiết
lộ chuyện cãi nhau, khiến con phải xấu hổ. Có người là bạn khi đồng hành với
con, nhưng ngày con gặp nạn, nó chẳng còn là bạn nữa. Người bạn trung thành là một nơi nương tựa
vững chắc, ai gặp được người bạn như thế, là gặp được kho tàng. Không gì đổi
lấy được một người bạn trung thành, và giá trị của người bạn ấy, không cân nào
lường được. Người bạn trung thành là phương thuốc xoa dịu cuộc đời, những ai
kính sợ Đức Chúa sẽ gặp được người như vậy. Người kính sợ Đức Chúa thì điều
khiển được tình bạn của mình vì bản thân mình thế nào, thì cận thân mình cũng
thế” (Hc 6, 5-18: Bài đọc năm lẻ).
Và thánh Gia-cô-bê góp
ý thêm: “Thưa anh em, anh em đừng phàn
nàn kêu trách lẫn nhau, để khỏi bị xét xử. Kìa Vị Thẩm Phán đang đứng ngoài
cửa. Thưa anh em, về sức chịu đựng và lòng kiên nhẫn, anh em hãy noi gương các
ngôn sứ là những vị đã nói nhân danh Chúa. Kìa xem: chúng ta tuyên bố: phúc
thay những kẻ đã có lòng kiên trì! Anh em đã nghe nói đến lòng kiên trì của ông
Gióp và đã thấy mục đích Chúa nhắm, vì Chúa là Đấng từ bi nhân hậu. Nhưng, thưa
anh em, trước hết, đừng có thề, dù là lấy trời, lấy đất, hay lấy cái gì khác mà
thề. Nhưng hễ ‘có’ thì phải nói ‘có’, ‘không’ thì phải nói ‘không’, như thế,
anh em sẽ không bị xét xử” (Gc 5, 9-12: Bài đọc năm chẵn).
Vì “Chúa là Đấng từ bi nhân hậu” (Tv
103/102, 8a: ĐC năm chẵn).
Trong mục vụ, khi tôi
dạy lớp giáo lý Hôn Nhân, tôi thường khuyên các bạn trẻ: Các bạn muốn chọn bạn
trăm năm, thì nên dựa vào 9 tiêu chuẩn sau đây:
1-Cùng Tin: Thánh Phao-lô dạy: “Chớ có lứa đôi lệch lạc giữa người tin Chúa và kẻ
không tin, vì hòa hợp thế nào được giữa ánh sáng và bóng tối!” (2 Cr 6,
14).
2-Tự Lập: Chúa Giê-su nói: “Người
nam sẽ bỏ cha mẹ mình mà luyến ái với vợ” (Mt 19, 5). Vậy:
+ Tự lập về mặt kinh tế: Vợ
chồng không lệ thuộc vào tiền của bên nội hay bên ngoại. Liệu sao vợ chồng có
khả năng tổ chức một gia đình đủ cho nhu cầu tối thiểu.
+ Tự lập về mặt tinh thần: Vợ
chồng phải đặt trách nhiệm xây dựng một gia đình hiệp nhất trong ý Chúa, không
vì chữ hiếu mà nghiêng ngả bên nội hay bên ngoại.
3-Trẻ Thơ: Thánh Phao-lô nói: “Anh em có bất hoà thì như con nít thôi!” (1Cr 14, 20).
4-Tuổi Đời: Vợ không nên nhiều tuổi hơn chồng, vì sắc
đẹp và khả năng sinh lý của vợ chóng tàn hơn chồng.
5-Văn Hóa: Văn hóa của vợ
không nên trổi vượt hơn chồng. Vì nếu văn hóa của vợ trổi hơn chồng, người
chồng sẽ mặc cảm.
6-Làm Việc: Nhờ cả hai vợ chồng thích làm việc, họ dễ cảm thông lẫn nhau, nhất là
tháo vát giải quyết được những khó khăn của gia đình.
7-Khỏe Mạnh: Cả hai vợ chồng cần có sức khoẻ tương đối, vừa để đảm bảo kinh tế gia
đình, vừa để bảo đảm sức khoẻ con cái.
8-Vui Tươi: Niềm vui trên khuôn mặt là dấu chỉ sự hiện diện của Thiên Chúa. Thực vậy,
thiên thần nói với Đức Ma-ri-a trong lúc
truyền tin: “Vui lên! Hỡi Đầy ơn phúc! Chúa ở cùng Bà” (Lc 1,
28). Pla-ton định nghĩa: “Con người là con vật biết cười!”
9-Khó Với Mình, Quảng Đại
Với Chúa Và Tha Nhân (x 2 Cr 6, 12t).
Đó là tu thân: tự bắt mình đi ngược lại bản tính ích kỷ.
Nhưng trong thực tế, không ai tìm được một người đủ chín
tiêu chuẩn trên, nhưng tưởng đó là một chỉ tiêu cần thiết đặt ra để các bạn
chọn lựa. Một người bạn chọn, càng đạt được nhiều tiêu chuẩn trên, thì bạn càng
an tâm hơn. Nếu tiêu chuẩn quá ít thì phải nhắm trứơc sự chịu đựng của mình.
TÓM TẮT:
Cùng tin, tự lập, trẻ thơ.
Tuổi đời, văn hóa: thiếp nhờ chàng hơn
Cùng lao nhọc, khỏe, vui luôn.
Khó ta, quảng đại ngát hương. Cưới liền !
Văn phòng Nghiên Cứu
Hiện Tượng của Hoa Kỳ về Đời Sống Hôn Nhân, kết quả được Hội Đồng Tòa Thánh Đặc
Trách về Gia Đình trích dẫn trong tài liệu có tựa đề “Bí tích Hôn Phối” xuất
bản năm 1989 như sau :
+ Trong 100 gia đình
không theo đạo Công Giáo, thì có khoảng 50 gia đình ly dị (50%).
+ Trong 100 gia đình theo
Công Giáo, chỉ đi dự lễ Chúa nhật thì có khoảng 10 gia đình ly dị (10%).
+ Trong 100 gia đình Công
Giáo, đi dự Lễ và rước Chúa hằng ngày, gia đình có giờ cầu nguyện riêng, thì ly
dị xuống thấp nhất, chỉ còn tối đa khoảng 1% gia đình ly dị.
Có cầu nguyện, đặc biệt
là dự Lễ, gia đình mới thưa cùng Chúa: “Lạy
Chúa, trên đường mệnh lệnh Chúa, xin dẫn con đi” (Tv 119/118,35a: ĐC năm
lẻ). Vì “Lời Chúa là sự thật, xin Chúa
lấy sự thật mà thánh hiến chúng con” (Ga 17,17b.17a: Tung Hô Tin Mừng).
THUỘC LÒNG
+ Đừng có lứa đôi lệch lạc giữa người tin Chúa và kẻ không tin, vì không
có thể hòa hợp giữa ánh sáng và bóng tối (2Cr 6,14).
+ Ăn nói dịu dàng thì tăng thêm bạn hữu, phát biểu dễ thương thì tăng
thêm lời thân ái (Hc 6,5).
Linh mục GIUSE ĐINH
QUANG THỊNH