BÀI ĐỌC 1 VÀ 2 (NẾU CÓ)
BÀI ĐỌC: Dn 13,41c-62
41c Khi ấy, người ta kết án tử hình bà Su-san-na.
42 Nhưng bà Su-san-na kêu lớn tiếng rằng: "Lạy Thiên Chúa hằng
hữu, Đấng am tường những điều bí ẩn và thấy hết mọi sự trước khi chúng xảy ra,43
Ngài biết là họ đã làm chứng gian hại con. Này con phải chết, tuy chẳng làm
điều gì trong những điều họ đã vu cho con."
44 Chúa đã nghe tiếng bà
kêu.45 Trong lúc bà bị điệu đi hành hình, Thiên Chúa đã đánh động
tâm trí thánh thiện của một thiếu niên tên là Đa-ni-en.46 Thiếu niên
đó kêu lớn tiếng rằng: "Tôi vô can trong vụ đổ máu người phụ nữ này! "47
Toàn dân đều quay về phía cậu thiếu niên và hỏi: "Lời cậu vừa nói có nghĩa
gì? "48 Cậu đứng giữa họ và nói: "Các người ngu xuẩn đến
thế sao, hỡi con cái Ít-ra-en? Các người đã lên án một người con gái Ít-ra-en
mà không xét hỏi và cũng không biết rõ sự việc ra sao!49 Hãy trở lại
nơi xét xử, vì những người kia đã làm chứng gian để hại người phụ nữ này."
50 Toàn dân vội vàng trở lại đó, và
các kỳ mục nói với Đa-ni-en: "Đến đây, hãy ngồi giữa chúng tôi và cho
chúng tôi biết ý kiến, vì Thiên Chúa đã cho cậu được khôn ngoan như bậc lão
thành."51 Đa-ni-en nói: "Hãy tách riêng họ ra, rồi tôi sẽ
xét hỏi."52 Sau khi họ đã bị tách ra rồi, Đa-ni-en gọi một
trong hai kỳ mục lại và nói: "Hỡi con người già đời trong đường gian ác,
tội lỗi xưa ông đã phạm, nay lại tái diễn:53 ông đã xử bất công, kết
án người vô can, tha bổng kẻ đắc tội, bất kể lời Chúa dạy: "Ngươi chớ giết
người vô tội và người công chính.54 Vậy bây giờ, nếu quả thật ông đã
thấy bà kia, thì hãy nói ông đã thấy họ thông gian với nhau dưới cây nào?
" Người ấy đáp: "Dưới cây trắc."55 Đa-ni-en nói:
"Ông đã nói dối trắng trợn khiến ông phải mất mạng, vì thiên sứ của Thiên
Chúa đã nhận được án lệnh của Người là chặt ông làm đôi."56 Sau
khi cho người này ra, Đa-ni-en truyền dẫn người kia vào, rồi nói: "Hỡi nòi
giống Ca-na-an, chứ không phải nòi giống Giu-đa, sắc đẹp đã mê hoặc ông, và
tình dục đã làm cho ông ra hư hỏng.57 Các ông đã hành động như thế
với các con gái Ít-ra-en. Vì sợ, họ đã thông gian với các ông. Nhưng người con
gái Giu-đa này đã không chịu nổi sự gian tà của các ông.58 Vậy bây
giờ, hãy nói cho tôi biết ông đã bắt quả tang họ thông gian với nhau dưới cây
nào? " - Người ấy đáp: "Dưới cây dẻ."59 Đa-ni-en mới
bảo: "Cả ông nữa, ông cũng nói dối trắng trợn khiến ông phải mất mạng, vì
thiên sứ của Thiên Chúa, tay cầm gươm, đang chờ để xẻ ông làm đôi nhằm tiêu
diệt các ông."
60 Bấy giờ toàn thể cộng đồng lớn
tiếng reo hò và chúc tụng Thiên Chúa, Đấng cứu những kẻ trông cậy vào Người.61
Rồi người ta quay lại chống hai kỳ lão, vì Đa-ni-en đã dựa vào lời chính miệng
các ông nói mà thuyết phục họ là các ông đã làm chứng gian.62 Theo
luật Mô-sê, người ta giáng cho các ông hình phạt mà các ông định bắt người khác
phải chịu, đó là giết các ông. Ngày ấy, máu người vô tội khỏi bị đổ oan.
ĐÁP CA: Tv 22
Đ. Lạy Chúa,
dầu qua lũng âm u, con sợ gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng. (c 4a)
1 Chúa là
mục tử chăn dắt tôi, tôi chẳng thiếu thốn gì.2 Trong đồng cỏ xanh
tươi, Người cho tôi nằm nghỉ. Người đưa tôi tới dòng nước trong lành 3a
và bổ sức cho tôi.
3b Người
dẫn tôi trên đường ngay nẻo chính vì danh dự của Người. 4 Lạy Chúa,
dầu qua lũng âm u con sợ gì nguy khốn, vì
có Chúa ở cùng. Côn trượng Ngài bảo vệ, con vững dạ an tâm.
5 Chúa dọn
sẵn cho con bữa tiệc ngay trước mặt quân thù. Đầu con, Chúa xức đượm dầu thơm,
ly rượu con đầy tràn chan chứa.
6 Lòng
nhân hậu và tình thương Chúa ấp ủ tôi suốt cả cuộc đời, và tôi được ở đền Người
những ngày tháng, những năm dài triền miên.
BÀI GIẢNG
THIÊN CHÚA GIÀU LÒNG THƯƠNG XÓT
A. PHẦN TÌM HIỂU
1- Ý ĐỒ CÁC KÝ LỤC VÀ BIỆT PHÁI HỎI Ý KIẾN ĐỨC GIÊ-SU VỀ
NGƯỜI PHỤ NỮ NGOẠI TÌNH.
a- Nếu Ngài bảo đừng
ném đá, thì đó là cách Ngài xúi dân chống lại Luật thánh mà ông Mô-sê đã truyền
cho dân, đồng thời Ngài còn mâu thuẫn với lời giảng của Ngài, vì chính Ngài đã
nại vào Luật của ông Mô-sê để làm chứng về Ngài (x Ga 5,39). Như vậy, họ có lý
để loại trừ Ngài !
b- Nếu Ngài bảo cứ ném
theo Luật, thì Ngài cướp quyền của Ro-ma. Thời ấy Roma không cho phép người địa
phương kết án tử bất cứ người nào.Quyền ấy chỉ do Hội đồng Công tọa của Ro-ma
(x Ga 18,31). Ngoài ra còn trái với mục đích Ngài công bố đến để kêu gọi người
tội lỗi (x Lc 15). Như vậy, họ cũng có lý do để tố cáo Ngài với chính quyền
Ro-ma.
2- NGÀI VIẾT GÌ TRÊN ĐẤT VÀ VỚI MỤC
ĐÍCH NÀO ?
Có ba ý kiến.
a- Ông Manson cho
rằng: Đức Giê-su viết trên đất gợi đến luật của Ro-ma
thời ấy là muốn kết án ai thì viết bản án trước, như ông Phi-la-tô viết bản án
trên đầu thập giá của Đức Giê-su (x Ga 19,19) ; cũng thế, Đức Giê-su viết hai
bản án, một cho những người tố cáo, một cho phụ nữ ngoại tình.
* Án thứ nhất cho người tố cáo:
“Ai trong các ngươi vô tội, thì hãy lượm
đá ném trước đi !” (Ga 8,7: Tin Mừng)
* Án thứ hai cho người phụ nữ:
“Chị hãy về và đừng phạm tội nữa !”
(Ga 8,11: Tin Mừng)
Như vậy họ hỏi ý kiến
Ngài xử trí người phụ nữ như thế nào, thì Ngài đã viết bản án cho họ xem, nhưng
họ cố hỏi Ngài, nên Ngài đọc cho họ nghe, vì qúa xấu hổ, họ lần lượt kéo nhau
bỏ đi !
b- Giáo sư Derris
giải thích: Chúa viết trên đất là
đối chiếu trường hợp này với vụ bà Su-san-na (x Dn 13), nghĩa là:
* Lần thứ nhất Đức Giê-su viết (Ga
8,6): “Không phao tin đồn nhảm ; đừng
giúp kẻ ác làm chứng gian ; không hùa theo số đông để làm trái.” (x Xh 23,1-2)
* Lần thứ hai Đức Giê-su viết (Ga 8,8): “Hãy tránh xa lời gian dối !” (Xh 23,7)
Và như vậy, những kẻ tố cáo cũng thuộc loại gian dối như
hai lão gìa trong truyện bà Su-san-na (x Dn 13). Những kẻ tố cáo đọc những lời
Đức Giê-su viết như trên, quá xấu hổ nên rút lui hết ; dân chúng thấy không còn
ai tố cáo nên mọi người cũng bỏ ra đi.
c- Thánh Giê-rô-ni-mô lại cho ý kiến: Đức Giê-su viết :
- Lần thứ nhất để ứng
nghiệm lời ngôn sứ Giê-rê-mi-a (17,13): “Lạy
Chúa, kẻ bỏ Ngài sẽ phải xấu hổ, và những ai tráo trở với Ngài, tên nó sẽ viết
trên đất !”
- Lần thứ hai, để ứng
nghiệm Lời Kinh Thánh Hc 1,28: “Đừng hai
lòng đến với Ta”. Bởi vì người như thế sẽ bị loại trừ giống như “muối lạt bị đổ xuống đất cho người ta dẵm
đạp !” (Mt 5,13) Và “bị xóa tên khỏi
Sổ Hằng Sống.” (x Xh 32,33) Kẻ tố
cáo vẫn chưa chịu xét mình mà tháo lui, nên Đức Giê-su bảo chúng: “Ai thấy mình vô tội, thì lượm đá ném trước
đi” (Ga 8,7: Tin Mừng), thế là ai cũng thấy mình có tội, nên lần lượt rút
lui hết thảy!
B. GIÁO HUẤN
Tin Mừng Ga 8,1-11 đã
có ý so sánh Đức Giê-su xử án kẻ có tội trổi vượt hơn ông Daniel ngồi xét xử
hai vị kỳ mục cáo gian bà Sasanna phạm tội ngoại tình, để bênh vực người bị oan
(x Dn 13: Bài đọc),từ đó chúng ta rút ra những điểm giáo lý :
1/ CHÚA XÉT XỬ LOÀI
NGƯỜI DỰA TRÊN ÂN SỦNG HƠN DỰA VÀO LỀ LUẬT MANG TÍNH PHÁP LÝ.
a- Cựu Ước xét xử dựa trên pháp lý, cao điểm hoàn tất bản
án hợp lý là: kẻ có tội bị loại trừ (hai lão gìa), người vô tội được giải oan
(bà Su-san-na).
b- Tân Ước xét xử dựa trên pháp lý và ân sủng:
* Dựa trên pháp lý: Chính Đức Giê-su đã
nại vào Luật của ông Mô-sê (x Dnl 17,5-7 ; Dnl 22, 22-27) mà xét xử: “Nếu họ bắt được bị can phạm tội qủa tang,
thì hãy lôi nó ra trước cổng thành mà tố cáo. Nếu có một chứng nhân thì bị can
không bị chết ; nếu có hai chứng nhân, thì can phạm bị án tử, ai làm chứng thì
hãy lượm đã ném trước, và những người khác ném sau, cho đến khi bị can chết
!” (Ga 8,7: Tin Mừng).
* Dựa trên ân sủng: Cách xử của Đức
Giê-su làm cho hết mọi người nhận ra tội trạng của mình: cả người tố cáo lẫn bị
can đều phải ra đi để sửa mình: “Hãy đi
và đừng phạm tội nữa !” (Ga 8,11: Tin Mừng). Đó là bản án của Đức Giê-su,
Vị Thẩm Phán đầy lòng nhân ái, muốn tạo điều kiện cho tội nhân trở về đường
ngay nẻo chính. Vì thế ta hãy cầu nguyện: “Lạy
Chúa, dù qua lũng âm u, con sợ gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng” (Tv
23/22,4a: Đáp ca). Nhưng thực ra chỉ có người phụ nữ nán lại bên Đức Giê-su là
người sám hối, nên được Ngài tha tội, vì “Thiên
Chúa sai Con của Người đến thế gian, không phải để lên án thế gian, nhưng là để
thế gian, nhờ Con của Người, mà được cứu độ” (Ga 3,17) Còn những kẻ lủi đi,
vì họ biết Đức Giê-su đã nhìn thấu tâm can của họ, nhưng vì tự ái làm gia tăng căm
phẫn, nên bỏ đi và bàn mưu tính kế với người Roma để chờ dịp triệt Ngài !
Vậy xưa kia máu người
vô tội như bà Su-san-na không phải đổ cách vô ích (x Dn 13,62) ; Nay máu Đấng
Thánh là Đức Giê-su phải đổ, để mọi tội nhân thoát án tử mà được sống ! (x Rm
3,25 ; 1Pr 1,19-21).
2/ AI ĐÃ GẶP CHÚA
GIÊ-SU ĐẾU NHẬN RA MÌNH CÓ TỘI.
Thậm chí cả những kẻ ác
như các kinh sư và người Pha-ri-sêu muốn hại Ngài,thì Ngài cũng làm cho họ nhận
biết mình có tội xấu hổ mà ra đi, mà dù nó ra đi để bày mưu tính kế hại Ngài, khi giết được Ngài,
Ngài lại trở nên nguồn ơn cứu độ cho những ai biết sám hối tội mà chạy đến cùng
Ngài xin được thương xót. Bởi vì “Chúa đã phán: Ta chẳng vui gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi
đường lối để được sống” (Ed 33,11: Tung Hô Tin Mừng).
3/ ĐỪNG CẬY DỰA VÀO
ĐỊA VỊ CỦA MÌNH, nhất là nại vào Lề Luật như hai vị kỳ mục đòi “bề hội đồng” bà
Susanna không được, thì dùng Luật bày mưu tính kế giết bà. Đó mới là kẻ mang
tội nặng nhất trước mặt Chúa. Thực vậy, Đức Giê-su rất nặng lời đối với những
người có chức vụ trong Do-thái giáo, họ cậy dựa vào địa vị và Luật Mô-sê để tìm
cách tấn công Đấng vô tội, thế mà họ vẫn được dân chúng tôn kính ! (x Mt 23)
Nhìn vào xã hội khắp
nơi, nhiều kẻ nắm quyền bính dựa vào luật quốc gia để biển thủ công quỹ, thì
không ai dám động đến họ, trong khi đó chính bọn này bắt được kẻ nghèo ăn cắp
xe đạp của người khác, thì lại lên án bỏ tù !
Vì thế những kẻ từng
phạm Luật lại tố cáo người phụ nữ ngoại tình đòi Đức Giê-su lên án, thì Ngài có
quyền nói với họ: “Đĩ điếm vào Nước Trời
trước các ngươi” (Mt 21,31).
4/ KẺ NHỊ TÂM ĐẾN GÀI
BẪY ĐỨC GIÊ-SU, ĐẤNG TOÀN NĂNG, TOÀN THIỆN, NÓ LÀ THỨ “ĐĨ THÁNH”, vì chúng có hai mặt: một
mặt chúng tỏ ra là người công chính dựa vào Luật pháp để tố cáo người đàn bà
chúng cho là đã bắt quả tang phạm tội ngoại tình ; mặt kia chúng dựa vào mưu kế
của satan bày cho để có ý diệt Đấng vô tội, chứ không phải giết người phụ nữ
ngoại tình. Như thế, một tay chúng nắm chặt Luật Mô-sê (Luật thánh), tay kia
chúng nắm chặt satan ! Đức Giê-su biết rõ bản chất chúng như vậy, thế mà Ngài
chỉ nhẹ nhàng nói: “Ai trong các ngươi
thấy mình vô tội, thì lượm đá ném chị này trước đi” (Ga 8,7), Ngài có ý nói
như thế để chúng biết xấu hổ mà sám hối ăn năn, hòng được Ngài cứu chăng ?!
5/ ĐỨC GIÊ-SU LÊN ÁN
KẺ KHÔNG BIẾT LẤY CÁI ĐÀ RA KHỎI MẮT MÌNH TRƯỚC, đó là thâm ý hại
người, mà lại đòi lấy cái rác ra khỏi
mắt anh em (x Mt 7,1-5). Biết đâu những kẻ tố cáo chị này,chính chúng là thủ
phạm, như hai kỳ mục háo sắc trước bà Susanna (x Dn 13). Thật đúng với lời Kinh
Thánh: “Vì tuổi thọ đáng kính không phải
bởi sống lâu, cũng không do số tuổi, sống không vết nhơ mới thực là sống thọ”
(Kn 4,8-9).
6/ NHỮNG NGƯỜI TỐ
CÁO TỘI NGƯỜI KHÁC TRƯỚC MẶT ĐỨC GIÊ-SU, tất cả đã phải xấu hổ, già rút lui trước,
trẻ rút lui sau. Điều này chứng tỏ thân phận yếu đuối của kiếp người, nếu không
có Đức Giê-su nâng đỡ, thì họ đi nghịch lại đời sống của Đức Giê-su, bởi vì “Ngài càng lớn lên càng khôn ngoan, ân sủng
trước mặt Thiên Chúa và người ta” (x Lc 2,52), trái lại người ta nếu không
thuộc về Chúa Ki-tô, thì càng sống lâu càng lắm tội (x Ga 8,9: Tin Mừng). Bởi
thế lời Kinh Thánh nói: “Nếu Chúa chấp tội, nào ai được cứu” (Tv
130/129,3). Nhưng rất may, khi Đức Giê-su xét xử người ta, Ngài nhắm mắt làm
ngơ trước tội lỗi của họ, miễn là họ đã cố gắng sống Đức Ái (x Mt 25, 34-40),
bởi vì: “Đức ái phủ lấp muôn vàn tội lỗi !” (1Pr 4,8).
Vậy nếu Chúa cho ta
sống thọ, là nhằm tạo cho ta có điều kiện làm nhiều việc lành phúc đức, có thế
mới không run sợ như quỷ gặp Đức Giê-su (x Gc 2,19), vì “ai biết xót thương người, thì coi thường việc xét xử” (x Gc 2,13).
7/ NƠI TÒA ÁN ĐỜI,
NGƯỜI VÔ TỘI MAY MẮN LẮM ĐƯỢC THA BỔNG RA VỀ TAY KHÔNG ; thua xa kẻ có tội
trước Tòa Thiên Chúa xét xử (Bí tích Thánh Tẩy, Giao Hòa, Xức Dầu, Thánh Thể),
thì lại được tha bổng ra về mang theo ân lộc dồi dào phong phú hơn tội đã phạm
(x Rm 5,20).
Tại một làng miền
nam nước Ý, có luật dân làng trở thành truyền thống: khi ai bắt được một người
phụ nữ ngọai tình khi chồng còn sống, thì dân làng sẽ báo cho chồng biết trước
một ngày. Ngày hôm sau, dân làng dẫn cô vợ mất nết ấy lên một triền núi và xô xuống
vực thẳm cho chết, để làm gương răn dạy các phụ nữ khác trong làng.
Không may cho bà
Cathérine Margot đã bị dân làng bắt quả tang ngoại tình với một người làm công
lúc chồng vắng nhà. Người ta đã báo tin cho anh chồng Auguste Maquet, và cứ
theo luật của làng, cô vợ sẽ bị xử ! Thế là anh chồng đi mua ngay một chiếc
lưới rộng, đưa giăng trước dưới chân núi. Lúc dân làng xô cô vợ xuống, anh vội
đỡ lấy và đưa về nhà, vì anh muốn “yêu vợ
như Đức Ki-tô yêu Hội Thánh” (Ep 5,25), và phải nên giống Đức Giê-su “đã yêu thì yêu đến cùng” (Ga 13,1).
Từ ngày ấy, vợ anh
luôn tỏ ra biết ơn chồng cách đặc biệt, cụ thể cô luôn làm vừa lòng chồng, hăng
say làm mọi việc trong nhà, nên không cần phải mướn ai đến làm công nữa, mà
công việc nhà chu đáo hơn trước.
THUỘC LÒNG
Tuổi già đáng kính trọng không phải vì trường thọ, cũng
không phải vì cao niên, nơi người đời chắc gì tóc bạc đã là tinh khôn, sống
không vết nhơ mới là trường thọ ! (Kn 4,8-9)
LM. GIUSE ĐINH QUANG THỊNH