BÀI GIẢNG
CHÚA THƯỞNG MỖI NGƯỜI XỨNG VIỆC HỌ LÀM
(2Cr 5,10)
Để trở thành người tôi
tớ khôn ngoan và trung tín của Thiên Chúa, qua dụ ngôn những yến bạc chủ giao
cho các đầy tớ, Đức Giê-su dạy ta phải xác tín về bốn điều để thực hành :
-
Khả năng Chúa ban cho là để phục vụ.
-
Làm cho Chúa trong anh em mới thực là làm cho mình.
-
Chớ lười mà sinh láo!
-
Cả người hèn kém Chúa cũng cần đến họ làm vinh danh Ngài.
1- KHẢ NĂNG CHÚA BAN
CHO LÀ ĐỂ PHỤC VỤ
Ông chủ giao cho ba
loại đầy tớ những yến bạc khác nhau : người năm
nén ; kẻ hai nén ; có người chỉ một nén. Chủ giao theo khả năng mỗi
người để họ kinh doanh sinh lời (x Mt 25,14-15 : Tin Mừng).
Điều này thánh Phao-lô
hướng dẫn ta hiểu cách cụ thể : “Người
thì được Thần Khí ban lời khôn ngoan, kẻ khác lại được lời trí tri, thể theo
cũng một Thần Khí ; và cũng bởi Thần Khí người thì được lòng tin, kẻ khác được
đặc ân chữa bệnh, có kẻ lại được ơn làm phép lạ, người thì được nói các thứ
ngôn ngữ, kẻ lại được ơn diễn giải nhiều ngôn ngữ. Hết mọi điều ấy cùng một
Thần Khí ra uy làm nên, phân chia cho mỗi người mỗi cách, như Ngài muốn nhằm
mục đích mưu ích chung” (1Cr 12,4-11).
Vì ngay từ lúc Thiên
Chúa tạo dựng con người, Ngài yêu thương họ nên đã trao cho họ làm “chủ công trình tay Chúa sáng tạo” (St
1,28). Thế nên họ phải cày cấy và canh giữ đất đai (x St 2,15 : Bài đọc I). Đức
Giê-su đã tỏ vinh quang Phục Sinh của Ngài trên núi Hiển Dung cho ba môn đệ để
họ được cảm nếm trước vinh quang Phục Sinh, làm các ông say mến vinh quang ấy
nên không muốn xuống núi (x Mt 17). Thế mà khi Đức Giê-su từ cõi chết sống lại,
Ngài lại tỏ mình ra cho bà Maria Madalena giống Adam khi mới được Thiên Chúa
tạo dựng : Thiên Chúa trao cho Adam sứ mệnh canh tác vườn, thì bà Maria
Madalena nhìn thấy Chúa Giê-su Phục Sinh lại tưởng đó là người làm vườn (x Ga
20,15). Đây là hình ảnh Chúa muốn nói với mọi Ki-tô hữu : Không phải đợi đến
ngày cánh chung mới nhận ra giá trị sự sống Phục Sinh, mà ngay khi ta còn sống
trên đời với bàn tay lao động, ta biến đổi sự vật chung quanh nên hoàn hảo hơn,
đó cũng chính là niềm vui Phục Sinh, mà Chúa muốn ta thể hiện cho đồng loại cảm
nghiệm ơn cứu độ của Ngài.
Bởi vậy lao động là
cách con người thể hiện mình được dựng nên giống Thiên Chúa (x St 1,26), đến
như được đồng hóa với Ngài (x Gl 2,20). Một trong những nét ta biểu lộ giống
Chúa là : bàn tay lao động của ta giống Đức Giê-su: “Cha Ta hằng làm việc, Ta cũng thế” (Ga 5,17).
Chính vì thế mà giáo
huấn của Công Đồng Vat.II, trong Hiến Chế Vui Mừng Và Hy Vọng số 35 dạy : “Hoạt động của con người phát xuất từ con
người, nên quy hướng về con người. Thật vậy, khi làm việc, con người không
những biến đổi sự vật và xã hội, mà còn cải thiện chính mình. Bởi vì khi làm
việc, con người học biết được nhiều điều,
phát triển tài năng, cũng như thoát ra và vượt khỏi chính mình. Nếu được hiểu
cho đúng thì, sự tăng triển này còn đáng gía hơn mọi của cải thu tích được. Giá
trị của con người hệ tại ở “CÁI MÌNH LÀ” hơn là ở “CÁI MÌNH CÓ”. Như thế khi
ta làm việc là ta đã thực hành Lời Chúa dạy : “Cho thì có phúc hơn là lấy” (Cv 20,35 : Bài đọc II).
Tuy nhiên đừng chỉ đầu
tư hết năng lực vào việc xây dựng những thực tại trần thế, nhằm đáp ứng nhu cầu
thân xác, mà nhất là còn phải dốc tâm lực vào việc phát triển Tin Mừng. vì “Lời Thiên Chúa là Lời ân sủng, có sức xây
dựng và ban gia nghiệp cho những người đã được thánh hiến” (Cv 20,32-34 :
Bài đọc II).
Muốn được thế, ta cần
phải kết hợp với Chúa Giê-su Thánh Thế, vì Ngài đã nói : “Hãy ở lại trong Thầy như Thầy ở lại trong anh em. Ai ở lại trong Thầy
thì sinh nhiều hoa trái” (Ga 15,4a.5b : Tung Hô Tin Mừng). Vì “Ngài là chúa con thờ, Chúa muôn trùng cao cả”
(Tv 104/103,1bc : Đáp ca).
Vậy người được Chúa
giao nhiều khả năng không vênh vang tự đắc, không lạm dụng tự do mà phung phí
ơn Chúa ; còn kẻ được Chúa cho ít khả năng, không tự ti mặc cảm, không ươn lười
co cụm! Vì người này được Chúa cho nhiều, kẻ kia được Chúa giao ít, đều có trách
nhiệm phục vụ mưu ích chung, như lời thánh Phao-lô nói : “Thần Khí hiển trị được ban xuống cho mỗi người để mưu ích lợi chung,
mỗi người hãy làm chi thể cho nhau, một chi thể đau, hết thảy cả bộ phận đau
chung, một chi thể vinh hết thảy bộ phận được vinh chung”(1Cr 12,7.25-26).
2- LÀM CHO CHÚA
TRONG ANH EM MỚI THỰC LÀ LÀM CHO MÌNH
Chủ gọi hai đầy tớ đến
tính sổ, người lãnh năm yến bạc làm thêm năm yến khác ; người lãnh hai yến bạc
làm thêm hai yến nữa. Hai đầy tớ này làm vốn sinh lợi đạt chỉ tiêu 100%, thì cả
hai được chủ ban thưởng giống nhau, ông nói : “Tốt, đầy tớ lương hảo và trung trực ; ít mà ngươi đã trung trực thì Ta
sẽ đặt ngươi cai nhiều ; hãy vào trong hoan lạc của chủ ngươi” (Mt 25,21-23
: Tin Mừng).
Cách đối xử của ông chủ
quá nhân hậu đối với đầy tớ, ở đời này chẳng hề tìm thấy, do vậy phải hiểu đó
là cách cư xử của Thiên Chúa đối với mỗi người chúng ta khi đã hết lòng phục vụ
đồng loại vì yêu Chúa, như Ngài dạy : “Thầy
ban cho anh em một điều răn mới, là anh em hãy yêu thương nhau, như Thầy đã yêu
thương anh em” (Ga 13,34). Thánh Phao-lô nói : “tình yêu Đức Ki-tô thúc bách” (2 Cr 5,14). Có phục vụ vì yêu Chúa
mới ban cho nhiều hơn, như Ngài nói “Kẻ
có được cho thêm và nên dư dật” (Mt 25,29a : Tin Mừng). Chính vì thế mà
thánh Tông Đồ nói : “Gieo ít thì gặt ít;
gieo nhiều thì gặt nhiều. Mỗi người hãy cho tuỳ theo quyết định của lòng mình,
không buồn phiền, cũng không miễn cưỡng, vì ai vui vẻ dâng hiến, thì được Thiên
Chúa yêu thương. Vả lại, Thiên Chúa có đủ quyền tuôn đổ xuống trên anh em mọi thứ
ân huệ, để anh em vừa được luôn đầy đủ mọi mặt, vừa được dư thừa mà làm mọi
việc thiện, theo như lời đã chép: Kẻ túng nghèo, họ rộng tay làm phúc; đức công
chính của họ tồn tại muôn đời” (2 Cr 9,6-9). Đúng là “công khó bạn làm ra bạn được an hưởng, bạn quả là lắm phúc nhiều may”
(Tv 128/127,2). Vì “Ngài không xuất tiền
đặt nợ thu lời, cũng không ăn hối lộ kẻ hiền lương” (Tv 15/14,5).
3- CHỚ LƯỜI MÀ SINH
LÁO!
Tên đầy tớ thứ ba, chủ
trao cho một yến bạc, đây là số vốn không nhỏ vì tương đương với sáu ngàn quan tiền (hay 6.000 đồng), tương
đương với tiền công nhật của 6.000 ngày
(x Mt 20,2). Nếu chủ gọi hắn đến tính sổ trước tiên, hắn không biết lòng nhân
hậu của chủ, thì còn thông cảm với hắn nói hỗn với chủ : “Tôi biết ông là người hà khắc,
không gieo mà gặt, không vãi mà thu, nên tôi sợ và tôi đã giấu yến vàng của
Ngài” (Mt 25,24-25 : Tin Mừng). Nhưng ở đây hắn vừa nhìn thấy chủ xử quá
nhân hậu với hai người trước : chủ chẳng trích lời cũng chẳng thu vốn của ai,
lại còn ban cho thêm dư dật, thế mà hắn dám lếu láo kết án chủ là “người hà
khắc”! Bởi thế hắn bị chủ lên án vì ba lý do :
a. Không cộng tác với
đồng loại : Chủ trách đầy tớ gởi
bạc vào ngân hàng (x Mt 25,27 : Tin Mừng). Có nghĩa là khả năng Chúa ban cho
mỗi người nhiều hay ít, phải dùng mà cộng tác với anh em để xây dựng cộng đoàn.
Vì thế giáo huấn Công Đồng Vat.II trong Hiến Chế Vui Mừng Và Hy Vọng số 32 dạy
: “Thiên Chúa đã dựng nên con người,
không phải để sống riêng rẽ, nhưng để tạo sự liên kết xã hội, vì Thiên Chúa
không muốn thánh hòa và cứu độ con người cách riêng rẽ thiếu liên kết”.
b.
Sống vô dụngnhư lời ông chủ nói : “Tên
đầy tớ vô dụng kia, hãy đuổi nó ra tối tăm bên ngoài, ở đó sẽ phải khóc lóc và
nghiến răng” (Mt 25,30 : Tin Mừng). Tên đầy tớ này vô dụng đối với anh em,
nhưng không vô dụng đối với chủ, bởi vì hắn có công chôn giấu yến vàng của chủ,
không làm thất thoát. Thế thì ta nghĩ lại chính mình có khi còn thua tên đầy tớ
này, vì của Chúa ban cho, ta không giữ nguyên vẹn, mà đã lạm dụng ơn Chúa gây
tác hại cho bản thân và cho đồng loại,
như thế là ta phá tán yến bạc Chúa đã trao cho!
c. Lười sinh láo ! Tên đầy tớ chẳng những không làm sinh lời cho chủ lại còn
kết án chủ “hà khắc, không tieo mà gặt,
không vãi mà thu”, như thế hắn nói thiếu logic : nếu chủ đã không giao sao
hắn lại nói “đây yến bạc của ông tôi sợ
mà chôn giấu” ? Và khi hắn nhìn ông chủ cư xử với hai người trước rất nhân
hậu, nếu hắn đấm ngực thú lỗi : “Tôi hiểu
lầm ông hà khắc, nên tôi chôn giấu vốn của ông, bây giờ tôi mới nhận ra ông
thật nhân hậu với hai người kia, ước gì tôi cũng được ông xử với tôi như thế!”
Chắc chắn, hắn sẽ được chủ khen và còn ân thưởng cho. Kìa tên trộm suốt đời
dùng ơn Chúa chỉ làm làm hại đồng loại và làm nhục Chúa. Thế mà khi anh sám hối
xin Chúa thương xót, Ngài cho anh vào Thiên Đàng ngay (x Lc 23,43). Đàng này
tên đầy tớ đã lười lại láo, nên chủ xử với hắn : “Các ngươi hãy lấy yến bạc khỏi tay nó mà đưa cho người đã có mười yến.
Vì phàm ai đã có, thì được cho thêm và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay
cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi. Còn tên đầy tớ vô dụng kia, hãy quăng nó ra chỗ
tối tăm bên ngoài: ở đó, sẽ phải khóc lóc nghiến răng.” (Mt 25, 28-30 : Tin
Mừng). Thánh Luca ghi thêm chi tiết : chủ nói : “Ta xử với ngươi theo miệng ngươi nói” (Lc 19,22).Tên đầy tớ này là
hiện thân môn đệ Giu-đa, hắn cũng là một trong Nhóm 12, nhưng hắn không làm
vinh hiển Chúa, thì điều hắn có là chính con người của hắn, hắn tự tiêu diệt
mình đến vỡ bụng lòi ruột ra (x Cv 1,18), còn chức vụ Tông Đồ cũng bị cất đi mà
trao cho Matthia (x Cv 1,15).
4- CẢ NGƯỜI HÈN KÉM
CHÚA CŨNG CẦN ĐẾN HỌ LÀM VINH DANH NGÀI.
Trong lịch sử các
thánh, nhiều vị được Chúa trao số vốn nhỏ bé lại làm vinh hiển Chúa nhất. Đan
cử :
- Thánh Maria Madalena, một người bị kết án là phụ nữ tội lỗi khét
tiếng vì bị bảy quỷ thống trị, thế nhưng khi bà được gặp Đức Giê-su trừ bảy quỷ,
từ bấy giờ bà hiến dâng tất cả tài sản cho việc truyền giáo và trở thành người
đầu tiên loan báo Tin Mừng Phục Sinh cho thế giới (x Lc 8,1-3 ; Ga 20,18).
- Thánh Gioan Maria Vianey có trí khôn tầm thường, không đủ điểm
trong các môn Thần học ở Đại Chủng Viện, nên đã bị Cha Giám đốc sa thải! Nhưng
nhờ cha Sở bảo lãnh, Gioan Vianey được trở lại Chủng Viện, và ngài đã trở nên
một vị Linh mục thánh thiện, nhiệt tình, gương mẫu, xứng đáng là Bổn mạng các
cha Sở!
- Thánh nữ Catharina, vì hoàn cảnh gia cảnh nghèo nên thất học, thế
mà nhờ bà biết cầu nguyện cho Hội Thánh đang gặp sóng gió, bà đã thành công làm
cho ba Giáo hoàng đang tranh ngôi vị vào những năm 1378-1417, một ở Roma, một ở
Bỉ, một ở Pháp từ chức để bầu lại Thủ Lãnh Hội Thánh, thủ đô đặt ở Roma. Vì
công đức ấy mà Hội Thánh tôn vinh bà làm Thánh Tiến sĩ.
Rõ ràng khả năng tầm
thường của các vị thánh đã làm vinh hiển Chúa hơn nhiểu bậc vị vọng, để diễn tả
cái yếu của Thiên Chúa còn hơn cái mạnh của thế gian, như lời thánh Phao-lô nói : “Thiên Chúa đã chọn sự yếu đuối để bêu nhuốc hạng khôn ngoan và mạnh mẽ, những gì
thế gian cho là ti tiện không đáng kể, Thiên Chúa lại cho những điều không
không để hủy diệt điều có ra không, hầu không có xác phàm nào dám vênh vang
trước mặt Chúa” (1 Cr 1,27-29). Người hèn kém làm vinh hiển Chúa như thế.
Huống chi những kẻ giàu nếu để Chúa chiếm đoạt họ, chắc chắn họ làm vinh hiển
Chúa hơn nữa. Đan cử :
-
Ông Gia-kêu trưởng ty quan thuế là người giàu có, ông đã bán hết
gia tài để chia sẻ theo ý Chúa, bởi đó ông được Chúa xác nhận : “Nhà này được ơn cứu độ, vì người này mới
thực là dòng giống của Abraham”. Và ông đã trở nên mẫu người tung hô Đức
Giê-su lúc Ngài tiến vào thành Giêrusalem trong vinh quang (Lc 19).
-
Tông Đồ Phao-lô, ông rất xuất sắc về mặt văn hóa cũng như về Luật
Mô-sê. Về lãnh vực này có lẽ Mười Hai môn đệ Đức Giê-su chọn chưa đáng là học
trò của ông Phao-lô. Thế nhưng khi Đức Giê-su chộp được ông, với ơn Chúa trợ
giúp, ông đã tận dụng chất xám để làm vinh hiển Chúa không thua kém các Tông Đồ
thượng đẳng (x 2 Cr 11,5).
Vậy Chúa dùng người hèn
kém làm vinh hiển Chúa còn là để kích thích những bậc vị vọng không được thua
kém ai trong sứ mệnh làm Tông Đồ cho Ngài.
THUỘC LÒNG
Tên lười tệ kém hòn phân, ai mà đụng tới là tay phủi liền ! (Hc 22,2).
Linh mục GIUSE ĐINH QUANG
THỊNH