BÀI TIN MỪNG
TUNG HÔ TIN MỪNG : Lc 15,18
Tôi sẽ trỗi dậy, trở về với cha tôi và thưa người rằng : “Thưa cha, con thật đắc tội với
Trời và với cha.
TIN MỪNG : Lc 15,1-3.11-32
1 Các người thu thuế và các người
tội lỗi đều lui tới với Đức Giê-su để nghe Người giảng.2 Những người
Pha-ri-sêu và các kinh sư bèn xầm xì với nhau: "Ông này đón tiếp phường
tội lỗi và ăn uống với chúng."3 Đức Giê-su mới kể cho họ dụ
ngôn này:
11 Rồi Đức Giê-su nói tiếp:
"Một người kia có hai con trai.12 Người con thứ nói với cha
rằng: "Thưa cha, xin cho con phần tài sản con được hưởng. Và người cha đã
chia của cải cho hai con.13 Ít ngày sau, người con thứ thu góp tất
cả rồi trẩy đi phương xa. Ở đó anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của
mình.
14 "Khi anh ta đã ăn tiêu hết
sạch, thì lại xảy ra trong vùng ấy một nạn đói khủng khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm
cảnh túng thiếu,15 nên phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng;
người này sai anh ta ra đồng chăn heo.16 Anh ta ao ước lấy đậu muồng
heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng ai cho.17 Bấy giờ anh ta
hồi tâm và tự nhủ: "Biết bao nhiêu người làm công cho cha ta được cơm dư
gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói!18 Thôi, ta đứng lên, đi về cùng
cha và thưa với người: "Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha,19
chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha
vậy.20 Thế rồi anh ta đứng lên đi về cùng cha.
21 Bấy giờ người con nói rằng:
"Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con
cha nữa. ..22 Nhưng người cha liền bảo các đầy tớ rằng: "Mau
đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu,23
rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng!24
Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy. Và họ bắt
đầu ăn mừng.
25 "Lúc ấy người con cả của ông
đang ở ngoài đồng. Khi anh ta về gần đến nhà, nghe thấy tiếng đàn ca nhảy múa,26
liền gọi một người đầy tớ ra mà hỏi xem có chuyện gì.27 Người ấy trả
lời: "Em cậu đã về, và cha cậu đã làm thịt con bê béo, vì gặp lại cậu ấy
mạnh khoẻ.28 Người anh cả liền nổi giận và không chịu vào nhà. Nhưng
cha cậu ra năn nỉ.29 Cậu trả lời cha: "Cha coi, đã bao nhiêu
năm trời con hầu hạ cha, và chẳng khi nào trái lệnh, thế mà chưa bao giờ cha
cho lấy được một con dê con để con ăn mừng với bạn bè.30 Còn thằng
con của cha đó, sau khi đã nuốt hết của cải của cha với bọn điếm, nay trở về,
thì cha lại giết bê béo ăn mừng!
31 "Nhưng người cha nói với anh
ta: "Con à, lúc nào con cũng ở với cha, tất cả những gì của cha đều là của
con.32 Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã
chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy."
BÀI GIẢNG
CANH TÂN ĐỜI SỐNG
PHẢI KHỞI ĐI TỪ VỊ THỦ LÃNH
Đọc dụ ngôn người con hoang đàng
của tác giả Luca, ai cũng hiểu ngay rằng Đức Giê-su tha thiết kêu gọi mọi người
canh tân đời sống Đức Tin, Đức Ái, mới thực là trở về với Chúa. Muốn thực hiện
được mục đích này, ta phải tìm hiểu :
-
Nguyên
nhân nào đẩy ta vào con đường tội lỗi ?
-
Con
thứ hay con cả, ai làm khổ cha nhiều ?
-
Nhìn
vào Hội Thánh hôm nay : Ai là đứa con hoang đường, con thứ hay con cả ?
I. NGUYÊN NHÂN NÀO ĐẨY
TA VÀO CON ĐƯỜNG TỘI LỖI ?
Nguyên nhân người ta đắm chìm
trong vũng lầy tội lỗi là do người ta lạm dụng tự do Chúa ban, mà nếu Chúa
không để cho người ta được tự do, thì không ai có hạnh phúc. Đó cũng là lý do Chúa
không cho phép cha mẹ ép con cái lập gia đình theo ý mình, mà chỉ có quyền
hướng dẫn, còn quyết định là do con.
Sau khi Adam,Eva phạm tội đã làm
tắc nghẽn ơn Chúa ban cho loài người, vì lẽ đó Thánh Công Đồng Vat.II, trong
Hiến Chế Vui Mừng Và Hy Vọng số 17 dạy : “Tự do của con người bị tội lỗi làm tổn
thương, nên chỉ nhờ ơn Chúa trợ lực mới có thể thực hiện việc hướng về Thiên
Chúa cách hoàn toàn sống động” .
Như thế, ai thiếu ơn Chúa trợ lực thì
không biết thế nào là đúng, thế nào là sai ? Và cả khi đã biết đâu là đúng muốn
làm, lại không làm, con người hoàn toàn bất lực! Đến như ông Phao-lô là thầy
dạy chân lý, khi chưa được Chúa ban ơn ông cũng phải rên lên : “Điều tốt tôi muốn tôi không làm, tôi lại cứ
làm điều tôi ghét” (x Rm 7,18-19) ; hoặc người ta lý luận : Chúa là Chúa,
tôi là người, sao tôi giống Chúa được ? Chúa nói thì biết vậy.
Tự do là ơn đặc biệt Chúa ban riêng
cho loài người, nên người ta có quyền làm điều này và bỏ điều kia, nó kích
thích sáng kiến ta để cải thiện việc làm, khác với loài vật, mọi sinh hoạt của chúng
đều tuyệt đối theo ý Chúa đã ấn định cho nó, ta gọi đó là bản năng của chúng
không thay đổi. Ví dụ : loài chim làm tổ
thì muôn đời tổ nó làm không thay đổi, hay là loài chuột, tổ tiên nó sống chui
rúc nơi hôi hám, thì con cháu nó cũng thế thôi.
Ông Voltaire, một nhà triết học
nổi tiếng đã lạm dụng quyền tự do Chúa ban để chối Chúa và xúi người khác bắt
chước ông qua câu chuyện tự dựng nên :
Lần kia thần
Du-pi-te (Jupiter) là Đấng tạo dựng vũ trụ gọi Ô-rét (Ores), đã Du-pi-te dựng
nên đến trình diện. Thần hỏi :
- Này Ô-rét (Ores),
ngươi có biết Ta là ai không?
Ô-rét khinh khỉnh
nói :
- Ông định nói ông
là Chúa của tôi chứ gì? Tôi nói cho ông hay : ông là Chúa của ai mặc ông. Nhưng
tôi cấm ông không được nhận là Chúa của tôi!
Thần Du-pi-te thịnh
nộ quát :
- Tên khốn kiếp kia,
Ta không phải là Chúa của ngươi, thì ai đã dựng nên ngươi!?
Ô-rét cười sặc sụa
và lạnh lùng đáp :
- Ừ, thì cứ tạm cho
là ông đã dựng nên tôi vậy. Nhưng ông có biết rằng ông ngu lắm không? Ông dựng
nên tôi mà sơ hở để cho tôi có tự do. Vì thế tôi tự do chối ông không phải là
Chúa của tôi!?
Vậy chỉ nhờ ơn Chúa trợ lực con
người mới có thể thực hiện việc hướng về Thiên Chúa hoàn toàn và sống động. Vì
ngay từ thưở ban đầu, nguyên tổ A-dam, E-và đã lạm dụng tự do : chọn ý mình hơn
ý Chúa, đó là tội làm tổn thương sự khôn ngoan và sáng suốt, trở nên mù quáng, ngu
xuẩn lao đầu vào tội ác. Thực vậy, “ai
không đếm xỉa đến việc nhận biết Thiên Chúa, Ngài để cho trí não nó ngông cuồng
làm điều bất xứng” (Rm 1,28). Bởi đó muốn thanh tẩy tội mình, chỉ có cách
là kết hợp với Chúa Giê-su, đi chung đường phục vụ với Ngài (x 1Ga 2,6).Đó mới
thực là Đức Ái, và nhờ Đức Ái, tội lỗi ta được phủ lấp (x 1Pr 4,8).
Chúa đã ban tự do cho con người
thì không bao giờ Ngài rút lại, dù Ngài biết ta chọn lầm, Ngài cũng không cưỡng
bách ta phải chọn điều đúng, trừ khi ta biết cầu nguyện với Ngài. Do đó ông
Phao-lô đã ba lần xin Chúa rút cái dằm khỏi ông, đừng để satan đâm vào thân xác
(ông ở trong tình trạng tội lỗi), nhưng Chúa bảo : “Ơn Ta đủ cho ngươi, vì quyền năng của Ta chỉ biểu lộ trọn vẹn trong sự
yếu đuối” (x 2Cr 12,7-10). Ông Phao-lô hiểu được mầu nhiệm sự dữ như thế,
nên ông nói : “Thiên Chúa đã dồn mọi
người vào hàng bất tuân, ngõ hầu Ngài dủ lòng thương hết mọi người” (Rm 11,32).
II. CON THỨ HAY CON
CẢ LÀM KHỔ CHA NHIỀU ?
|
CON THỨ
|
CON CẢ
|
HỆ LỤY
|
|
1/ Con thứ xa nhà chỉ làm cho cha NHỚ (x Lc 15,13).
|
1- Con cả ở trong nhà lại làm cho cha BỰC (x Lc 15,29t).
|
Bực thì khổ hơn nhớ !
|
|
2/ Con thứ chỉ PHÁ TÁN 1/3
GIA TÀI của cha chia cho và muốn trở về làm nô lệ trong nhà (x Dnl 21,17
; Lc 15,12-19).
|
2- Con cả PHÁ SỰ HIỆP
THÔNG TRONG GIA ĐÌNH, hắn đòi đuổi em ra khỏi nhà (x Lc 15,25-28).
|
Con cả làm mất sự đoàn tụ êm ấm của gia đình, còn làm
cha khổ hơn con thứ làm mất của cải !
|
|
3/ Con thứ làm cho cha KHỔ,
nhưng KHUẤT MẶT CHA, nó là giặc xa nhà
(x Lc 15,13).
|
3- Con cả làm NHỤC CHA
NGAY TRƯỚC MẶT CHA, nó là kẻ nội thù (x Lc 15,25t).
|
Người ta vẫn nói : thà nó đi cho khuất mắt tôi !
|
|
4/ Con thứ trở về dù CHA
CHƯA PHẢI KHUYÊN RĂN (x Lc 15,17).
|
4- Con cả không chịu vào nhà dù CHA HẾT LỜI KHUYÊN (x Lc 15,25t).
|
Người cha năn nỉ khuyên răn mà con không chịu nghe,
thì còn gì khổ hơn nữa !
|
|
5/ Con thứ bỏ nhà đi sống trác táng, phá tán 1/3 gia tài của cha
chia cho. Nhưng LƯƠNG TÂM CÒN BIẾT CẮN
RỨT VÌ ĐÃ XÚC PHẠM ĐẾN TRỜI VÀ ĐẾN CHA (x Lc 15,21).
|
5- Con cả ở trong nhà đã được cha chia 2/3 gia tài, lại còn
được cha hứa “mọi sự của cha đều là của con”, thế mà hắn lại kết án cha là
người keo kiệt, coi hắn như tôi tớ, không cho hắn một dê con để đãi bạn bè, KHÔNG NHẬN RA MÌNH NÓI LÁO (x Lc
15,29-31).
|
Kẻ vô ơn còn thua con chó nuôi trong nhà!
|
Quả thực con thứ làm vui lòng cha
hơn con cả, anh đã sống lời ngôn sứ Baruk kêu gọi : “Xưa kia anh em lạc xa sự thật, nay trở về, anh em hãy nhiệt thành gấp
mười lần mà tìm kiếm Chúa” (Br 4,28). Người con thứ đã trở thành mẫu được
Chúa cứu độ qua dấu chỉ : Người cha lấy áo đẹp mặc cho con, xỏ giày mới vào
chân con, rồi mở tiệc ăn mừng. Đó là DẤU
CON ĐƯỢC GIAO HÒA VỚI CHA, và được cất nhắc lên địa vị ngang hàng với cha
qua dấu chỉ người cha xỏ nhẫn cho con, như vua Pharaon cho ông Giuse ra khỏi tù
và cất nhắc ông làm tể tướng Ai Cập, thay quyền vua, thì vua cũng xỏ nhẫn cho
ông Giuse (x St 41.42). Vì cha đã tha thứ mọi tội con đã phạm, như lời ngôn sứ
Mikha (7,15.18-19) nói : “Ngài dùng gậy
chăn dắt dân là đoàn chiên, là cơ nghiệp của Ngài. Ngài dẫn họ ra khỏi đất Ai Cập,
vì không thần minh nào sánh được với Ngài, Đấng chịu đựng lỗi lầm, Đấng bỏ qua
tội ác cho phần còn sót lại của cơ nghiệp Ngài?Người không giữ mãi cơn giận,
nhưng chuộng lòng nhân nghĩa, Người sẽ lại thương xót chúng ta, tội lỗi chúng
ta, Người chà đạp dưới chân. Mọi lỗi lầm chúng ta, Người quăng tùm xuống đáy
biển”(Bài đọc).
III. NHÌN VÀO HỘI
THÁNH HÔM NAY : AI LÀ ĐỨA CON HOANG ĐƯỜNG, CON THỨ HAY CON CẢ ?
Dựa vào các điều so sánh giữa con
thứ và con cả trên đây, khi nhìn vào đời sống Hội Thánh hôm nay, ta có quyền
xác quyết:
1- Con thứ là bọn đĩ điếm tội lỗi / Con cả là người hằng phục vụ trong Nhà Chúa. Chính Chúa
Giê-su đã nặng lời kết án những người phục vụ trong nhà Chúa : “Ta bảo các ngươi : đĩ điếm qua mặt các ngươi
vào Nước Thiên Chúa” (Mt 21,31).
2- Con thứ là người ngoại giáo / Con cả là người Công Giáo. Dụ ngôn tiệc vua
dọn sẵn, những người đã được mời trước (người có Đạo) chối từ, thì vua lại sai
đầy tớ dìu kéo những người tàn tật, đui mù (dân ngoại) vào dự tiệc (x Lc
14,15t).
3-
Con thứ là giáo dân / Con cả
là giáo
sĩ. Lần I Đức Giê-su loan báo khổ nạn, Ngài cho biết thủ phạm chủ mưu
giết Ngài, đó là các niên trưởng, tư tế và ký lục (x Mt 16,21).
Vì thế thánh Phao-lô nhắc nhở : “Ai
tưởng mình đứng vững hãy coi chừng kẻo ngã” (1Cr 10,12).
Vậy Tin Mừng hôm nay Đức Giê-su
kêu gọi mọi người phải trở về với Chúa để canh
tân đời sống Đức Tin và lòng Mến của mình đối với Chúa và đồng loại, khởi đi từ
những người đang phục vụ Nhà Thờ, khởi đi từ những người Công Giáo, và nhất là
khởi đi từ hàng giáo sĩ noi gương ông Phao-lô trở về, chứ đừng nhìn người khác
mà khinh dể, mà than trách, mà kêu gọi ... Những người này phải nói được
như Tông Đồ Phao-lô : “Đức Giê-su đến trần gian để cứu những người
tội lỗi, trong số đó tôi là người thứ nhất” (1Tm 1,15).
Nhất là lòng nhân hậu của người
cha đối với những nô lệ trong nhà có dư thừa bánh ăn (x Lc 15,17). Đó là mãnh lực thúc đẩy con
thứ trở về với cha, chứ nếu nó nhớ đến người cha là kẻ gian ác, chắc chắn nó
muốn chết bờ chết bụi hơn là về sống chung trong “hỏa ngục gia đình”. Bởi thế
mỗi mùa Chay đến, các thủ lãnh trong Hội Thánh, từ Giám mục, Linh mục đến bậc
làm cha mẹ phải xét xem có phải tại mình sống khắt khe với mọi người mà đẩy xa
người dưới quyền vào con đường tội lỗi không?! Chỉ những ai nhận ra Chúa là
Đấng nhân hậu và giàu lòng xót thương (x Ep 2,4), hãy bắt chước người con thứ :
“Tôi sẽ chỗi dậy, trở về với cha tôi và
thưa người rằng : “Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha” (Lc
15,18 : Tung Hô Tin Mừng), để được dự tiệc Thánh Thể, tiệc này cao trọng hơn bê
béo cha đãi con thứ trở về, thì người ấy mới thực là “hương thơm của Chúa Ki-tô dâng kính Thiên Chúa, xông ra giữa những người
được cứu độ và những kẻ bị hư mất” (2Cr 2,15). Nhưng nếu người ấy lìa xa Chúa Giê-su để băng mình vào con
đường tội lỗi, thì chắc chắn nó sẽ tồi tệ gấp bảy lần trước khi theo Đạo! (x Mt
12,43-45).
Ông Leonardo da Vinci là một danh
họa, kể lại câu chuyện như sau :
Tôi muốn thực hiện
bức họa Bữa Tiệc Ly của Chúa Giê-su, việc khó nhất của tôi là đi tìm một khuôn
mặt nào thật dễ mến, đầy nghị lực, nhất là toát ra sự thánh thiện để làm mẫu vẽ
Chúa Giê-su. Cuối cùng tôi đã tìm được một thanh niên tên là Pietri Bandielli!
Các Tông Đồ của Chúa Giê-su thì rất dễ đối với tôi, tôi cứ tưởng tượng thế nào
thì vẽ như vậy. Trừ có khuôn mặt của Giu-đa, tôi chưa tìm được mẫu người để
diễn tả về một kẻ tham tiền, đểu cáng…! Tôi đi khắp nơi : vào các quán rượu,
xuống tận hầm mỏ, và phải mất một thời gian dài, cuối cùng thì tôi cũng chọn
được một người, gặp họ là tôi ưng ý ngay. Tôi liền ngỏ lời với anh ta : xin
ngồi làm mẫu cho tôi vẽ… ! Đang khi vẽ,
tôi chợt cảm thấy anh này tôi đã nhìn ở đâu rồi, trông quen quen ! Tôi liền hỏi
anh :
- Này anh, hình như
tôi đã gặp anh ở đâu rồi thì phải.
Người ấy đáp :
- Ông không nhớ tôi
sao, cách đây khá lâu, chính ông đã nhờ tôi làm mẫu để vẽ Chúa Giê-su, tên tôi
là Pietri Bandielli. Sau ngày tôi gặp ông, tôi đã sa đà vào con đường trụy lạc,
vì bị bạn bè lôi kéo, giờ tôi sống rất khổ sở…!
Lúc đó nhà danh họa nhớ lại Chúa
Giê-su đã dạy :
“Khi thần ô uế xuất khỏi một người, nó đi tìm chốn nghỉ ngơi mà tìm
không ra. Bấy giờ nó nói : “Ta sẽ trở về nhà ta nơi ta đã bỏ ra đi,” khi đến
nơi, nó thấy nhà để trống, lại được quét tước trang hoàng hẳn hoi, nó liền đi
kéo thêm 7 thần khác dữ tợn hơn nó, và chúng ở đó. Rốt cuộc tình trạng người ấy
lại tệ hơn trước!” (Mt 12,43-45).
Triết gia Gioan Scotus Erigenus
nói : “Đích điểm ra đi phải là khởi điểm
trở về, con người lạc mất Thiên Chúa là hình khổ bậc nhất !” Vì “Chúa là Đấng nhân hậu và từ bi” (Tv
103/102, 8a : Đáp ca).
Ngạn ngữ Đức nói : “Ngã vào tội là người, nán lại trong tội là
quỷ”.
Thánh Isaac Viện Phụ, Đan Viện Sao
Mai nói : “Có hai điều chỉ thích hợp với
một mình Thiên Chúa, đó là vinh dự được nghe thú tội và quyền tha thứ. Chúng ta
phải thú tội với Người và trông được Người tha thứ cho chúng ta. Nhưng Chúa
Ki-tô chỉ muốn tha tội cho chúng ta qua Hội Thánh Ngài thiết lập mà thôi”.
THUỘC LÒNG
Hiến Chế Vui Mừng Và Hy Vọng số 17
dạy : “Tự do của con người bị tội lỗi làm tổn
thương, nên chỉ nhờ ơn Chúa trợ lực mới có thể thực hiện việc hướng về Thiên
Chúa cách hoàn toàn sống động” .
http://phaolomoi.net
LM. GIUSE ĐINH QUANG THỊNH