BÀI ĐỌC 1 VÀ 2 (NẾU CÓ)
BÀI ĐỌC I : Hc 3,2-6.12-14
2 Đức Chúa làm
cho người cha được vẻ vang vì con cái, cho người mẹ thêm uy quyền đối với các
con. 3 Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm, 4 ai kính mẹ thì
tích trữ kho báu. 5 Ai thờ cha sẽ được vui mừng vì con cái, khi cầu
nguyện, họ sẽ được lắng nghe. 6 Ai tôn vinh cha sẽ được trường thọ,
ai vâng lệnh Đức Chúa sẽ làm cho mẹ an lòng. 12 Con ơi, hãy săn sóc
cha con, khi người đến tuổi già; bao lâu người còn sống, chớ làm người buồn
tủi. 13 Người có lú lẫn, con cũng phải cảm thông, chớ cậy mình sung
sức mà khinh dể người. 14 Vì lòng hiếu nghĩa đối với cha sẽ không bị
quên lãng, và sẽ đền bù tội lỗi cho con.
ĐÁP CA : Tv 127
Đ. Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa,
ăn
ở theo đường lối của Người. (c. 1)
1
Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa, ăn ở theo đường lối của Người. 2
Công khó tay bạn làm, bạn được an hưởng, bạn quả là lắm phúc nhiều may.
3
Hiền thê bạn trong cửa trong nhà khác nào cây nho đầy hoa trái; và bầy con tựa
những cây ô-liu mơn mởn, xúm xít tại bàn ăn.
4
Đó chính là phúc lộc Chúa dành cho kẻ kính sợ Người.5 Xin Chúa từ
Xi-on xuống cho bạn muôn vàn ơn phúc. Ước chi trong suốt cả cuộc đời bạn được
thấy Giê-ru-sa-lem phồn thịnh.
BÀI ĐỌC II : Cl 3,12-21
12 Thưa anh em,
anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì
thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà và nhẫn nại.13
Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải
trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em
phải tha thứ cho nhau.14 Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng
bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo.15 Ước gì ơn bình an của
Đức Ki-tô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất, anh em đã
được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó. Bởi vậy, anh em hãy hết dạ tri ân.
16 Ước chi lời
Đức Ki-tô ngự giữa anh em thật dồi dào phong phú. Anh em hãy dạy dỗ khuyên bảo
nhau với tất cả sự khôn ngoan. Để tỏ lòng biết ơn, anh em hãy đem cả tâm hồn mà
hát dâng Thiên Chúa những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca, do Thần Khí
linh hứng.17 Anh em có làm gì, nói gì, thì hãy làm hãy nói nhân danh
Chúa Giê-su và nhờ Người mà cảm tạ Thiên Chúa Cha.
18 Người làm vợ
hãy phục tùng chồng, như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa.19
Người làm chồng hãy yêu thương chứ đừng cay nghiệt với vợ.20 Kẻ làm
con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng Chúa.21
Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức, kẻo chúng ngã lòng.
BÀI GIẢNG
GIA ĐÌNH CÔNG GIÁO, NƠI ƯƠM TRỒNG ƠN GỌILời thánh Tông
Đồ dạy : “Ai không chăm sóc người thân, nhất là người sống
trong cùng một nhà, thì đã chối bỏ Đức Tin và còn tệ hơn người không tin.” (1Tm 5,8).
Nhưng thế nào
là chăm sóc đến người thân thuộc? Thưa là làm hết cách để cho những người sống
trong cùng một nhà được Đức Giê-su cứu độ, mà muốn được thế thì phải giáo dục
người thân biết ý thức sống nhân bản, nhất là sống Đức Tin.
I. Ý THỨC SỐNG NHÂN BẢN.
Ta phải kính
trọng và hiếu thảo với ông bà, cha mẹ. Lý do:
1-
Vì đức công bằng.
Khi ta còn nhỏ,
được ông bà cha mẹ yêu thương chăm sóc, nâng niu như trứng, hứng như hoa… Ta
hãy quan sát một đứa bé khi nó bị bệnh, khiến ông bà cha mẹ phải lo lắng vất
vả, tốn kém biết bao !
Năm
1972, thời chiến tranh ở Việt Nam diễn ra rất ác liệt giữa hai chế độ Cộng sản
và Cộng hòa, vùng đất quanh nhà thờ Chánh tòa Nha Trang bị oanh kích, dân chúng
khắp vùng tuốn về nơi đây để lánh nạn. Tình trạng đông dân lại thiếu lương
thực, Đức Giám mục Nguyễn Văn Thuận lúc đó đang coi sóc Giáo phận Nha Trang,
ngài bay vào Sài-gòn xin tiếp viện lương thực cho dân. Khi ngài ra phi trường
Tân Sơn Nhất để trở về Nha Trang, thình lình một phụ nữ chạy lại ôm chân Đức
Cha, vừa khóc vừa van xin :
- Xin ông cho tôi đi theo ra Nha Trang, vì
tôi có ba đứa con, tôi đã đưa vào Sài-gòn hai cháu, còn một cháu nữa tôi phải
ra tìm nó !
Đức
Cha gắt lên ;
- Bà khùng hả, bom đạn trút xuống như mưa,
thoát được nơi đó là có phúc, bà lại còn muốn gieo mình cho tử thần ?
Nhưng
người đàn bà cứ níu lấy áo Đức Cha van nài :
- Thưa ông, nếu tôi không đi tìm con tôi,
thì tôi không thể sống được!
Trông
bà qúa mệt mỏi như muốn xỉu, nhưng bà vẫn cứ bám chặt lấy Đức Cha, cuối cùng
ngài cũng đành chấp nhận cho bà lên trực thăng.
Mấy
hôm sau, Đức Cha đi phát bánh mì cho dân tị nạn, ai ai cũng tranh giành đến lấy
bánh, trừ có một người phụ nữ ngồi bất động ở góc chân tháp, tay đang ôm chặt
một cái gói vào lòng. Đức Cha tiến gần hỏi :
- Chị đã có bánh chưa ?
Chị không
trả lời, gương mặt thất sắc, đôi mắt vô hồn cứ nhìn vào khoảng không, Đức Cha
lại hỏi :
- Chắc chị lấy được nhiều bánh lắm hả ?
Đưa tôi xem !
Nghe
thế, chị lại càng ôm chặt cái gói vào lòng hơn nữa, Đức Cha phải nhờ người dùng
sức mạnh mới lấy được cái gói xem là cái gì ? Nhưng khi vừa mở ra, chị bỗng òa
lên khóc, vì đó là xác đứa bé đã chết mấy ngày rồi ! Tình thương của người mẹ
dành cho con như thế, làm sao con có thể đáp đền !
***********************
Một
lần kia, tôi ghé thăm một gia đình,
người cha làm nghề chạy xích lô, đến giờ cơm, vợ và con cứ tíu líu mời :
“Mời ba vào dùng cơm”, nhưng ông vẫn loay hoay sửa cái ghế, lúc sau ông nói :
“Mẹ và các con cứ ăn trước đi, ba đang dở tay, chút nữa sẽ ăn sau”. Thấy thế
tôi nói với ông : “Giờ cơm trong gia đình là lúc mọi người xum họp, thân thương
nhất, ông bỏ đó vào dùng với vợ con đi”. Ông nói nhỏ với tôi : “Thưa cha, hôm nay
con đạp xích lô trúng mánh, nên mua được mấy ký gạo ngon cho vợ con. Mọi ngày
cơm không được như thế, con muốn vợ và các con ăn trước, còn con ăn sau!” Nghe vậy
tôi rất đỗi ngạc nhiên và cảm phục tình người cha dành cho vợ con, chắc chắn
những đứa con không hiểu được tâm tình ấy, làm sao chúng đáp đền!
2- Vì đức bác ái.
Tuổi gìa dễ tủi
thân, thích hoài cổ : nhớ ngày nào mình còn khỏe, còn minh mẫn, nay mọi điều kỳ
vọng muốn làm đã tiêu tan theo tuổi đời, xuống cấp mọi mặt, nên mặc cảm như sống thừa, sống nhờ…!
Vì vậy Kinh
Thánh dạy : “Đức Chúa làm cho người cha
được vẻ vang vì con cái, cho người mẹ thêm uy quyền đối với các con. Ai thờ cha
thì bù đắp lỗi lầm, ai kính mẹ thì tích trữ kho báu.…. Ai tôn vinh cha sẽ được
trường thọ, ai vâng lệnh Đức Chúa sẽ làm cho mẹ an lòng. Con ơi, hãy săn sóc
cha con, khi người đến tuổi già; bao lâu người còn sống, chớ làm người buồn tủi” (Hc 3,2-14 : Bài đọc I).
Nhưng dầu sao
thì người cao niên hay trẻ nhỏ đều phải nhận biết rằng : giữa người gìa và người
trẻ có một ranh giới, và nó không thể vượt qua được ! Trẻ có khát vọng, mơ ước
riêng ; người lớn tuổi cung cách sống khác với trẻ. Ví dụ : Trẻ con thì hiếu
động, người cao niên thì thích yên tĩnh, do đó trẻ không thể chê người gìa, và
người lớn tuổi không thể trách trẻ ! Nói tắt, không ai có quyền bắt người khác
phải giống mình hoàn toàn. Vì thế thánh Phao-lô dạy : “Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng
Chúa. Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức, kẻo chúng ngã lòng.”
(Cl 3,20-21 : Bài đọc II). Và con cái không được khỉnh dể và vô phép với đấng
sinh thành, dưỡng dục. Sách Cách ngôn răn đe : “Qụa sẽ mổ, diều hâu sẽ móc mắt kẻ nào lườm nguýt và khinh dể cha mẹ
mình” (Cn 30,17).
II. SỐNG ĐỨC TIN
Nếu người Công Giáo
chỉ chú ý sống nhân bản như trên, thiết tưởng có hơn gì anh em vô thần chân
chính, cùng lắm chỉ như người theo các tôn giáo khác. Và như vậy, không cần Ngôi
Hai phải giáng trần. Bởi thế, người Công Giáo còn phải sống Đức Tin như thánh
Phao-lô nhấn mạnh trong Bài đọc II như sau:
1- Lời Chúa
Ki-tô cư ngụ dồi dào phong phú trong gia đình (x Cl 3,16), để Lời Chúa làm chủ
và hướng dẫn mọi tử tưởng, lời nói và việc làm của ta. Cũng tư tưởng này, thánh
Phê-rô dạy : “Ai có nói thì nói Lời Chúa,
ai phục vụ thì phục vụ bằng sức mạnh Chúa ban, có thế trong mọi việc, chúng ta
mới tôn vinh Thiên Chúa, nhờ Đức Giê-su Ki-tô.” (1Pr 4,11)
2- Lấy lòng bao
dung nhân hậu của Chúa đã đối với ta, mà bắt chước cư xử với đồng loại (x Cl
3,12-15).
3- Vợ chồng con
cái đối xử với nhau phải có tình nhân ái, tôn ti trật tự, để diễn tả sự kết hợp
giữa Chúa Ki-tô và Hội Thánh, hầu trở nên dấu chỉ ơn cứu độ cho những ai chưa
nhận biết Chúa và Hội Thánh Ngài (x Cl 3,18-20).
Thánh Giu-se đã
làm gương cho mọi người trong việc thi hành Lời Chúa, theo Tin Mừng của thánh
Mát-thêu, ba lần ông ghi lại tinh thần mau mắn của thánh Giu-se trước ý định
của Thiên Chúa :
a. Mt 1,24 : Được mộng báo, ông Giu-se
đã mau mắn chỗi dậy rước Ma-ri-a về nhà, để Mẹ Con khỏi bị ném đá, khỏi chết
nhục vì Luật !
b. Mt 2,13 : Được mộng báo, ban đêm ông
Giu-se chỗi dậy đưa Hài Nhi và Mẹ Ngài trốn qua Ai-Cập, thoát khỏi bàn tay độc
ác của vua Hê-rô-đê.
c. Mt 2,20 : Được mộng báo, ông Giu-se
lại chỗi dậy đưa Mẹ-Con trở về quê nhà, để thực hiện sứ mệnh cứu dân như ông
Mô-sê.
Ba lần ông
Giu-se chỗi dậy làm theo ý Chúa là báo trước : Đức Giê-su con ông Giu-se sau ba
ngày được an táng trong mồ, Ngài cũng chỗi dậy (Phục Sinh), để đưa cả loài
người thoát sự dữ vào cõi sống hạnh phúc vĩnh hằng, giống như ông Giu-se chỗi
dậy thực thi ý Chúa để làm cho Đức Ma-ri-a và Hài Nhi Giê-su thoát sự dữ, hầu
cả hai Mẹ-Con cũng đưa cả loài người thoát sự dữ vào sự sống đời đời.
Để hun đúc sống
Đức Tin cho các gia đình Công Giáo, Đức Giáo hoàng Gio-an Phao-lô II dạy : “Gia đình Ki-tô hữu là thánh điện của Hội
Thánh, là tế bào đầu tiên và sinh động của xã hội, gia đình đã được Công Đồng
Vat.II đề cao, coi như thánh điện của Hội Thánh, khi mọi người trong nhà yêu
thương đùm bọc nhau và cùng nhau dâng lời cầu nguyện lên Thiên Chúa. Gia đình
Ki-tô hữu chỉ xuất hiện như một “Hội Thánh tại gia” nếu các phần tử tùy theo môi trường và phận sự riêng biệt của mỗi
người, cùng nhau hoạt động để phát huy công lý, cùng nhau làm việc từ thiện,
hiến thân phục vụ anh em, và trong một khung cảnh rộng lớn hơn, tham gia vào việc
tông đồ, và sinh hoạt Phụng Vụ của cộng đồng địa phương, cũng như cùng nhau
dâng lên Thiên Chúa những lời cầu nguyện sốt sắng chân thành. Thiếu yếu tố này
là thiếu hẳn đặc tính của gia đình Ki-tô giáo. Vì thế, nếu muốn tìm lại ý nghĩa
thần học về gia đình, thì phải nhất thiết nỗ lực để tái lập thói quen cầu
nguyện chung trong đời sống gia đình.
Với tư cách là “Thánh điện tại gia của Hội Thánh”, gia đình nên cầu nguyện chung, và chẳng
những thế mà còn phải tùy nghi sử dụng một vài phần trong các giờ Kinh Phụng Vụ,
để kết hợp mật thiết hơn với Hội Thánh.’’
(Tông Huấn Tôn
Sùng Đức Mẹ số 52 và 53 của ĐGH Gio-an Phao-lô II)
Tiếc thay, ngày
nay nhiều người cha mẹ còn độc ác hơn cả vua Hê-rô-đê xưa! Bởi lẽ họ không cất
bớt những nguy hiểm, đe dọa, giết chết đời sống Đức Tin nơi con cái như ông
Giu-se đã làm, mà chính họ hằng ngày giết con bằng những “vũ khí gương mù” như
: Ly dị nhau, nghiện ngập, say xỉn, nô lệ cho đồng tiền, nô lệ chức quyền, lạnh
nhạt đối với Lời Chúa, với Phụng Vụ Hội Thánh cử hành… ! Vì thế thánh Phao-lô
dạy : “Ước chi lòng anh em phấn khởi vì
được Đức Ki-tô ban tặng bình an, và ước chi Lời Người hằng sinh hoa kết quả dồi
dào trong anh em” (Cl 3,15a.16a : Tung Hô Tin Mừng).
Để làm men muối
cho các gia đình Ki-tô giáo, Đức Giáo hoàng Gio-an Phao-lô II, trong ngày Chúa
nhật Chúa Chiên Lành năm 1994 đã phong thánh cho bà Calnorimora !
Bà
Cal-no-ri-mo-ra sinh ngày 21 tháng 11 năm 1774, tại Ro-ma, bà thuộc gia đình
giàu có, và được cha mẹ giáo dục Đức Tin rất chu đáo. Năm 22 tuổi, bà lập gia
đình với một luật sư, và đã có với chồng hai cô con gái. Vài năm sau đó, bà
phát hiện ra chồng ngoại tình, hay lấy trộm tiền của vợ đi nuôi bồ nhí! Bà đã
khuyên lơn nhiều lần, nhưng bù lại bà bị chồng đánh đập tàn nhẫn, và ông càng
thường xuyên đến ở với vợ bé hơn! Bà phải một mình làm việc cần cù nuôi hai con
gái. Năm 1801, bà mắc một căn bệnh hiểm nghèo lúc mới 27 tuổi, nhưng Chúa đã
cho bà được bình phục, sau đó bà gia nhập tu hội đời thuộc Dòng Chúa Ba Ngôi.
Nhà bà biến thành nơi cầu nguyện cho những người đau khổ. Hằng ngày bà đều xin
mọi người cầu nguyện cho chồng bà biết sám hối trở về đường ngay nẻo chính, và
bà cũng giúp đỡ nhiều người về đời sống vật chất cũng như tinh thần.
Ngày
05 tháng 02 năm 1825 Chúa đã cất bà ra khỏi thế gian, hưởng dương 51 tuổi. Ông
chồng lúc này mới thấy thương vợ thương con mãnh liệt, ông sám hối và trở về
phục tang vợ, nhiều người thấy ông, ai cũng chế nhạo : “Nước mắt cá sấu!” Ông
cam phận chịu đựng để một phần nào đền tội mình! Sau khi an táng vợ xong, ông
trù liệu tiền bạc cho hai con chính thức và các con ngoại hôn, rồi ông đã xin
gia nhập Dòng Chúa Ba Ngôi, và trở thành Linh mục sống rất gương mẫu.
Rõ
ràng bà Calnorimora đã được kêu gọi nên thánh từ một người chồng bất trung ! Và chồng bà đã trở nên một Linh mục thánh thiện nhờ người vợ sống niềm tin! Đó là
của ăn nuôi linh hồn vợ chồng đã cho nhau, nhờ ơn thánh của Đức Ki-tô Giê-su mà có.
Thật là “hạnh phúc thay bạn nào biết kính sợ Chúa, ăn
ở theo đường lối của Người” (Tv 128,127, 1 Đáp ca).
THUỘC LÒNG
Ai không chăm sóc người thân, nhất là người sống trong
cùng một nhà, thì đã chối bỏ Đức Tin và
còn tệ hơn người không tin (1Tm 5,8)