BÀI GIẢNG
KHÔNG GÂY CỚ VẤP PHẠM
NHƯNG LÀM GƯƠNG SÁNG
Muốn không gây cớ vấp phạm, ta
phải giữ Luật ; và muốn làm gương sáng ta phải sống hơn Luật dạy. Thánh Lễ hôm nay qua các Bài đọc trong Thánh
Lễ hôm nay, vừa cho ta mẫu người giữ
Luật để không gây cớ vấp phạm, vừa cho ta mẫu người làm gương sáng.
1/ ĐỂ KHÔNG GÂY CỚ VẤP
PHẠM, TA PHẢI GIỮ LUẬT.
Ông Ê-lê-a-da nếu giả vờ ăn thịt
heo vẫn không lỗi Luật – chỉ vi phạm Luật khi ăn thịt heo (x Lv 11,7-8), làm
như thế là khôn ngoan, được thoát chết và còn được thăng quan tiến chức, thì
ông cũng không ăn, bởi vì ông không muốn gây cớ vấp phạm cho giới trẻ (x 1Mcb
6,18-31 : Bài đọc năm lẻ).
Cũng thế, không có Luật nào buộc
Đức Giê-su và các môn đệ phải nộp thuế Đền thờ, nhưng để không gây vớ vấp phạm,
Ngài bảo ông Phê-rô : “Hãy ra biển buông
câu bắt được con cá thứ nhất, ngươi hãy mở miệng nó và sẽ lấy lạng bạc, hãy lấy
mà nộp thuế vào Đền Thờ, phần của Thầy và phần của anh” (Mt 17,24-27). Vì
vậy thánh Phao-lô khuyên : “Hãy coi chừng
kẻo sự tự do của anh em nên dịp cho người yếu đuối sa ngã. Đừng để sự hiểu biết
của bạn làm hư mất một người yếu đuối, một người anh em mà Đức Ki-tô đã chịu
chết để cứu chuộc ! Như vậy phạm đến anh em là làm tổn thương lương tâm yếu
đuối của họ, là phạm đến Đức Ki-tô” (1Cr 8,9.11-12).
Đức Giê-su kết án kẻ gây cớ vấp
phạm : “Thà lấy cối đá buộc vào cổ nó mà
quăng xuống biển còn hơn” (Mt 18,6). Có nghĩa là kẻ gây cớ vấp phạm bị đồng
hóa với satan, bởi vì “biển” là sào huyệt của satan, ngày cánh chung “biển”
không còn nữa (x Kh 21,1).
2/ ĐỂ LÀM GƯƠNG SÁNG,
HÃY SỐNG VƯỢT TRÊN LUẬT ĐÒI HỎI.
Ông Gia-kêu được Đức Giê-su đến
thăm nhà, ông vui mừng đến nỗi bán hết gia tài : Một nửa ông chia cho người
nghèo, phần còn lại ông đền gấp bốn lần cho những ai ông đã lỗi đức công bằng
với họ (x Lc 19,1-10 : Tin Mừng).
Chẳng có Luật nào buộc ông Gia-kêu
phải làm như vậy. Việc đền bù theo Luật Do-thái đã quy định :
·
Khi
lấy của ai bất cứ cái gì, trừ bò và chiên cừu, thì phải hoàn trả lại nguyên vật
đó cho chủ, và thêm 1/5 cho chủ của (x Lv 5,21-24).
·
Nếu
trộm chiên,bò hay cừu, lừa mà chưa giết, thì phải hoàn trả lại con vật đó và
phải bồi thường gấp đôi (x Xh 22,3).
·
Nếu
gian lận chiên, bò hay cừu, lừa mà đã ăn thịt hay đem bán, nếu trộm 1 bò thì
phải trả lại cho chủ 5 bò, nếu trộm 1 chiên, cừu, thì phải trả lại cho chủ 4
chiên, cừu (x Xh 21,37).
Như vậy ông Gia-kêu làm nghề thu
thuế, nếu ông có gian lận là gian lận tiền bạc, chứ không gian lận chiên cừu,
bò, lừa, nên Luật chỉ buộc ông trả lại nguyên vẹn số tiền và thêm 1/5 cho chủ
của ! Thế mà ở đây, ông lại đền gấp 4, trổi hơn Luật quy định ! Rõ ràng ông đã
làm quá điều Luật dạy. Vậy người Ki-tô hữu hãy bắt chước lối sống đạo của ông
Ê-lê-a-da và ông Gia-kêu : vừa để tránh gây cớ vấp phạm cho người khác, vừa làm
gương sáng cho mọi người nhất là giới trẻ và thiếu nhi. Đối với chúng ta hôm
nay
o
Không có Luật nào cấm nam nữ hôn
nhau, nhưng nếu
họ tự do trong việc này, thì liệu họ có giữ được tâm hồn trong trắng hay không
? Kể cả vợ chồng có nên âu yếm nhau trước mặt con cái không ?
o
Không có Luật nào buộc ta đi dự Lễ
phải ngồi lên ghế trên, nên nhiều người đi Lễ cứ đứng ngoài Nhà Thờ ngó vào. Hỏi “xem” Lễ
kiểu đó có làm gương sáng hay gây gương mù cho nhiều người ?
o
Không có Luật nào buộc ta phải đi
Lễ cả tuần. Nếu
một giáo xứ ai cũng chỉ đi Lễ Chúa nhật, thì liệu đời sống đạo của giáo xứ đó
như thế nào ? Còn trái lại, không ai bỏ Lễ mọi ngày, thì tinh thần sống đạo của
giáo xứ đó bốc lên biết chừng nào ?
o
Không có Luật nào buộc người lớn
phải đi học giáo lý,
nên nhiều tín hữu sau khi lãnh Bí tích Thêm Sức, thì không bao giờ màng chi tới
việc học hỏi Lời Chúa nữa, liệu đời sống đạo người đó có biết Chúa Ki-tô hay
không ? Vì thánh Giê-rô-ni-mô nói : “Ai
không biết Thánh Kinh là không biết Chúa Ki-tô”.
o
Không có Luật nào bảo ta hút thuốc
là có tội, do đó
ai cũng hút thuốc, thì liệu có sức khỏe không ? có làm gương sáng cho trẻ em
không ?
o
Không có Luật nào cấm ngày Tết
không được chơi cờ bạc, nên nhiều người chủ trương không chơi cờ bạc, thì không ra Tết. Nếu
một cộng đoàn đâu đâu từ trong nhà ra ngoài đường xúm lại chơi cờ bạc, thì liệu
cộng đòan đó có tránh được gây gổ không ?
Vậy muốn giữ Luật để tránh gương xấu và làm gương sáng, ta phải làm hơn Luật đòi hỏi.
Làm thế là ta có dịp đền tội mình và cũng là cách tìm gặp Thiên Chúa. Đừng
giống như A-đam, E-và khi phạm tội, nghe tiếng Chúa đến, vội tìm gốc cây mà ẩn
mình ! (x St 3,10) Hãy bắt chước ông Gia-kêu, khi biết mình có tội, ông lại leo
lên ngọn cây để tìm gặp được Đức Giê-su (x Lc 19,4). Chính vì ông Gia-kêu được
Chúa vào nhà, mà Ngài còn vào tận nhà
tâm hồn ông, nên ông được ơn Chúa dám bán cả gia tài chia cho người nghèo một
nửa, phần còn lại ông đền gấp bốn cho những ai ông đã làm thiệt hại. Dù thế ông
Gia-kêu vẫn còn thua xa tình yêu Thiên Chúa, Ngài đã ban Con Một làm của lễ đền
tội cho thế gian (1Ga 4,10b : TUNG HÔ TIN MỪNG).
Ông Gia-kêu tuy dáng vóc thấp bé,
nhưng tinh thần ông lại là người cao cả nhất giữa rừng người đang theo Đức
Giê-su, ông như một ngọn đuốc chiếu sáng giữa những người giàu có chỉ lo hưởng
thụ bị ông Luca điểm mặt :
o
Ông
Phú hộ giàu có được mùa, dư của lại không biết chia sẻ, ông nổi lửa đốt các kho
cũ, xây kho mới lớn hơn và chất của vào đó, đoạn nhủ hồn mình : “Ăn uống vui chơi cho đã…” nhưng Thiên
Chúa bảo nó : “Thằng ngốc, đêm nay ngươi
ra khỏi thế gian” (x Lc 12,16-21).
o
Vì
của cải mà người cha lúc nào cũng xót xa lạc mất một trong hai đứa con (x Lc
15, 11-32).
o
Vì
của cải mà tên quản lý lừa đảo chủ, cho vay khi lấy về có cả vốn lẫn lời, nhưng
hắn chỉ đưa về cho chủ số vốn (x Lc 16,1-13).
o
Vì
của cải tên phú hộ chỉ biết ăn nhậu, đàn hát trong yến tiệc linh đình mà không
biết chia sẻ cho La-da-rô nghèo khó nằm ngay đầu ngõ. Chung cuộc đời hắn là đằm
mình trong lửa hỏa ngục ! (x Lc 16,19-31).
Bốn loại người trên đã tôn thờ
tiền của để được no thỏa cái bụng, đã bị Chúa khiển trách :
Ta biết
các việc ngươi làm, biết ngươi được tiếng là đang sống, mà thực ra đã chết. Hãy tỉnh thức! Hãy củng cố chút sức
còn lại đang suy tàn, vì Ta nhận thấy
các việc của ngươi không được hoàn hảo trước mặt Thiên Chúa của Ta. Vậy hãy
nhớ lại: ngươi đã lãnh nhận và nghe Lời Chúa thế nào; hãy tuân giữ và hối cải!
Vậy nếu ngươi không tỉnh thức, thì Ta sẽ
đến như kẻ trộm, ngươi chẳng biết
giờ nào Ta sẽ đến bắt chợt ngươi…. Như thế, ai thắng sẽ được mặc áo trắng; Ta sẽ không xoá tên người ấy khỏi Sổ
Trường Sinh; Ta sẽ nhận người ấy trước mặt Cha Ta và trước mặt các thiên
thần của Người. Ai có tai, thì hãy nghe điều Thần Khí nói với các Hội Thánh.Đây là lời của Đấng A-men, là Chứng Nhân trung thành và chân thật, là
Khởi Nguyên của mọi loài Thiên Chúa tạo dựng.Ta biết các việc ngươi làm: ngươi chẳng lạnh mà cũng chẳng nóng.
Phải chi ngươi lạnh hẳn hay nóng hẳn đi! Nhưng vì ngươi hâm hẩm chẳng nóng
chẳng lạnh, nên Ta sắp mửa ngươi ra khỏi
miệng Ta. Ngươi nói: "Tôi giàu
có, tôi đã làm giàu, tôi chẳng thiếu thốn chi"; nhưng ngươi không biết rằng ngươi là kẻ khốn nạn, đáng thương, nghèo
khổ, đui mù và trần truồng.” (Kh 3,1-6.14-17 : BĐ năm chẵn) ; chỉ có
ông Gia-kêu làm ứng nghiệm Lời Chúa kêu gọi : “Ta khuyên ngươi đến với Ta mà mua vàng đã thử lửa để làm giàu, mua áo
trắng để mặc khiến ngươi khỏi xấu hổ vì để lộ thân thể trần truồng, mua thuốc
để xức mắt cho ngươi nhìn thấy được. Phần Ta, mọi kẻ Ta yêu mến, thì Ta răn bảo
dạy dỗ. Vậy hãy nhiệt thành và hối cải ăn năn! Này đây Ta đứng trước cửa và gõ.
Ai nghe tiếng Ta và mở cửa, thì Ta sẽ vào nhà người ấy, sẽ dùng bữa với người
ấy, và người ấy sẽ dùng bữa với Ta. Ai thắng, Ta sẽ cho ngự bên Ta trên ngai
của Ta, cũng như Ta đã thắng và ngự bên Cha Ta trên ngai của Người."(Kh
3,18-21 : BĐ và ĐC năm chẵn).
Như thế, cuối cuộc hành trình
truyền giáo của Đức Giê-su, Ngài chỉ gặp được ông Gia-kêu giàu có đã biết dùng
của cải theo ý Chúa. Ông chính là hiện thân người đầy tớ lương hảo và trung tín
: dùng yến bạc của chủ mà gây lời được mười yến, nên được chủ trao quyền lãnh
đạo mười thành (x Lc 19,16-17). Ông xứng đáng đi chung đường với Đức Giê-su,
long trọng khải hoàn tiến vào thành Giê-ru-sa-lem dâng Lễ (x Lc 19,28t);
ông Gia-kêu như một ống sáo vét rỗng, để
Thần Khí Chúa thổi vào vang lên âm thanh du dương, réo rắt hòa với tiếng tung
hô “Đấng
nhân Chúa mà đến” của cả rừng người lớn nhỏ, họ đang trải áo lót đường
cho Đức Giê-su đi, tay cầm ngành lá lúc lắc theo nhịp sáo đang vang lên. Trái
lại, những kẻ giàu chỉ cậy vào của cải để hưởng thụ như phú hộ được mùa (x Lc
12,16-21), như người con cả sợ em trở về chiếm gia tài (x Lc 15,11-32), như tên
quản lý bất lương đã biển thủ số lời của chủ khi cho vay lúa và dầu (x Lc
16,1-13), và như tên phú hộ chỉ lấy cái bụng làm chúa, ăn uống xa xỉ mà không thương người nghèo nằm đầu cổng
(x Lc 16,19-31). Họ là ống sáo đặc ruột, làm sao đi chung đường với mọi người
để ca tụng Thiên Chúa, trong cuộc khải hoàn chiến thắng mọi sự dữ, để giải
thoát con người được sống hạnh phúc dồi dào như Thiên Chúa.
Thực ra, ông Gia-kêu chia ½ của
cải cho người nghèo chỉ nêu giá trị của
cải Chúa ban cho mỗi người, không phải chỉ dùng riêng cho mình, mà còn là của
hết mọi người, nhất là những người ta có trách nhiệm. Bởi thế giáo huấn của
Công Đồng Vat.II, trong Hiến Chế Vui Mừng Và Hy Vọng số 69 dạy : “Của
cải trần gian là để cho mọi người hưởng dụng. Thiên Chúa đã đặt định trái đất
và mọi vật trên trái đất thuộc quyền sử dụng của mọi người và mọi dân tộc.
Chính vì thế, của cải được tạo dựng phải được phân phối cho tất cả mọi người
một cách hợp lý theo Luật công bằng là Luật đi liền với bác ái… Khi sử dụng của
cải, con người phải coi của cải vật chất mà mình làm chủ một cách chính đáng
không phải như của riêng mình, nhưng còn là của chung nữa : Nghĩa là, của cải
đó có thể sinh ích không những cho riêng mình mà còn cho cả người khác. Vả lại,
mọi người có quyền có một phần của cải đầy đủ cho mình và cho cả gia đình mình”.
Thánh Gio-an Kim Khẩu nói : “Ở nhà thờ, thân xác Đức Ki-tô không cần quần
áo, mà Ngài cần tâm hồn sám hối của ta, nhưng ở ngoài nhà thờ, thì Ngài lại cần
quần áo. Vậy anh em hãy tôn kính Ngài theo kiểu Ngài ưa thích : Đó là chia sẻ
cho kẻ nghèo khó, Thiên Chúa không cần
bình vàng, nhưng cần tấm lòng vàng. Trước khi dâng cúng gì cho Chúa, anh em hãy
chia sẻ cho đồng loại, Thiên Chúa mới vui nhận lễ vật anh em dâng. Vì khi dâng
lễ vật, thì chỉ có người dâng cúng được lời, còn khi chia sẻ thì cả người dâng
lẫn người nhận đều có lời. Việc dâng cúng có thể là cơ hội xem ra phô trương
công đức, còn việc chia sẻ thì chỉ là việc từ thiện, biểu lộ lòng thương xót”
(Trích Bài đọc thứ II trong giờ Kinh Sách Thứ bảy tuần 21).
Ông Gia-kêu chia sẻ kiểu đó, chắc
chắn không được nhiều người ủng hộ, nhưng ông đã thực hiện lời Sách Thánh dạy :
“Dù nước lũ có dâng lên, dù sóng thần có
ập tới cũng không thể vùi lấp được tình yêu. Ai đem hết gia tài sự nghiệp mà
đổi lấy tình yêu, ắt sẽ bị người đời khinh dễ” (Dc 8,7). Thế nên triết gia
Kierkegaard nói : “Làm một Ki-tô hữu mà không có chút điên khùng, thì không thể là một tín
đồ của Chúa Ki-tô”.
Ông Gia-kêu chia sẻ vì tình yêu
Đức Ki-tô thúc bách tâm hồn ông (x 2Cr 5,14). Và bởi ông dùng tiền của theo
tình yêu Đức Ki-tô hướng dẫn, ông đáng được Chúa chúc lành : “Hôm
nay, ơn cứu độ đã đến cho nhà này, bởi người này cũng là con cháu của tổ
phụ
Abraham. Vì Con Người đến để tìm và cứu những gì đã mất” (Lc 19,9-10 :
Tin Mừng).
Vậy nếu ông Gia-kêu dùng của cải
theo thói người đời, thì của cải ấy chỉ nuôi thân xác mọi người trong gia đình
ông ở đời này mà thôi. Một khi ta sống
đạo “điên khùng” như ông Gia-kêu, thì ta chấp nhận đương đầu với nhiều kẻ đối
kháng, lúc ấy ta chỉ còn cầu cứu với Thiên Chúa : “Lạy Chúa, thù địch con đông vô kể, người nổi dậy chống con thật quá
nhiều ! Quá nhiều kẻ đang nói về con : “Chúa Trời đâu cứu hắn”, nhưng lạy Chúa,
chính Ngài là khiên che thuẫn đỡ, là vinh dự của con, là Đấng cho con ngẩng đầu
bất khuất. Tôi vừa cất tiếng kêu lên cùng Chúa, Chúa liền đáp lại từ núi thánh
của Ngài. Tôi nằm xuống và tôi thiếp ngủ, rồi thức dậy, vì Chúa nâng đỡ tôi.
Tôi chẳng còn phải sợ lũ người đông vô số đang vây bọc quanh tôi, vì có Chúa đỡ
nâng tôi” (Tv 3,2-7 : Đáp ca năm lẻ).
Báo Khoa Học số 393 loan tin :
Một bà cụ làm việc rửa chén cho một tiệm ăn, thế mà bà đã góp 100.000 Mỹ
kim cho quỹ từ thiện của Liên Hiệp Quốc!
Thấy vậy, ông Ted Turner, giám đốc Đài Truyền hình của Mỹ cũng góp cho Liên
Hiệp Quốc một tỷ USD !
Vậy
bác ái là làm gương sáng cho nhau, như lời thánh Phao-lô nhắc nhở : “Ta hãy nghĩ đến nhau mà lo đôn đốc với lòng
mến cùng các việc lành” (Dt 10,24).
THUỘC LÒNG
Việc chia sẻ cứu khỏi tay thần chết và tẩy sạch tội
lỗi. Ai chia sẻ thì được no nê sự sống (Tb 2,9).